بیشتر فارغ‌التحصیلان هنرستان‌ها نمی‌خواهند به دانشگاه بروند
مدیرکل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش معتقد است در حال حاضر فارغ‌التحصیلان رشته‌های کاردانش و فنی و حرفه‌ای عموما وارد بازار کار می‌شود وکمتر متقاضی شرکت در کنکور هستند.
مدت‌هاست بسیاری از مسوولان در آموزش و پرورش صحبت از آموزش حداقل یک مهارت به هر دانش‌آموز تا زمان دریافت دیپلم و خروج از دستگاه تعلیم و تربیت می‌کنند. آخرین صحبت‌ها ابتدا متعلق به محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش در مجلس شورای اسلامی و هنگام دریافت رای اعتماد بود که گفت: توانایی کسب معاش حلال توانایی برای اینکه بتوانند اقتصاد ساده‌ای را پایه‌ریزی کنند تا استیصال بیرون بیایند، نیازمند توسعه مهارت‌ها است و این از اولویت‌های من خواهد بود. اینکه هر دانش‌آموز لااقل یک مهارت را در مدرسه بیاموزد.
پس از آن رییس‌جمهور طی پیوست حکمی در دو بخش عمومی و تخصصی، اولویت‌های بیست و سه گانه وزارت آموزش و پرورش را ابلاغ کرد که در بخش اولویت‌های تخصصی در بند اول آن آمده است: «توجه بیشتر به مهارت آموزی دانش‌آموزان و توانمندسازی آنان برای ورود به بازار کار در آینده»
مصطفی آذرکیش مدیرکل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش درباره اینکه با توجه به تاکید بر آموزش‌های مهارتی آیا این اهتمام در اجرا نیز در بدنه آموزش و پرورش دیده می‌شود، گفت: ما امروز در یک بهار مهارتی قرار داریم و همه مسوولان در اکثر دستگاه‌های اجرایی کشور در حال اعلام و گفت‌وگو در این زمینه هستند که مهارت نقش اساسی در آینده کشور دارد. در صدر همه اینها در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری چه در بحث سیاست‌های کلی اشتغال و چه در بحث اقتصاد مقاومتی نیز به این موضوع اشاره شده است. او ادامه داد: در سخنان وزیر آموزش و پرورش در مجلس شورای اسلامی مشاهده کردیم که بحث‌های مهارتی از سیاست‌های اولویت‌دار ایشان است و در متن ابلاغی رییس‌جمهور هم به آن اشاره شده است. اما آنچه مهم است این است که این مهم نیاز به یک اراده ملی برای عملیاتی شدن دارد. اینکه بتوانیم همه سیاست‌ها و برنامه‌ها را اجرا کنیم به زیرساخت‌ها و بستر‌سازی نیز نیاز داریم. آذرکیش به مهر گفت: من همواره گفته‌ام که برای مهارت و آموزش آن یک چالش جدی که با آن برمی‌خوریم این است که واژه مقدس کار ارزش و آهمیتش آسیب خورده است. ما باید فرهنگ مدرک گرایی را اصلاح کنیم و در برنامه توسعه هم ذکر شده که همه افراد در هر شغلی که مشغول می‌شوند باید گواهینامه صلاحیت دریافت کرده باشند. او در پاسخ به این پرسش که به نظر می‌رسد شاید نیاز باشد در ساختار کلی نظام کاردانش و فنی و حرفه‌ای اصلاحی صورت بگیرد چرا که قرار بود خروجی کاردانش مستقیم وارد بازار کار شود و فارغ‌التحصیلان فنی و حرفه‌ای نیز مسیر حرفه آموزی بپیمایند اما در حال حاضر همه کسانی که دیپلم می‌گیرند گویا متقاضی ورود به دانشگاه هستند، بیان کرد: آنچه را که در نظام جدید آموزش متوسطه در سال ۶۹ در شورای انقلاب فرهنگی تصویب شد و سال ۷۱ مبنای تصمیم هیات وزیران برای تصویب مصوبه همکاری دستگاه‌ها و بخش‌های دولتی و غیردولتی در نظام متوسطه قرار گرفت که به راه‌اندازی شاخه کاردانش انجامید، ضرورتی بود که حس می‌شد. در واقع اصلاح هرم شغلی در این مسیر رخ داد. تا امروز نیز هر ۴ سال یک مجموعه جدید رشته به این شاخه اضافه شده است و مستمرا مورد بازنگری قرار می‌گیرد و تا امروز ۸ مجموعه رشته در این قالب به جامعه معرفی شده است.
مدیرکل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: وقتی نظام جدید ۶.۳.۳ نیز مستقر شد یک بازنگری در این دو شاخه صورت گرفت. در واقع اسناد تکلیفی و زیرنظام سند تحول بنیادین به این مهم اشاره کرده است. اینکه بعد از پایان تحصیلات متوسطه چه تعداد دانش‌آموز باید وارد بازار کار شوند که اینها عمدتا دانش‌آموزان شاخه کاردانش هستند.
وی گفت: از یک میلیون و صد هزار داوطلب کنکور امسال باید ببینیم چه تعداد آنها فارغ‌التحصیل فنی و حرفه‌ای و کاردانش بودند. اینکه چون می‌توانند در کنکور شرکت کنند پس لزوما این رخ می‌دهد، اینگونه نیست. آمار می‌گوید ۷۰ هزار نفر از داوطلبین کنکور امسال را این دانش‌آموزان تشکیل داده بودند یعنی کمتر از ۶ درصد آنها در کنکور شرکت کردند که بسیاری واجد شرایط نشدند و ۴۶ درصد هم انتخاب رشته نکردند. پس همچنان اولویت بازار کار است. او در پاسخ به این پرسش که این دانش‌آموزان لزوما در کنکور شرکت نمی‌کنند و در رشته‌های آزاد از کنکور یا دانشگاه جامع علمی کاربردی شرکت می‌کنند و در نهایت اینطور نیست که بلافاصله بعد از دیپلم وارد بازار کار شوند نیز بیان کرد: همین الان ورودی‌های دانشگاه جامع علمی کاربردی کاهش پیدا کرده و ابراز نگرانی‌هایی نیز در این مورد وجود دارد. اما از سوی دیگر افراد در شاخه فنی و حرفه‌ای برای بالا بردن سطح خود می‌توانند تحصیل کنند و این مانعی برای اشتغال نیست. مسیر توسعه حرفه‌ای بسته نیست. اما اینکه یک مدرک گرایی در جامعه وجود دارد و اکثرا تمایل دارند تحصیلات دانشگاهی داشته باشند را می‌پذیرم ولی داده‌های آماری و مشاهده ما می‌گوید در نهایت مهارت آموختگان عمدتا دنبال این هستند که وارد بازار کار شوند.
او گفت: واقعیت این است که اگر ما هر هزینه‌ای می‌خواهیم برای آموزش مهارت بکنیم بیاوریم برای قبل از سن ۱۸ سالگی و در آموزش ۱۲ ساله عمومی قرار دهیم خروجی آموزش و پرورش که در نهایت یا به سربازی می‌رسد، یا بازار کار یا دانشگاه، افراد با مهارت و کارآفرین است. در اکثر کشورهای موفق دنیا بیشترین تمرکز مهارت آموزی برای دوره متوسطه است.
