روایت رسانههای عربی از برکناری بولتون
برکناری «جان بولتون» مشاور امنیت ملی امریکا موضوعی بود که رسانهها و مفسران سیاسی عربی به آن پرداخته و دلایل و نتایج احتمالی آن را تحلیل و بررسی کردهاند.
به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهشهای خبری ایرنا، «دونالد ترامپ» رییسجمهوری امریکا
سه شنبه نوزدهم شهریورماه با انتشار پیامی در توییتر اعلام کرد «جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید را از کار برکنار کرده است. ترامپ در این پیام گفت من شب گذشته به جان بولتون اطلاع دادم که دیگر نیازی به خدمات او در کاخ سفید نیست. من و دیگر اعضای این دولت با بسیاری از پیشنهادهای او بهشدت مخالفیم.
بولتون از زمان آغاز به کار ترامپ پس از «مایکل فلین» و «هربرت مکمستر» سومین مشاور امنیت ملی ترامپ محسوب میشود. پیشتر شماری از رسانهها از وجود اختلاف میان برخی دیدگاههای بولتون با ترامپ و «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه امریکا خبر داده بودند.
دلایل برکناری بولتون
روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن، نوشت ترامپ به دلیل اختلاف با بولتون درباره بسیاری از مسائل او را برکنار کرد. اختلاف ترامپ و بولتون از آغاز سال جاری میلادی به دلیل مخالفت ترامپ با بسیاری از دیدگاههای بولتون درباره مسائل امنیت ملی آغاز شد. ترامپ بارها در اظهارات خود تلاش کرد با دعوت بولتون به آرامش، اختلاف خود با وی را پنهان کند اما تلاشهای وی با شکست روبرو شد و سرانجام او با یک پیام توییتری بولتون را از سمت خود برکنار کرد. اختلاف ترامپ با بولتون درباره مذاکره صلح در افغانستان در راس اختلافهای این دو قرار میگیرد و مواضع تند بولتون بزرگترین مانع پیشرفت مذاکرات صلح امریکا با طالبان بود. ترامپ و بولتون درباره ایران، ونزوئلا و کره شمالی هم اختلاف نظر داشتند و بولتون به دلیل امتیاز خواهی بسیار از
«کیم جون اونگ» درباره سلاحهای کشتار جمعی عامل شکست توافق ترامپ و کیم جون اونگ بود.
به نوشته تارنمای «البوابه» مصر، سیاست امریکا درباره سه پرونده حساس کره شمالی، ایران و افغانستان در شرایط آشفتهای به سر میبرد و این موضوع یکی از دلایل منطقی کنار گذاشتن بولتون است. مخالفت بولتون با سیاست تنش زدایی واشنگتن با کره شمالی و ایران و در پیش گرفتن راهبرد افراط گرایان از سوی بولتون سبب شد که دولت امریکا اعتماد خود به وی را از دست بدهد. گزارش شورای آتلانیک نشان میدهد که سیاست بولتون که یکی از جنگ طلبان کاخ سفید بود بطور کلی با سیاست ترامپ که به دنبال دور کردن امریکا از جنگهای خارجی است وضعیتی متعارض داشت. برپایه این گزارش، مشاوران امنیت ملی موفق میتوانند با به کار بستن سیاست منسجم و هماهنگ، اعتماد رییسجمهوری را به دست آورند. اما بولتون راهبرد افراط گریانهای را در پیش گرفت و سیاستهایی را به کار بست که نتیجهای به دنبال نداشت. این موضوع سبب شد ترامپ اعتماد خود به وی را از دست داد. از این رو، برکناری وی لازم بود و تصمیم شگفت آوری نیست. اقدام ترامپ در چارچوب برنامهریزی راهبردی کمیته ملی حزب جمهوریخواه قرار میگیرد که بولتون را مانعی در مسیر پیروزی ترامپ یا دیگر نامزدهای این حزب در انتخابات ریاستجمهوری آینده میدیدند. بولتون به دلیل سیاستهای خود نگرانی امریکاییها را برانگیخته است و آنان نگران بودند که بولتون با سیاستهای جنگ افروزانه خود به جنگی دامن زند که آنان مجبور به اعزام فرزندان خود به میدانهای جنگ شوند.
روزنامه «رای الیوم» در گزارشی به قلم «عبدالباری عطوان» نوشت: بولتون مشاور امنیت ملی امریکا از منصب خود برکنار شد بدون اینکه به آرزوهای خود از جمله تغییر نظام در تهران دست یابد. این در حالی است که او سال گذشته در کنفرانس سالانه مخالفان نظام ایران در پاریس وعده تغییر نظام و جشن و پایکوبی در تهران را به آنها داده بود. او همچنین نتوانست «خوان گوایدو» را به جای «نیکولاس مادورو» در ونزوئلا به قدرت برساند یا پیونگ یانگ پایتخت کره شمالی را هدف حمله قرار دهد. بسیاری از افراد از جمله نتانیاهو و برخی از رهبران حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان و امارات که روی او برای هدف قرار دادن ایران حساب باز کردند با شنیدن خبر برکناری بولتون ناامید میشوند.
نشریه «الرای» کویت نوشت با خروج بولتون از دولت ترامپ پیش بینی میشود که قدرت جنگ سالاران و در راس آنان مایک پمپئو که مخالف توافق امریکا با طالبان است رو به ضعف رود. پس از این پمپئو درباره بسیاری از مسائل جهان از جمله افغانستان و صلح با طالبان و ایران نرمش نشان خواهد داد.
به نوشته روزنامه «الشروق» الجزایر، با وجود اینکه هنوز زود است بگوییم کنار گذاشتن بولتون نقطه عطفی در سیاست خارجی ترامپ ایجاد میکند اما میتوان گفت که کنار رفتن بولتون که دارای روحیه جنگ طلبانه بود بدون تردید در روند تصمیمگیریهای کاخ سفید تاثیر خواهد گذاشت. در این زمینه «رابرت میلی» رییس گروه بحرانهای بینالمللی گفت از آغاز کار ترامپ دو صدا در گوش ترامپ پچ پچ میکردند؛ یکی با هشدار نسبت به عواقب جنگ، خواهان به کار بستن گزینه دیپلماسی بود و صدای دیگر خواهان درگیری نظامی بود. با رفتن بولتون بدون تردید یکی از بزرگترین مدافعان گزینه نظامی کنار رفته است و این موضوع میتواند فرصت دیپلماسی تازهای را درباره ایران، افغانستان،
کره شمالی و ونزوئلا ایجاد کند و امید آن میرود که ترامپ از این فرصت استفاده کند.