الزامات کنترل واردات

رضا امیدوار تجریشی

رییس هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران

وقتی واردات کنترل شود، خود به خود جلوی قاچاق کالا و محصولاتی که به شکل بی‌رویه از کشورهای دیگر وارد می‌شود، گرفته خواهد شد و تداوم این امر به حمایت از تولیدکننده داخلی می‌انجامد. در چنین شرایطی تولیدکننده با انگیزه بیشتری تولید می‌کند و برای رشد تولید به جذب نیرو روی می‌آورد، در نتیجه بازار کار به رونق می‌افتد و معضل اشتغال را برطرف می‌کند. نگاه و سیاست کشورها مبنی بر واردات یا ممنوعیت واردات متفاوت است؛ اما زمانیکه اقتصاد آزاد بر پایه رقابت وجود داشته باشد و تمام شرایط همچون مواد اولیه و زیرساخت‌ها برای تولیدکننده فراهم شود، قطعا رقابت خوبی برای تولید باکیفیت رخ خواهد داد. حاکمیت‌ یا دولت‌ها باید از تولیدکننده باتوجه به نوع تولید و محصول حمایت کنند. در بعضی صنایع تعارضاتی وجود دارد؛ آیا وضعیت انحصاری باعث با کیفیت شدن خودروها در ایران شده است؟ پس نمی‌توان گفت که ممنوعیت واردات در این صنعت خوب است. اما در کالاهایی نظیر مبلمان خانگی و اداری تولیدکنندگان کالاهای با کیفیت تولید می‌کنند شاید دارای عوارضی باشند، اما به صرف عوارض نباید ممنوعیت ایجاد کرد. ممنوعیت در بحث کالاهای مشابه انحصارگرایی برای گروهی خاص به وجود آورده اما منجر به رقابت نشده است. ممنوعیت‌ها باعث رانت می‌شوند؛ برای کالاهای با کیفیت باید ممنوعیت باشد. بطور نمونه، زمانی برای تولید کیف و کفش و حتی صادرات آن حرف برای گفتن داشتیم اما با باز کردن دروازه‌های واردات، تولیدکنندگان در صنعت کفش نتوانستند با کالاهای چینی رقابت کنند و دچار مشکلات عدیده‌ای شدند. اگر زیرساخت‌ها برای تولیدکنندگان مهیا شود و آنان کالاهای با کیفیت و با سلیقه مشتری تولید کند قطعا ایران در منطقه می‌تواند چین کوچک باشد. ممنوعیت‌ها نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد، باید همه شرایط را باهم دید و طبق آن بخشنامه صادر کرد. پس از اعلام حرمت واردات کالاهای با مشابه داخلی از سوی رهبرانقلاب، مسوولان دولتی بارها از ممنوعیت واردات این کالاها سخن گفتند، اما در عمل هنوز بخش عمده‌ای از این محصولات به راحتی وارد کشور می‌شود. تقویت تولید باید به سمت صادرات باشد و خود مردم بر کالاها نظارت کنند و کالای بی‌کیفیت خریداری نکنند. اگر جنس ایرانی از کیفیت بالایی برخوردار باشد، مصرف‌کننده ایرانی از خرید آن استقبال می‌کند.  مولفه‌های اقتصاد مثل زنجیر به هم پیوسته است که هر کدام بر دیگری تاثیر می‌گذارد، بنابراین در فرایند اقتصاد اگر به درستی گام‌برداریم، چرخه تولید وتوزیع و مصرف هم در مسیر درستی قرار  می‌گیر د. بنابراین در جهت تقویت تولید کشور باید به سمت خوشه‌های صنعتی حرکت کنیم و همچنین قدرت خرید مردم را نیز در کشور بهبود بخشیم. 40سال است به صورت انحصار رانتی به صنعت خودرو در ایران خدمت می‌کنیم، اما وضعیت به چه صورت شده است؟ در هر صورت انحصار روش  درستی نیست ؛ فقط شفافیت است که اقتصاد و تولید ایران را از انحصار رانتی نجات می‌دهد.