اقتصاد جهان در آستانه مرحله «رشد ناچیز» است
گروه جهان|
چین و ایالات متحده امریکا گفتوگوهای سازندهای درباره تجارت در واشنگتن برگزار کردند. در شرایطی که خبرگزاری چینی شینهوا گزارش داده که دو طرف مذاکرات سازندهای داشتهاند، یک مقام امریکایی گفته که هیات چینی ناگهانی برنامه خود را تغییر داده، دیدار خود با کشاورزان امریکایی را لغو کرده و پیش از زمان برنامهریزیشده به چین بازگشتند. اما شاید مهمترین نشانه بینتیجه ماندن این دور از مذاکرات، سخنان دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا، باشد که گفته به توافق تجاری با چین نیاز ندارد.
اختلافات تجاری چین و ایالات متحده بر سر تعرفه واردات و صادرات محصولات است. دو کشور تعرفههای تلافیجویانه علیه یکدیگر اعمال کردهاند و امید میرود با حصول توافقی میان طرفین، بحران تجاری موجود که روی کشورهای دیگر هم تاثیر میگذارد، حل و فصل شود.
هافینگتنپست نوشته، مذاکرهکنندگان تجاری چین پس از اینکه دونالد ترامپ گفته تا پس از انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ به یک توافق تجاری نیاز ندارد، سفرشان را به امریکا کوتاه کردند. این تحولات امید عقد یک توافق تجاری در آینده نزدیک را از بین برد و به بازارهای مالی شوک وارد کرد. ترامپ گفته نیازی به توافق تجاری با چین پیش از انتخابات ۲۰۲۰ ندارد چون با وجود نگرانیها درباره رکود، اقتصاد امریکا بهشدت قوی است. رییسجمهوری امریکا گفته: «بهدنبال یک توافق جزیی نیستم؛ دنبال یک توافق کامل هستم. مردم میدانند که ما عملکرد فوقالعادهای داریم... ما تحت تاثیر قرار نمیگیریم.»
در همین حال، نیکول رولف رییس امور داخلی اداره کشاورزان مونتانا، با اعلام اینکه هیات چینی بطور ناگهانی برنامه خود را تغییر داده، دیدار خود با کشاورزان امریکایی را لغو کرده و پیش از زمان برنامهریزیشده به چین بازگشتند، گفته: «هیچ توضیحی در مورد اینکه چرا آنها سفر خود را کوتاهتر کردهاند، ارایه نشده است.»
اداره کشاورزی نبراسکا هم گفته مقامهای چینی برنامه دیدار کشاورزان نبراسکا را لغو کردهاند. به اعتقاد ناظران، لغو این سفرها امیدها برای اینکه چین دوباره خرید محصولات کشاورزی از امریکا را آغاز کند، کمرنگ کرده است. خرید این محصولات از ماه آوریل در تلافی تعرفههای دونالد ترامپ، متوقف شده است.
کاهش سطح رشد اقتصاد جهانی
امیدها به پایان جنگ تجاری در شرایطی کمرنگ شده که این پدیده رشد اقتصادی جهان را به پایینترین سطح خود پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ رسانده است.
سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در گزارش ۱۹سپتامبر خود با تجدیدنظر در پیشبینیهای پیشین خود اعلام کرده اگر دولتها همچنان به انفعال در رویارویی با این وضعیت ادامه دهند، کاهش رشد اقتصادی جهان وارد مرحلهای جدید و پایدار از «رشد ناچیز» خواهد شد.
این سازمان پیشتر نیز پیشبینی کرده بود که اقتصادی جهانی در سال جاری با کاهش در مقایسه با گذشته، ۳.۲ درصد رشد خواهد داشت و این رشد در سال آینده به ۳.۴ درصد افزایش خواهد یافت. اما در این گزارش اخیر، اعلام شده وضعیت از زمان پیشبینی مورد اشاره رو به وخامت گذاشته است.
لورانس بون کارشناس ارشد سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، گفته: «چیزی که در ابتدا به نظر میرسید اختلافات تجاری موقتی باشد در حال تبدیل شدن به وضعیت جدید و ثابت در روابط تجاری هستند.»
بون با اشاره به وارد شدن اقتصاد جهانی به مرحلهای جدید، گفته: «دوران نظم تجارت جهانی گذشته است و ما در حال وارد شدن به دوران جدیدی از روابط تجاری با قطعیت کمتر، بیشتر دو جانبه و در بعضی مواقع جسورانه و قاطعانه هستیم.»
بهگفته کارشناس سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، رشد تجارت که موتور احیای اقتصاد جهانی پس از بحران مالی سالهای ۲۰۰۸-۲۰۰۹ بود و در ۲۰۱۷ به ۵ درصد رسیده بود، در حال نزول به زیر صفر درصد و وارد شدن به ناحیه منفی است. بهگفته این کارشناس سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، رشد تجارت که عامل بهبودی وضعیت اقتصادی جهان پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸-۲۰۰۹ در سال ۲۰۱۷ به ۵ درصد رسیده بود، در حال وارد شدن به ناحیه منفی است.
در همین حال، اختلافات تجاری روی اطمینان کسب و کار تاثیر گذاشته و رشد سرمایه گذری را از ۴ درصد در دو سال پیش به تنها ۱درصد کاهش داده است. بون گفته شواهدی حاکی از تاثیر اختلافات تجاری بر اقتصاد امریکا وجود دارد. برخی از صنایع کشاورزی در ایالات متحده رو به ورشکستگی هستند.
رشد بزرگترین اقتصاد جهان یعنی ایالات متحده که طبق پیشبینیها قرار بود در سال جاری به ۲.۸درصد و در سال آینده ۲.۳ درصد برسد امسال در نهایت ۲.۴ درصد و سال آینده به ۲.۰ درصد خواهد بود. رشد اقتصادی چین نیز به علت تنش تجاری با امریکا دستخوش کاهش خواهد شد. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی پیشتر پیشبینی کرده بود که این اقتصاد امسال ۶.۲ درصد و سال آینده ۶.۰ درصد رشد خواهد داشت. این ارقام در آخرین گزارش به ترتیب به ۶.۱ درصد و ۵.۷ درصد کاهش یافتهاند.
این سازمان اعلام کرده اگر کاهش دو درصدی تقاضای داخلی در چین همچنان ادامه یابد، میتواند بر روی اقتصاد جهانی تاثیر ملموسی بگذارد. اگر این وضعیت با بدتر شدن شرایط مالی جهانی و عدم ثبات تجاری همراه شود، رشد سالانه اقتصادی جهانی با کاهش ۰.۷درصدی در دو سال اول روبرو خواهد بود.