ضرورت مهندسی مجدد ارتباط وزارت نفت با بخش خصوصی
نمایندگان بخش خصوصی در نشست خود که با حضور سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی همراه بود، به مساله عدم اجازه دولت‌ها به بخش خصوصی برای نقش‌آفرینی در حوزه نفت و انرژی پرداختند و از واگذاری پالایشگاه‌ها به شبه‌دولت انتقاد کردند. سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس نیز معتقد بود دولت باید ارتباط خود با بخش خصوصی را براساس الزامات روز، دوباره تعریف و تبیین کند.
نهمین نشست کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق بازرگانی تهران با حضور سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس برگزار شد و او نیز هم‌صدا با فعالان اقتصادی، از اینکه دولت‌ها در ایران اجازه قدرت‌یابی به بخش‌خصوصی نداده‌اند، انتقاد کرد و نجات اقتصاد کشور را در توجه و میدان دادن به بخش خصوصی دانست. اسداله قره‌خانی آنچه که به عنوان خصوصی‌سازی در صنعت نفت و انرژی کشور اتفاق افتاده را فاجعه‌آمیز عنوان کرد و بر این روایت صحه گذاشت که در قالب خصوصی‌سازی، بخش عمده‌ای از پالایشگاه‌های کشور به بخش‌های وابسته به دولت و حاکمیت واگذار شده است. او در همین رابطه به واگذاری‌ها در سیراف در جنوب کشور اشاره کرد و به گفته وی، اکثر پالایشگاه‌های این منطقه به غیر بخش خصوصی واگذار شده است. در این جلسه همچنین، گزارشی با موضوع «مهندسی ایرانی؛ دارایی استراتژیک ملی» که از سوی انجمن شرکت‌های مهندسی و ساخت صنایع نفت و نیرو تدوین و تنظیم شده، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
تهاتر مطالبات پیمانکاران وزارت نیرو با نفت
در ابتدای نشست نهم کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران، رضا پدیدار، رییس این کمیسیون به برخی اخبار و اتفاقات روزهای اخیر در حوزه نفت و انرژی اشاره کرد و در همین رابطه، مصوبه اخیر وزارت نیرو پیرامون تهاتر مطالبات پیمانکاران و سازندگان صنعت برق از محل نفت خام را بازخوانی کرد و گفت: این مصوبه در حالی سرانجام از سوی وزارت نیرو ابلاغ شد که اتاق بازرگانی تهران و کمیسیون انرژی این اتاق طی هم‌فکری فعالان اقتصادی و تشکل‌های صنعت برق، روی روش‌های پرداخت مطالبات پیمانکاران از وزارت نیرو از طریق تهاتر به جمع‌بندی رسیده و این پیشنهاد از سوی اتاق تهران به دولت ارایه شده بود.
با بخش‌خصوصی واقعی، تحریم‌ها کم اثرتر می‌شد
سخنگوی کمیسیون انرژی اتاق تهران نیز در این نشست، واگذاری امور به بخش‌خصوصی را به مصلحت کل کشور دانست و نتایج حاصل از بی‌اعتمادی به بخش‌خصوصی را در ناکامی‌های اقتصادی که امروز کشور به آن گرفتار شده است، عنوان کرد. اسداله قره‌خانی با بیان اینکه بخش خصوصی از توان مهندسی و اداره بهتر امور، کارآمدتر از دولت است، افزود: برای تفسیر و توجیه اینکه چرا بخش خصوصی در دنیای امروز نقش تعیین‌کننده در سرنوشت کشورها دارد، کافی است گریزی به توافق‌نامه برجام بزنیم که با وجود امضای آن از سوی دولت‌های اروپایی، ناکام بوده است چرا که دولت‌های اروپایی تاکید می‌کنند شرکت‌های اروپایی تابع سیاست‌های دولت‌ها نیستند و منافع حضور در بازار امریکا را قربانی همکاری با ایران در شرایط تحریم نمی‌کنند.
وی افزود: اگر ما در ایران به بخش خصوصی اجازه می‌دادیم که در حوزه نفت و انرژی، بطور واقعی ورود پیدا کند و این شرکت‌ها به عقد قرارداد تجاری با شرکت‌های خارجی از اروپا اقدام و تضامین و تعهدات کافی نیز دریافت می‌کردند، امروز با عقب نشستن دولت‌های اروپایی در برجام، بخش خصوصی این کشورها گریبان دولت‌های خود را می‌گرفت و هشدار می‌داد که در صورت قطع همکاری با ایران متحمل خسارت و لطمات جدی خواهند شد و از این رو نمی‌توانند با تحریم‌ها همراهی کنند.
پالایشگاه‌ها به شبه‌دولتی ها واگذار شد
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در ادامه با بیان اینکه عمده لطماتی که امروز اقتصاد کشور متحمل شده ناشی از عدم به‌کارگیری بخش خصوصی واقعی در اقتصاد است، گفت: به بخش خصوصی اجازه داده نشد که در فروش نفت ورود پیدا کند و حتی راه ورود این بخش به امور بین‌الملل وزارت نفت را بستند و به دلیل این ممانعت‌ها، امروز شاهد بروز مشکلات عدیده برای کشور هستیم. وی با اشاره به اینکه تجارت فرآورده‌های نفتی کشور به این دلیل از موفقیت نسبی برخوردار است که از سال‌ها پیش اجازه حضور بخش خصوصی به این عرصه داده شد، افزود: هشت واحد پالایشگاهی در منطقه سیراف به شرکت‌هایی واگذار شده که وابسته به دولت هستند و بار دیگر شاهد بی‌اعتمادی دولت به بخش خصوصی هستیم. قره‌خانی سپس با تاکید بر اینکه نیاز به بازمهندسی در بخش اجرایی کشور ضروری است، افزود: در برهه‌ای از زمان که کشور از حیث بین‌المللی با گشایش‌هایی مواجه می‌شود، وزارت نفت برای اجرای پروژه‌های داخل کشور بلافاصله به سراغ شرکت‌های خارجی می‌رود و این در حالی است که در زمان تحریم و تنگناها نیز وزارت نفت حاضر نیست هزینه‌های تحمیل شده به بخش خصوصی را متقبل شود.
خوراک به نرخ 5 سنت به بخش خصوصی داده شود
به گفته وی، در مناسبات میان وزارت نفت با بخش خصوصی نیز باید بازتعریف‌هایی مبتنی بر حمایت از بنگاه‌های بخش خصوصی صورت گیرد، افزود: بخش‌خصوصی در حالی برای برخی پروژه‌های بزرگ نفتی اعلام آمادگی کرده و تعهد اجرا و سرمایه را داده است که دولت با ایجاد هلدینگ خلیج‌فارس، عملاً این پروژه را در چنبره خود درآورده و اجازه نفس کشیدن را از بخش خصوصی گرفته است.
وی افزود: با تکمیل فازهای پارس جنوبی، میزان تولید گاز طبیعی در کشور به حدود یک میلیارد مترمکعب در روز خواهد رسید در حالی که خط لوله صلح به سرانجام نرسید و بازار عراق نیز ظرفیت محدودی دارد، بنابراین تولیدات گازی این منطقه را به ناچار باید در پالایشگاه‌های داخلی به کار گرفت و برای آنکه بخش خصوصی رغبت ورود به این عرصه را داشته باشد نیز باید قیمت گاز تخصیص داده شده به این بخش را تا حتی 5 سنت کاهش داد.
آیین‌نامه دولت برای محدودیت بخش خصوصی
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در ادامه افزود: در مجلس قانونی در ارتباط با استفاده از سرمایه‌های بخش داخلی با تنفس خوراک از طریق صندوق توسعه ملی وضع کرده است اما دولت آیین‌نامه‌ای برای آن تدوین کرده که منجر به محدودیت بیشتر برای بخش خصوصی شده است و قطعاً شرکت‌ها تمایلی به ورود به این عرصه را نخواهند داشت.
قره‌خانی با بیان اینکه دولت فربه است و هنر پول درآوردن را نیز ندارد، گفت: دولت روی گران فروختن خوراک گاز برای کسب درآمد خود تمرکز کرده است حال آنکه باید با اعطای امتیازات خاص در شرایط ویژه کنونی، به بخش خصوصی و شرکت‌ها اجازه فعالیت بیشتر در عرصه فروش نفت و فرآورده‌های نفتی دهد تا از محل دریافت مالیات، کسری منابع خود را جبران کند.
