استنباط نادرست از آلودگی زیستمحیطی پنلهای خورشیدی
مصطفی ربیعی|
مدیرکل دفتر آگاهسازی سازمان انرژیهای نو|
گروه انرژی| طرح مباحثی مبنی بر آلودگی زیستمحیطی پنلهای خورشیدی تا چه اندازه میتواند پشتوانه درستی داشته باشد؟ این مبحثی است که در اینجا به آن اشاره خواهیم کرد.
ماده اولیه پنلهای خورشیدی که سیلیکون است که این ماده به نوعی از شن و ماسه به دست میآید. این ماده ذوب شده ناخالصیهای آن جدا میشود و به خلوص 99.5 درصد میرسد و به شمش سیلیکون تبدیل میشود. در زمان ساخت، یکسری عناصر برای ایجاد خاصیت رسانایی به منظور انتقال الکتریسیته با آن ادغام میشوند که نهایتا پنل خورشیدی به دست میآید. این ماهیت و متریال اصلی پنلهای خورشیدی است که خودش هیچ آلودگیای ندارد.
اما چه چیز را میگویند آلودگی دارد؟ در پروسه تولید پنل از برق استفاده میشود که این برق در کورههایی با دمای 2 هزار درجه مورد استفاده قرار میگیرد. زمانی که در این کورهها از برق فسیلی استفاده شده باشد، آلودگی دارد زیرا برق فسیلی را در نیروگاه گازی سوزاندیم و برق تولید کردیم. میتوان گفت این مرحله آلودگی دارد اما مساله اینجاست که میزان آن بسیار محدود و اندک است. بیشترین ظرفیتی که یک کارخانه سیلیکونی میتواند در سال داشته باشد 10 هزار تن است که این 10 هزار تن، حدود 50 مگاوات هم برق مصرف نمیکند. اگر بخواهیم با مقایسه بگوییم اینکه مثلا در حال حاضر تهران حدود 2500 تا 3 هزار مگاوات برق نیاز دارد. در حال حاضر ما در استان همدان پنج نیروگاه داریم که راندمانشان از نیروگاههایی که در یزد هست هم بالاتر است اما اگر میتوانستیم مواد اولیه این پنلها را در داخل کشور تولید کنیم، هزینه تمام شده آن بسیار پایینتر بود، کمااینکه اگر از تکنولوژی بومی استفاده میکردیم، میتوانستیم سالانه هزاران مگاوات پنل خورشیدی در کشور بسازیم که متاسفانه تاکنون نتوانستیم. ما در ایران کارخانه تولید ماده اولیه پنل خورشیدی نداریم و آنچه وجود دارد تنها مربوط به مونتاژ قطعات این پنلها است. به این نکته هم باید توجه داشت که پنلهای خورشیدی موجود در کشور، از نظر تکنولوژی و راندمانها بسیار با هم متفاوت هستند که این تفاوت برحسب خلوص و میزان مواد استفاده شده در آنهاست.
در حال حاضر تمام خاک ایران امکان نصب و استفاده از پنل خورشیدی را دارد؛ از شمال غرب تا جنوب شرق. فقط برخی مناطق شمالی کشور به دلیل اینکه روزهای زیادی ابری است، چندان مستعد نیستند.