باج‌خواهی گازی امریکا از اروپا و روسیه
تحریم پروژه خط لوله گازی «نورد استریم ۲» یکی از آخرین اقدامات رییس‌جمهوری امریکا در جهت کسب منافع اقتصادی از طریق تحریم و مصداق باج‌خواهی اقتصادی- تجاری است.
به گزارش ایرنا، تأمین انرژی از جمله مسائل حیاتی برای کشورهای اروپایی است. انرژی ماده ضروری برای این کشورها است که نه تنها اقتصاد و صنعت آنها را سرپا نگاه می‌دارد بلکه رفاه شهروندانشان نیز در گرو تأمین آن قرار دارد. با این حال، «دونالد ترامپ» رییس‌جمهوری امریکا چند هفته پیش پروژه مهم گازی «نورد استریم ۲» که گاز روسیه را از طریق دریای بالتیک به آلمان منتقل می‌کند هدف تحریم‌های خود قرار داد.
اگرچه حدود ۹۰ درصد این پروژه تکمیل شده و کارشناسان اعتقاد دارند تحریم‌ها تأثیر چشمگیری بر روند ادامه فعالیت آن نخواهد داشت اما روند تحولات نشان می‌دهد کاخ سفید اهداف سیاسی- اقتصادی دندان‌گیری را در قالب سیاست تحریمی خود دنبال می‌کند..
نیاز اروپا به گاز روسیه
روسیه حدود ۳۷ درصد از گاز مورد نیاز اروپا را تأمین می‌کند. خط لوله گازی نورد استریم ۲ که بیش از ۱۲۰۰ کیلومتر طول دارد و با لوله‌گذاری در کف دریای بالتیک، گاز روسیه را به صورت مستقیم به آلمان می‌رساند، می‌تواند به عنوان مسیری تازه در کنار دیگر خطوط گازی میان اروپا و روسیه بر حجم صادرات گاز بیفزاید.
قرار بود این خط لوله سال ۲۰۲۰ تکمیل شود. رسانه‌ها ظرفیت انتقال گاز روسیه به اروپا از طریق نورد استریم۲ را ۵۵ میلیارد متر مکعب در سال اعلام کرده‌اند. میزان تقاضای اتحادیه اروپا برای گاز سالانه کمتر از ۶۰۰ میلیارد متر مکعب ارزیابی شده است. اکنون تنها حدود ۴۰ درصد این تقاضا از منابع داخلی اروپایی و بقیه از طریق واردات تامین می‌شود پیش‌بینی می‌شود تا چند سال آینده واردات این قاره به ۴۰۰ میلیارد مترمکعب در سال نزدیک خواهد شد. شرکت در زمینه احداث این خط لوله زیردریایی مشارکت دارند. به دلیل ترس از مجازات‌های واشنگتن، برخی شرکت‌های پیمانکار طرح همچون شرکت سویسی «آل سیز» از ادامه همکاری در ساخت این پروژه کناره‌گیری کرده‌اند.
دولت ترامپ دو ماه به شرکت‌ها و کارکنان و افراد دخیل در این پروژه فرصت داد تا همکاری در ساخت نورد استریم ۲ را متوقف کنند؛ در غیر این صورت با مجازات‌هایی همچون لغو روادید ایالات متحده و مصادره اموال روبرو خواهند شد.
همزمان با این اقدام، ترامپ خط لوله «ترک استریم» را هم که قرار است گاز روسیه را از طریق دریای سیاه به ترکیه و از آنجا به اروپا انتقال دهد، تحریم کرد.
اتحادیه اروپا و آلمان در کنار روسیه، تحریم تازه امریکا علیه شرکت‌هایی را که در ساخت خط لوله گاز فوق مشارکت دارند، محکوم کرده و آن را دخالت کاخ سفید در امور داخلی و حاکمیت ملی و منطقه‌ای خود دانسته‌اند.
تلاش ترامپ برای تسلط بر بازارهای گازی
روسیه از مدت‌ها قبل هدف تحریم‌های امریکا قرار داشت و با بحران چند سال قبل اوکراین این فشارها بیشتر شد. اکنون آلمان که تا قبل از ریاست‌جمهوری ترامپ از کشورهای دوست واشنگتن به شمار می‌رفت هدف آتش خشم وی قرار گرفته است.
با این حال به نظر می‌رسد هدف رییس‌جمهوری امریکا کسب درآمدهای بیشتر از طریق افزایش صادرات گاز این کشور به اروپا و وابسته کردن قاره سبز به واشنگتن در عرصه انرژی باشد. ایالات متحده بزرگ‌ترین منابع گازی شیل (غیرمتعارف) را در اختیار دارد و به‌شدت به دنبال مشتری برای آن می‌گردد.
گفته می‌شود از سال ۲۰۱۶ به ویژه در دوره ریاست جمهور ترامپ سرعت صادرات گاز ایالات متحده به اروپا افزایش شدید پیدا کرد. امریکا در این دوره به سومین صادرکننده بزرگ گاز به اروپا تبدیل شد. بر اساس آمار، امریکا بیش از ۱۳ درصد از نیاز این قاره به گاز را تأمین کرده است. تا جولای سال ۲۰۱۸ میزان صادرات گاز مایع امریکا به اروپا بیش از ۲۷۰ درصد رشد داشته است و در ماه مارس سال ۲۰۱۹ این صادرات رکورد تازه‌ای را به ثبت رساند. به نوشته تارنمای «یورو اکتیو» برنامه‌ریزی شده است تا حجم صادرات سالانه گاز امریکا به اروپا تا سال ۲۰۲۰ به ۱۱۲ میلیارد مترمکعب برسد.
گزارش بلومبرگ در این زمینه آورده است کاخ سفید اهرم فشار قابل توجهی را برای جلوگیری از تکمیل پروژه نورد استریم ۲ دراختیار نداشت و تنها قادر بود از طریق تحریم‌ها به این پروژه بتازد. ایالات متحده و برخی کشورهای شرق اروپا این خط لوله را تهدیدی برای منافع خود می‌بینند به ویژه اینکه ممکن است در قضیه بحران اوکراین هم تاثیرگذار باشد. این پروژه مسکو را قادر می‌سازد تا محور انتقال انرژی اوکراین را دور بزند و از وابستگی روسیه به همکاری اوکراین می‌کاهد. از این منظر، با تکمیل این خط لوله دیگر برای ایالات متحده بسیار سخت خواهد بود که جایگاه محکمتری را در بازار انرژی و گاز اتحادیه اروپا به دست بیاورد.
