ماجرای حذف انتگرال و تغییرات ریاضی در توضیح آموزش و پرورش
سرپرست حوزه تربیت و یادگیری ریاضیات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به ارایه توضیحاتی پیرامون برخی امور مربوط به امور ریاضیات و به ویژه حذف انتگرال از کتب درسی پرداخت و گفت: تک تک تغییرات و تصمیم‌گیری‌های چند ساله حوزه ریاضیات حاصل تدبیر و خرد جمعی و صرف زمان بسیار و انجام کارشناسی در امور بوده است.
محمدرضا سیدصالحی در این باره اظهار کرد: در چند سال اخیر حوزه ریاضیات یکی از فشرده‌ترین دوران خود را بنا بر گواه بیشتر کسانی که دوره‌های قبل این حوزه را تجربه کرده‌اند، از نظر حجم کار محوله به آن، از زمان تاسیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تاکنون تجربه کرد.
وی با بیان اینکه در این دوران، حوزه ریاضیات همزمان درگیر تالیف کتاب‌های درسی ریاضی، آموزش معلمان و... بود، گفت: به همین دلیل فرصت چندانی برای شفاف‌سازی در مورد عملکرد این حوزه برای عموم رخ نداد و این امر موجب زمینه‌سازی برای بروز برخی شایعات شد.
سرپرست حوزه تربیت و یادگیری ریاضیات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی افزود: البته در تمام این مدت، اصلی‌ترین همراهان ما یعنی معلمان ریاضی، اساتید و متخصصان ریاضی دغدغه‌مند آموزش ریاضی، مشارکت بی‌سابقه‌ای با ما داشته و در جریان تمام تغییرات بوده‌اند و نظرات و تجارب آنها راه‌گشا بود.
سیدصالحی با اشاره به اینکه حوزه ریاضیات برای استفاده هرچه بیشتر از ظرفیت‌های موجود کشور درباره آموزش ریاضی، در جریان تالیف کتاب‌های جدیدالتالیف، پیش‌نویس کتاب‌ها را به محض آماده شدن به صورت فصل به فصل از طریق سایت گروه ریاضی در معرض دید و نقد همه علاقه‌مندان به این حوزه قرار می‌داد به ایسنا گفت: به‌طور مثال پیش‌نویس مطلب مربوط به همین بحث «انتگرال» که اکنون مطرح شده است، در سال ۹۶ از طریق سایت گروه ریاضی به اطلاع عموم معلمان، آموزشگران و دغدغه‌مندانِ رصد‌کننده تالیف کتاب‌های ریاضی رسانده شد و آنها نظرات و پیشنهادهای سازنده خود را در این باره ارایه کردند.
سرپرست حوزه تربیت و یادگیری ریاضیات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: این نظرات توسط شورای برنامه‌ریزی درسی ریاضی و تیم‌های تالیف مورد بررسی و استفاده قرار گرفت. این روش و تمهیداتی از این دست باعث رشد چشمگیر بیش از ۴۰۰ درصدی در تعداد مخاطبان سایت گروه ریاضی در زمانی کمتر از یک سال طی سال‌های ۹۳ تا ۹۴ شد و دغدغه‌مندان آموزش ریاضیات نظرات و تجارب خود را درباره محتوای کتاب‌های درسی ریاضی جدیدالتالیف پیش از نهایی شدن به دست ما می‌رساندند و تک تک این نظرات مورد بررسی قرار می‌گرفت.
اعتبارسنجی کتاب‌های
درسی جدیدالتالیف
وی با بیان اینکه همچنین سازمان پژوهش سال به سال روند اعتبارسنجی کتاب‌های درسی جدیدالتالیف را ارتقا می‌داد و اوج این ارتقا در جریان اعتبارسنجی کتاب‌های پایه‌های یازدهم و دوازدهم اتفاق افتاد، همان سالی که اتفاقا اکثر تغییرات مورد بحث در آنها رخ داده است عنوان کرد: در جریان اعتبار سنجی کتاب‌های پایه یازدهم و دوازدهم، کل محتوای کتاب‌ها به صورت پاراگراف به پاراگراف، توسط ۵۰ تا۶۰ نفر از معلمان مجرب و سرگروه‌های آموزشی تک‌تک استان‌ها مورد بررسی قرار گرفت. اسامی این معلمان در بخش پایانی کتاب‌ها آمده است.
سیدصالحی افزود: به این موضوع نیز باید توجه داشته باشیم که افزایش تعداد پایه‌های دوره ابتدایی و کاهش تعداد پایه‌های دوره متوسطه به ویژه دوره متوسطه دوم، که از چهار به سه سال کاهش پیدا کرد و پایه‌ای به نام پیش‌دانشگاهی نیز دیگر وجود ندارد، موضوعی است که رویکرد کلی آموزش و پرورش را در جهت توجه بیشتر به آموزش مفاهیم و مهارت‌های پایه‌ای نسبت به مفاهیم و مهارت‌های تخصصی و نیمه تخصصی نشان می‌دهد و این موضوع محدود به حوزه ریاضیات نمی‌شود.
سرپرست حوزه تربیت و یادگیری ریاضیات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه طی دوره چند ساله تالیف کتاب‌های جدید نقد بیشتر منتقدینِ فعال و پیگیر کتاب‌های درسی جدید، برخلاف آنچه امروز مطرح شده است، درباره زیاده از حد بودن تعداد مفاهیم ارایه شده در ریاضیات مدرسه‌ای بود، گفت: پیشنهاد کاستن از محتوای کتاب‌های درسی ریاضی، غالب‌ترین نظر این افراد بود، البته در پایه‌های پایانی دوره دوم متوسطه، به‌ویژه پایه دوازدهم، برخی افراد هم موافق افزایش مفاهیم بودند که اکثر این افراد، دبیران غیررسمی شاغل در مدارس خاص بودند که تمرکز کاریشان، بر کلاس‌های کنکور بود.
وی ادامه داد: ضمن احترام قائل شدن به دغدغه‌مندی اساتید ریاضیات درباره تغییرات صورت گرفته در محتوای کتاب‌های جدیدالتالیف که موجب دلگرمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی و حوزه ریاضیات است، تغییرات صورت‌گرفته محدود به حذف برخی مفاهیم نبوده و در برخی موارد مفاهیمی جدید به محتوای کتاب‌های ریاضی اضافه شده است.
سیدصالحی با بیان اینکه همچنین برخی مفاهیم موجود در کتاب‌های ریاضی قبل با تغییر رویکرد قابل ملاحظه‌ای در کتاب‌های جدید ارایه شده است اظهار کرد: این تغییر رویکرد در اکثر موارد با تمرکز بر ایجاد درک مفهومی در دانش‌آموزان و عدم تاکید بیش از حد بر یادگیری رویه‌ای و الگوریتمی بود. روند ارایه مفهوم حد و مشتق نمونه‌ای از این موارد است. درباره مفهوم انتگرال بعید است فردی باشد که شناختی از ریاضیات داشته باشد و اهمیت و کاربردهای فراوان انتگرال را انکار کند.
سرپرست حوزه تربیت و یادگیری ریاضیات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی افزود: اما سوال اینجاست که آیا ریاضیات و فراگیران آن همواره از کم شدن مفاهیم ارایه شده زیان می‌بینند؟ یا برعکسِ آن نیز امکان‌پذیر است، یعنی اینکه ارایه مفاهیم ریاضی بیش از حد که امکان ایجاد فرصت کافی برای یادگیری مفهومی آن توسط یادگیرندگان وجود نداشته باشد می‌تواند موجب دلسردی و بی‌علاقگی نسبت به یادگیری ریاضی شود.
