کاهش نرخ بهره میتواند تبعات کرونا را مدیریت کند؟
گروه جهان|
«بازارها نیاز به کاهش نرخ بهره ندارند، آنها نیازمند این هستند که ترامپ شیوع کرونا ویروس را جدی بگیرد.» این واکنش شماری از منتقدان دولت امریکا به اقدام غیرمنتظره بانک مرکزی این کشور برای کاهش نرخ بهره در واکنش به شیوع ویروس کرونا است.
بهگزارش رویترز، بانک مرکزی امریکا به اتفاق آرا نرخ متوسط بهره را نیم درصد کاهش داد. جروم پاول رییس بانک مرکزی امریکا، در همین رابطه گفته: «ویروس کرونا و اقداماتی که به برای مقابله با این ویروس مجبور به انجام دادنش شدهایم بهطور حتم روی فعالیتهای اقتصادی امریکا اثر خواهند گذاشت. ما کاملا آمادهایم تا از ابزارهای در دسترس خود برای ثباتبخشی به بازارها استفاده کنیم. میدانیم که با کاهش نرخ بهره تاثیری در شیوع بیماری ایجاد نخواهد شد اما قرار نیست بانک مرکزی به همه چالشها پاسخ بدهد.» وزرای اقتصاد کشورهای گروه۷ نیز وعده دادهاند که اقدامات متناسبی انجام خواهند داد.
بازارهای بورس جهان که در روزهای گذشته بهدلیل گسترش ویروس کرونا دچار تلاطم شده بودند تحت تاثیر کاهش نرخ بهره در امریکا تا حدی ضررهای روزهای اخیر را جبران کرده و شاخص بهای سهام در بازارهای اروپایی حدود ۲درصد افزایش یافت. در عین حال پس از اعلام تصمیم بانک مرکزی امریکا نرخ طلا ۲ درصد افزایش یافت.
با این حال تیم فرنهولدر کارشناس بازار، یادداشت خود در کوارتز نوشته: «به نظر بانک مرکزی راهحل هر مشکلی کاهش نرخ بهره است. اما در حقیقت اینطور نیست. از واکنشهای آنی که بگذریم، حقیقت این است که بازارها بیشتر از کاهش نرخ بهره به این نیازمند هستند که ترامپ بحران کرونا را جدی بگیرد و برای رفع تاثیرات اقتصادی آن اقدامات معناداری را در پیش بگیرد. این همان چیزی است که میتواند به سرمایهگذاران اطمینان دهد.»
این در حالی است که دونالد ترامپ رییسجمهور امریکا، در نخستین واکنش نسبت به اقدام فدرال رزرو گفته کاهش نیم درصدی نرخ بهره کافی نیست. ترامپ همچنین با اشاره به اظهارات پاول مبنی بر تاثیر شیوع کرونا بر اقتصاد گفته که رییس بانک مرکزی امریکا به بازارها سیگنال بدی داده است. شیوع ویروس کرونا بر سفرهای هوایی، جهانگردی، مناسبتهای ورزشی، نمایشگاههای تجاری و اقتصادی، نمایشگاههای کتاب و برنامههای فرهنگی و حتی مراسم مذهبی در سراسر جهان تاثیر گذاشته است. بر این اساس تحلیلگران بانک جیپی مورگان پیشبینی کردهاند که ۵۰ درصد احتمال کاهش نرخهای بهره امریکا به صفر در سال میلادی جاری وجود دارد.
تاکنون بیش از ۹۱ هزار مورد ابتلا به کووید ۱۹ شناسایی شده که بیش از ۸۰ هزار مورد آن مربوط به چین است. این ویروس به ۷۷ کشور دیگر سرایت کرده و این میان اوکراین تازهترین کشوری است که ابتلا به آن را شناسایی کرده است. تعداد مرگها بر اثر این بیماری در چین دو هزار و ۹۴۳ نفر و در سایر کشورها از رقم ۱۲۵ نفر عبور کرده است. بهگفته تارو آسو، وزیر اقتصاد ژاپن، وزرای اقتصادی گروه۷ نیز آماده اقدامات متناسب و ضروری برای مقابله با پیامدهای ویروس کرونا هستند و بانکهای مرکزی این کشورها از ثبات قیمتها و رشد اقتصادی حمایت خواهند کرد. او راهکارهای مشخصی اعلام نکرد و گفت راهحلهای مناسب در هر کشوری با کشورهای دیگر متفاوت است. این مقام ژاپنی همچنین در پاسخ به سئوالی در مورد احتمال گنجاندن اقدامات مالی و مالیاتی در این راهحلها گفت: «همه این گزینهها در نظر گرفته میشود.»
از سویی دونالد ترامپ گفته: «نرخ بهره در امریکا باید بیشتر کاهش یابد تا با نرخ بهره در سایر کشورها متناسب شود. ما درگیر یک رقابت عادلانه نیستیم. این برای ایالات متحده عادلانه نیست. بالاخره زمان آن فرا رسیده که بانک مرکزی امریکا در این زمینه پیشرو باشد. نرخ بهره باید بیشتر کاهش یابد.»
گفته شده، استیو منوچین وزیر خزانهداری تصمیم غیرسیاسی بانک مرکزی امریکا را ستوده و به کمیته امور مالی مجلس نمایندگان گفته وزرای اقتصاد کشورهای گروه ۷ و بانک مرکزی این کشورها تعهد دادهاند همه اقدامات ممکن را در این زمینه انجام دهند. او گفته امریکا قصد ندارد تعرفه کالاهای چینی را کاهش دهد.
نیویورکتایمز درباره کاهش نرخ بهره غیرمنتظره در امریکا نوشته: «اگرچه بانک مرکزی امریکا اعلام کرده که عوامل بنیادین اقتصاد امریکا قوی ماندهاند اما برای نخستینبار از زمان اوج بحران مالی در سال ۲۰۰۸ است که بانک مرکزی امریکا در اقدامی غیرمعمول خارج از نشست سیاستگذاری خود نرخهای بهره را کاهش میدهد. این اقدام فدرال رزرو نشان میدهد مقامات امریکایی بر این باور بودند که نمیتوانند تا زمان برگزاری نشست کمیته سیاستگذاری تا دو هفته دیگر صبر کنند.»
کاهش نرخ بهره در هنگکنگ و استرالیا
علاوه بر ایالات متحده، قانونگذار مالی هنگکنگ نیز نرخ بهره این منطقه را ۵۰صدم درصد کاهش داد. بهگزارش سیانبیسی، قانونگذار مالی هنگکنگ در حالی نرخ بهره این منطقه را ۵۰صدم درصد کاهش داد که فعالیتهای تجاری آن به پایینترین سطح تاریخ رسیده است. آیاچاس مارکیت در جدیدترین گزارش شاخص مدیران خرید هنگکنگ گفته شیوع ویروس کرونا تأثیر منفی شدیدی بر بخش خصوصی هنگکنگ داشته است. گفته شده، شاخص پیامآی هنگکنگ به 33.1واحد افت کرد که نشان میدهد وضعیت تجارت این منطقه با بیشترین شتاب در حال بدتر شدن است.
بانک مرکزی استرالیا نیز نرخ بهره خود را برای مقابله با تأثیر منفی شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد این کشور، به پایینترین سطح تاریخ کاهش داده است. بهگزارش بلومبرگ، بانک مرکزی نرخ بهره اصلی استرالیا را ۲۵ صدم درصد کاهش داده و به 0.5درصد رسانده است. بانک مرکزی این کشور همچنین در بیانیهای هشدار داده که رشد اقتصادی استرالیا در سه ماهه جاری بهطور قابل توجهی از آنچه قبلاً پیشبینی شده بود ضعیفتر خواهد شد. فیلیپ لاو رییس بانک مرکزی استرالیا، در بیانیه خود آورده: «در حال حاضر شیوع ویروس کرونا در خارج از کشور تأثیر منفی شدیدی بر اقتصاد استرالیا گذاشته است و بهویژه به بخشهای آموزش و مسافرت آسیب زده است. پیشبینی مدت زمان و میزان تأثیر ویروس کرونا بر اقتصاد، با توجه به وضعیت در حال تحول آن، دشوار است. اما انتظار میرود همین که شیوع ویروس کنترل شود، اقتصاد استرالیا بهبود یابد.»