فرصت‌ها و تهدیدهای آموزش مجازی
حالا کم کم وارد سومین ماهی می‌شویم که مدارس و مراکز آموزشی تعطیل شده‌اند و آموزش‌ها به‌طور مجازی و از راه دور ادامه دارد. این وضعیت که ابتدا قرار بود برای چند روز باشد، حالا ممکن است تا پایان سال تحصیلی هم ادامه داشته باشد. بسیاری از کلاس‌های درس از طریق گروه‌های واتس‌آپی برگزار می‌شود و صدا و سیما هم کلاس‌های درس را در شبکه آموزش برگزار می‌کند و دانش‌آموزان حالا برای درس خواندن باید پای تلویزیون بنشینند. اما این نوع آموزش تبعات زیادی هم دارد و البته از سوی دیگر فرصتی ایجاد کرده تا راه‌های نوین آموزشی، به‌ویژه در آموزش و پرورش به اجرا درآید و از این طریق و به صورت عملی امکان آزمون روش‌های جدید آموزشی در مقیاس ملی فراهم شود. دولت و مدیران آموزش و پرورش تاکید می‌کنند که مدارس تعطیل شده، اما فرآیند یادگیری، نه. اما نگاهی به وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان نشان می‌دهد که نمی‌توان با قاطعیت گفت فرآیند یادگیری تعطیل شده است. برخی از دانش‌آموزان به نوعی رها شده‌اند و از طرفی، بیش از 20 درصد افراد دسترسی به اینترنت برای شرکت در کلاس‌های آنلاین را ندارند. برخی معتقدند این اجبار در تعطیلی مدارس می‌تواند سیستم آموزشی را آماده کند تا در آینده، برخی کلاس‌های درس به‌طور مجازی برگزار شود و حداقل یک روز از روزهای حضور دانش‌آموزان در مدارس کاسته شود، اما غیبت طولانی مدت در مدرسه، تبعات سنگین‌تری دارد. ضمن اینکه وزارت آموزش و پرورش، نام پرورش را هم یدک می‌کشد و با تعطیلی مدارس، پرورش، به نوعی به حاشیه می‌رود.
دیروز معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه زمان بازگشایی مدارس به نظر ستاد ملی مبارزه با کرونا بستگی دارد، گفت: با توجه به آموزش ۸۵ درصد دروس، آموزش و پرورش آمادگی دارد تا سال تحصیلی را در صورت ادامه روند تعطیلی مدارس، به اتمام برساند و امتحانات را برگزار کنیم و در 15 شهریور دوباره مدارس را بازگشایی و 10 درصد دیگر را جبران کنیم.
مهرزاد حمیدی افزود: ۹۰درصد دانش‌آموزان تحت پوشش آموزش‌های تلویزیونی و مجازی معلمان قرار داشتند، البته قبل از ورود کرونا به کشور70 درصد محتوای آموزشی به دانش‌آموزان آموزش داده شده بود و اکنون بیش از ۸۰ درصد محتوا آموزش داده شده است و در برخی دروس این عدد به 85 درصد می‌رسد؛ در پایه دوازدهم نیز 90 درصد محتواها آموزش داده شده است.
او با اشاره به اطلاعات سامانه رصد اظهار کرد: از ۱۰۷ هزار مدرسه کشور، فعالیت آموزشی در ۹۷هزار مدرسه جریان دارد؛ ضمن اینکه هنرآموزان و هنرجویان هنرستان‌های کشور، روزانه ۵۳هزار ماسک تولید می‌کنند. اما چین تجربه موفق‌تری در زمینه آموزش‌های مجازی داشت. مدارس چین با ارایه محتوا و تکالیف درسی ویژه دانش‌آموزان در بستر فضای مجازی از سوی دولت و ایجاد امکان ارتباط دانش‌آموزان و اولیای آنها با مدیران و معلمان مدارس، نه‌تنها وضعیت آموزشی و تحصیلی دانش‌آموزان را کنترل می‌کند، بلکه برای پر کردن اوقات فراغت آنها هم برنامه‌های منظمی را در نظر گرفته است. برگزاری مسابقات تلویزیونی نظیر خاطره نویسی، نقاشی، ارایه نوآوری‌ها و خلاقیت‌ها و... جهت جلوگیری از رخوت کودکان و نوجوانان، از جمله مهم‌ترین اقدامات این دولت بوده است. چین حتی یک گام فراتر رفته و با توجه به علایق زیاد کودکان و نوجوانان به انجام بازی‌های رایانه‌ای، دسترسی عمومی برای انجام بازی‌های رایانه‌ای رایگان را هم تسهیل کرده است.
همچنین بر مبنای بخشنامه دولت چین، برای جبران زمان تعطیلات مراکز آموزشی، به تعداد روزهای تعطیل در این ایام از تعطیلات تابستان کسر خواهد شد.
حالا باید امیدوار باشیم که نظام آموزشی برای اینکه دانش‌آموزان از یادگیری عقب نیفتند و حتی تهدید تعطیلی مدارس به فرصت تبدیل شود، برنامه‌های نوینی را ارایه دهد. گرچه تا به حال موفقیت چشمگیری در این زمینه نداشته است.
