هواپیما بر فراز ایران

نخستین هواپیما در آسمان تهران و در زمان قاجار دیده شد، اما چه شخصی مسوول هدایت آن بود و اصلا هدف این پرواز چه بود؟

 سال ۱۲۹۲ هجری شمسی، در زمان احمد شاه قاجار برمی‌گردیم. در آن زمان یک خلبان لهستانی به نام کوزمینسکی به دنبال هدفی مالی، قطعات یک هواپیمای مدل بلریو۱۱ را از روسیه به ایران و بندر انزلی آورد. او که تصمیم داشت در ایران حرکات نمایشی اجرا کنید، قطعات را به پایتخت، تهران، آورد و همانجا اجزای هواپیما را سرهم کرد. در نهایت به تاریخ ۱۴ دی ماه ۱۲۹۲، اولین هواپیما در ایران به پرواز در آمد. جالب است بدانید که اولین فرود این هواپیما در میدان مشق امروزی بود که به محض نشستن هواپیما، مردم متعجب و هراسان به طرف این نقطه می‌آمدند. در جنگ جهانی اول نیز، هواپیماهای انگلیسی برای عملیات نظامی وارد ایران شدند که پس از آن، گویا آنها هم پروازهای نمایشی اجرا می‌کردند. اما چیزی که مشخص بود، پروازهای نمایشی نمی‌توانست تا ابد جای خالی هواپیماهای دیگر را پر کند. سال 1301 نخستین هواپیما که هواپیمایی نظامی بود ازطرف دولت ایران خریداری و وارد کشور شد 

اما نخستین‌بار در سال 1321 جمعی از بازرگانان ایرانی به تاسیس اولین شرکت هواپیمایی حامل پرچم ایران روی آوردند و نام آن را «ایرانین ایرویز» گذاشتند. از این شرکت هواپیمایی هفته‌ای یک بار پروازی به اروپا انجام می‌شد، جابه‌جایی مسافران داخلی صورت می‌گرفت و همچنین به عنوان حمل بار استفاده می‌شود. ناوگان ایرانین ایرویز، در آن موقع از چند هواپیمای داگلاس DC3 تشکیل شده بود که مدتی بعد چند هواپیمای DC4 و ویسکانت هم به جمع آنها اضافه شد. بعد از آن شرکت پرشین ایرویز نیز در ایران خدمات هوایی ارایه کرد. 

وضعیت جغرافیایی کشور ایران و گسترش وسیع آن، دور بودن مراکز نسبتاً پرجمعیت از یکدیگر، کمبود وسیله نقلیه اعم از جاده‌ای و ریلی، لزوم ارتباط سریع و مطمئن سازمان‌های علمی و دولتی و از همه مهم‌تر نبود یک شبکه منظم با قابلیت‌های بالا در راستای احیای حقوق متقابل هوایی با سایر کشورها و همچنین تامین رفاه و آسایش بیشتر ملت ایران، همه و همه شرایطی را فراهم سا خت تا هیات وزیران در تاریخ بیست و یکم بهمن سال ۱۳۴۰، پیشنهاد وزیر راه را مبنی بر تاسیس یک شرکت هواپیمایی متعلق به ملت، به تصویب برساند. در پی اتخاذ این تصمیم شرکت هواپیمایی ملی ایران در تاریخ پنجم اسفندماه سال ۱۳۴۰ با ادغام دو شرکت هواپیمایی ایرانین ایرویز و پرشین ایرویز و ایجاد خط هوایی جدیدی با نام هواپیمایی ملی ایران با علامت اختصاری و سمبل هما تاسیس شد و از فروردین ماه سال ۱۳۴۱ فعالیت‌های خود را آغاز کرد.