پرواز نخستین هواپیما در هوای ایران

14 دی 1292، نخستین هواپیما در زمان احمدشاه قاجار بر فراز ایران به پرواز در آمد. خلبانی لهستانی با این هواپیما در آسمان تهران به پرواز نمایشی پرداخت.  

او که تصمیم داشت در ایران حرکات نمایشی اجرا کند، قطعات را به پایتخت، تهران، آورد و همانجا اجزای هواپیما را سرهم کرد. در نهایت به تاریخ ۱۴ دی ماه ۱۲۹۲، اولین هواپیما در ایران به پرواز در آمد. جالب است بدانید که اولین فرود این هواپیما در میدان مشق امروزی بود که به محض نشستن هواپیما، مردم متعجب و هراسان به طرف این نقطه می‌آمدند. از آن پس، این هواپیما به محوطه قصر قاجار (باغ موزه قصر فعلی) برده شد و برای مدت زمانی پروازهای نمایشی اجرا کرد. البته در جنگ جهانی اول نیز، هواپیماهای انگلیسی برای عملیات نظامی وارد ایران شدند که پس از آن، گویا آنها هم پروازهای نمایشی اجرا می‌کردند. اما چیزی که مشخص بود، پروازهای نمایشی نمی‌توانست تا ابد جای خالی هواپیماهای دیگر را پر کند. البته نبود امکاناتی نظیر باند فرود و برخاست مشخص، فرودگاه و دیگر فاکتورهایی که یک شهر یا کشور برای اجرای پرواز احتیاج داشت نیز باعث شد که دولت وقت به فکر افتاده و به دنبال جایی برای احداث فرودگاه شود. زمانی که دولت به این نتیجه رسید که باید ایران خطوط هوایی داشته باشد، اولین هوایپما در ایران را از آلمان برای ارتش خریداری کرد. کاربرد این هواپیما که در سال ۱۳۰۱ خریده شد، امور ارتباطی و ترابری نظامی بود. اما مشکل مکانی برای فرود و تیک‌آف هواپیماها هنوز حل نشده بود. در ابتدای همین سال، ۱۰ نفر از افراد نظامی از جمله نایب دوم محمدباقر افشارطوس، معین نایب ابراهیم بیات ماکویی، نایب سوم مهدیقلی قهرمانی و نایب اول مالی فرهاد میرزا را برای یادگیری فن خلبانی به شوروی فرستاده شدند. این موضوع هم قابل ذکر است که اولین فرمان تشکیل نیروی هوایی در ایران، ۱۱ خرداد ۱۳۰۳ صادر شد. در نهایت، در ماه آذر دو سال بعد از خرید هواپیما یعنی سال ۱۳۰۳ شمسی، پس از بررسی‌هایی که برای مکانی مناسب انجام گرفت، زمینی در جنوب تهران انتخاب شد تا در آن مکانی به عنوان یک فرودگاه کوچک احداث شود؛ این فرودگاه با کمک شرکت‌های اروپایی راه‌اندازی شد. منطقه انتخاب شده، اراضی مهرآباد تهران بود که برای آماده‌سازی خلبانان احداث شد. نخستین خلبان ایرانی با یکی از هواپیماهایی که خریداری کرده بودند، در فرودگاه قلعه‌مرغی فرود آمد. او که سرهنگ احمد نخجوان نام داشت، نخستین فرمانده نیروی هوایی ایران لقب گرفت.