چالش ثبت سفارش کالاهای آی‌تی
احسان زرین‌بخش
وجود ناهماهنگی و چندصدایی در وزارت صمت باعث شده که ثبت سفارش برخی تجهیزات زیرساختی فناوری اطلاعات همچنان ممنوع باشد. وزارت صمت می‌گوید اصلا مشکلی در زمینه ثبت سفارش تجهیزات نبوده و اگر هم بوده حالا این ممنوعیت رفع شده است؛ اما بدنه کارشناسی این وزارتخانه اعلام می‌کند که هنوز به آنها بخش‌نامه‌ای در خصوص رفع ممنوعیت واردات تجهیزات زیرساختی فاوا ارسال نشده تا آنها امکان ثبت سفارش این محصولات را برای فعالان این بازار فراهم کنند و هنوز هم بسیاری از شرکت‌ها می‌گویند درخواست‌های ثبت سفارش‌شان از سوی این وزارتخانه رد می‌شود. در یک ماه گذشته به دلیل شیوع کرونا و درخواست مسوولان از مردم برای ماندن در خانه و عدم فعالیت، شرکت‌های زیادی از این موضوع اطلاع نداشتند، اما زمانی که سازمان نظام صنفی رایانه‌ای موضوع را پیگیری کرد، به قطعیت رسید که چنین مشکلی وجود دارد. در عین حال به دلیل تحریم‌ها، واردات تجهیزات شبکه همواره با سختی ممکن بوده است، اما حالا با وجود اظهارات مدیران ارشد وزارت صمت، همچنان مشکل ثبت سفارش حل نشده و درخواست شرکت‌ها توسط وزارت صمت رد می‌شود. اخذ این تصمیم در این مقطع خاص با توجه به کمک بسیار زیادی که فناوری اطلاعات به مردم و مسوولان در خصوص عبور از بحران کرونا کرده، به‌قدری بهت‌آور بوده که حتی تصور می‌شود اشتباهی در این زمینه صورت گرفته است. اکنون برای شرکت‌هایی که قرارداد تامین تجهیزات به‌صورت واردات دارند، مشکل ایجاد شده است. وقتی قراردادی بسته می‌شود، ثبت سفارش انجام شده و شرکت در نوبت تخصیص ارز از بانک مرکزی قرار می‌گیرد اما الان نزدیک به یک ماه است که هیچ‌کدام از شرکت‌ها نمی‌توانند ثبت سفارش کنند. خیلی از شرکت‌ها در مناقصه‌هایی شرکت کرده‌اند، ضمانتانمه به کارفرما داده‌اند و باید براساس قرارداد و تاریخ مشخص‌شده پروژه خود را تحویل دهند. زمان تحویل این تجهیزات چند ماهه است و ادامه این روند باعث تاخیر در ارایه پروژه می‌شود و کارفرما با فرارسیدن موعد مقرر فراموش می‌کند که عدم هماهنگی در وزارت صمت باعث ایجاد چنین مشکلاتی شده است و به همین دلیل شرکت‌های تامین‌کننده تجهیزات باید خسارت بالایی را به دلیل تاخیر پرداخت کنند و کسی هم برای هزینه‌ای که اینها متضرر شدند، پاسخگو نخواهد بود. این تجهیزات زیرساختی فناوری اطلاعات و ارتباطات از دانش‌های روز فناوری در دنیا بهره می‌گیرند و سرعت رشد تکنولوژی در آنها به‌قدری بالاست که در حال حاضر امکان تولید آنها درکشور نیست. اگر ثبت سفارش کالاهای فناوری اطلاعات با توجیه نمونه داخلی آنها با محدودیت مواجه شده، باید بررسی شود معیار تولید داخل چیست؟ چه تعداد ظرفیت تولید داخل داریم؟ میزان مصرف کشور چقدر است و چه دستگاهی و با چه کیفیتی تولید می‌شود؟ اگر کسی ادعا می‌کند که توانسته تجهیز تولید داخل تولید کند، وزارت صمت باید ابتدا این ادعا را بررسی کند و اگر درست بود، با اطلاع قبلی واردات را محدود کند، نه اینکه محدودیت بگذارند و بعد بخواهند موضوع را بررسی کنند. چنین اقداماتی علاوه بر اینکه باعث نوسان شدید قیمت تجهیزات می‌شود، موجب می‌شود قراردادها به جریمه بخورد، تجهیزات زیرساخت‌های حیاتی دیر تامین شود و در نهایت مردم متضرر شوند و تمامی این موارد معضل است. ما در کشور در این حوزه با نوعی خودتحریمی مواجه شدیم و این در حالی است که اکنون در بحران ویروس کرونا به سر می‌بریم و توسعه بخش‌های زیرساخت ارتباطاتی به دلیل دورکاری سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
دبیر کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران
