زنان دیپلمه و خدمت زیر پرچم

ابتدای تیر 1347 و در مجلس بیست و دوم شورای ملی، قانون خدمات اجتماعی زنان به تصویب مجلس شورای ملی و مجلس سنا رسید. این قانون که تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۴۷ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید، دارای 15 ماده و یک تبصره بود.  ‌بر اساس ماده یک این قانون، به منظور بیشتر سهیم کردن زنان در تحولات اجتماعی کشور و در اجرای اصول انقلاب شاه و مردم به موجب این قانون خدمات فرهنگی‌و آموزشی و بهداشتی و درمانی و اجتماعی وظیفه مقدس ملی زنان نیز شناخته می‌شود و به ترتیب مقرر در این قانون در مورد زنانی که دارای گواهینامه‌ کامل متوسطه یا مدارک تحصیلی بالاتر هستند برقرار خواهد شد.‌طبق ماده 2 قانون خدمات اجتماعی زنان، خدمات مذکور در ماده یک شامل موارد خدمات فرهنگی و آموزشی، پیکار با بی‌سوادی، خدمات بهداشتی و درمانی در وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و خدمات مربوط به رفاه عمومی و مددکاری اجتماعی و ترویج خانه‌داری می‌شد.  از تاریخ تصویب این قانون در هر سال فهرست فارغ‌التحصیلان و میزان احتیاجات دولت به خدمت زنان در هر یک از امور یادشده در ماده ‌دوم از طرف دولت اعلام می‌شود و همه فارغ‌التحصیلان همان سال که سنشان برای دارندگان گواهینامه کامل متوسط یا معادل آن بین 18 تا 25 سال‌ باشد و برای دارندگان مدارک تحصیلی بالاتر از دیپلم از 30 سال متجاوز نباشد برای انجام خدمات مذکور دعوت می‌شوند.  ‌زنانی که بعد از 25 سالگی به اخذ دیپلم یا پس از 30 سالگی به مدارج بالاتر از دیپلم نائل می‌شوند از انجام این خدمت معاف خواهند بود. ‌دولت احتیاجات خود را برای انجام خدمات مورد اشاره در ماده دوم بدواً از بین داوطلبان واجد شرایط مرتفع خواهد ساخت و در صورتی که عده داوطلب‌ کافی نباشد بقیه را از بین سایر دعوت‌شدگان انتخاب خواهد کرد. در صورتی که تعداد دعوت‌شدگان در هر دوره تحصیلی از نیازمندی های دولت بیشتر‌باشد عده لازم به وسیله قرعه از میان همان دوره انتخاب خواهند شد و به بقیه برگ معافیت داده خواهد شد. طبق ماده 4 این قانون، دارندگان گواهینامه متوسطه کامل با داشتن یکی از شرایط زیر از انجام خدمات مذکور در این قانون معاف هستند: زنان شوهردار یا زنانی که دارای فرزند هستند؛ زنانی که کفیل منحصر به فرد خانواده هستند؛ زنانی که طبق گواهی پزشکی از نظر جسمی یا روحی قادر به انجام خدمات مذکور در این قانون نباشند. زنانی که به موجب این قانون به خدمات فرهنگی و آموزشی و بهداشتی و درمانی و اجتماعی پذیرفته می‌شوند حداکثر به مدت شش ماه‌ طبق آیین‌نامه که به تصویب هیات‌وزیران خواهد رسید، آموزش لازم برای انجام خدمات مذکور در این قانون را در شهر محل اقامت خود خواهند دید‌، سپس بقیه مدت را در شهر محل اقامت خود به انجام خدمات مذکور در این قانون خواهند پرداخت مگر اینکه حاضر به خدمت در محل دیگری شوند‌که مورد احتیاج دستگاه مربوط باشد. مدت دوره تعلیمات و خدمات زنان مشمول این قانون جمعاً معادل مدت دوره تعلیمات و خدمت سپاهیان دانش‌و بهداشت و ترویج و آبادانی خواهد بود و آموزش و خدمت آنان در تمام موارد در ساعات روز انجام خواهد شد.