رییس کل بانک مرکزی: شوک‌های بازار ارز گذراست

گروه کلان|

رییس‌جمهور با بیان اینکه شوک ایجاد شده در بازار ارز موقت و گذرا بوده و ریشه بنیادی ندارد، تاکید کرد: دولت به دنبال هدایت نقدینگی براساس سیاست‌های پایدار در جهت تقویت تولید و پایه‌های اقتصاد مولد است.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، افزود: برنامه اجرایی این سیاست به‌طور منسجم آغاز شده است و موضوعاتی نظیر فعال کردن بورس برای عرضه منطقی سهام یا فعال کردن معادنی که عده‌ای مالکیت آن را در طی سال‌های گذشته در اختیار گرفته‌اند اما هیچ فعالیت اقتصادی ندارند، پیگیری می‌شود.

وی افزود: فروش اوراق به صورت کاملا اقتصادی و باصرفه به مردم و از آن مهم‌تر فروش اموال و زمین‌های دولتی برای ساخت مسکن از دیگر اقدامات مهم دولت برای تحول پایدار و اساسی در اقتصاد است تا بتواند نقدینگی کشور را به سمت یک اقتصاد مولد و پایدار هدایت کند. روحانی تشکیل بورس املاک را نیز از جمله اقداماتی برشمرد که موجب تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری و تولید مسکن در سطح گسترده از طریق تامین زمین و تسهیلات مالی لازم خواهد شد. رییس‌جمهور در ادامه تاکید کرد: دولت با جدیت سیاست‌های پولی خود را اعم از کنترل نقدینگی و تورم و همچنین مدیریت بازارهای مالی و به ویژه قیمت ارز، دنبال می‌کند.

وی با بیان اینکه مردم شریف ایران شرایط کشور و مشکلاتی که ناخواسته مانع پیشبرد برنامه‌های اقتصادی کشور شده است را درک می‌کنند، گفت: اطمینان دارم با همراهی یکدیگر از این شرایط سخت و ناخواسته عبور خواهیم کرد.

روحانی با تاکید بر اینکه نوسانات اخیر در بازار ارز و شوک ایجاد شده دلیل و ریشه بنیادی اقتصادی ندارد، افزود: برخی تحرکات و عملیات روانی در عرصه بین‌المللی علیه ایران و همچنین ایجاد یک نگرانی غیرواقعی در بین مردم از عوامل اصلی آشفتگی و نوسانات اخیر در بازار ارز است.

رییس‌جمهور با بیان اینکه مسوولان اقتصادی کشور به ویژه دست اندرکاران اصلی بازارهای مالی می‌بایست با قوت و جدیت اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های تصویب شده برای کنترل و مدیریت این بازار را در دستور کار داشته باشند، گفت: همه باید تلاش کنیم تا مانع از ایجاد بار روانی تاثیر افزایش قیمت ارز بر قیمت سایر اقلام و کالاها شویم و مراقبت کنیم که نوسانات کوتاه‌مدت و گذرای ارز کنترل شود.

روحانی با بیان اینکه همه دستگاه‌های نظارتی و انتظامی در کنار بانک مرکزی و با همکاری موثر خود مانع از برخی فعالیت‌های سودجویانه از سوی سوداگران شوند، اظهار داشت: مطمئن‌ترین راه برای آرامش بازار ایفای تعهد صادرکنندگان برای برگشت ارز به چرخه اقتصاد و مدیریت بانک مرکزی در فضای آرام و باثبات بازارها است.

رییس‌جمهور با تاکید بر اهمیت نقش رسانه‌ها در ایجاد فضای آرام در اقتصاد و کاهش نگرانی‌های مردم و بار روانی نوسانات کوتاه‌مدت و گذرای ارز، گفت: کمک دستگاه‌های تبلیغی و رسانه‌ها در کنار مساعدت نهادهای نظارتی و اقدامات در دست اجرای بانک مرکزی، هیجانات غیر واقعی را مهارمی کند.

وی همچنین گزارش‌های واصله مبنی بر باز شدن مرزها و بازگشت وضعیت صادرات و واردات به شرایط قبل از شیوع کرونا را در آرامش بازار مالی و ارز موثر خواند و افزود: افزایش صادرات و تلاش‌های موفقیت‌آمیز برای بازگشت درآمدهای ارزی به کشور و همچنین عرضه ارز حاصل از صادرات از سوی صادرکنندگان، وضعیت آرام‌تری را در بازار ارز به وجود خواهد آورد. در بخش دیگری از جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، موضوع تنظیم بازار مسکن به ویژه بازار اجاره‌بها مورد بحث و بررسی قرار گرفت و رییس‌جمهور با اشاره به شرایط ناشی از محدودیت‌های ایجاد شده برای مقابله با شیوع کرونا و تاثیرات آن در فضای اقتصادی کشور و درآمد و معیشت مردم، گفت: سیاست دولت مساعدت و حمایت از قشرهای کم برخوردار و آسیب‌دیده از این شرایط اقتصادی است و در کنار بسته‌های حمایتی و ارایه تسهیلات برای کسب و کارها، پیش نویس بسته حمایتی برای تنظیم بازار اجاره مسکن آماده شده است که به زودی در ستاد ملی کرونا بررسی و تصویب خواهد شد که تنگنای ایجاد شده را کاهش دهد. از سوی دیگر، رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه نوسانات فعلی بازار ارز، شوک‌های گذرا و موقتی است، گفت: تمام تلاشمان را برای بازگشت تعادل به اقتصاد به کار می‌گیریم. 

به گزارش تعادل، دکتر عبدالناصر همتی با بیان اینکه سیاست پولی بانک مرکزی به نحوی تدوین شده است که نقدینگی کنترل شود، گفت: هدف‌گذاری تورم را برای یک سال آینده اعلام کردیم که همان 22 درصد است و مصر هستیم با اقداماتی که در پیش داریم آن را تحقق بخشیم. همچنین سال گذشته رشد نقدینگی، 31 درصد بود که اگر با میانگین بلندمدت این میزان را مقایسه کنیم، تنها 6 واحد درصد اضافه شده که این 6 واحد درصد نمی‌تواند چنین التهابی را در بازار ارز ایجاد کند.

وی با اشاره به اتفاقات ماه‌های ابتدایی سال جاری به دلیل شیوع ویروس کرونا تصریح کرد: پیش از این نیز گفته‌ام و الان هم مجدداً تأکید می‌کنم که در اتفاقاتی در دو ماه اول سال به دلیل کرونا اتفاق افتاد و همچنین از نظر ارزش نیز محصولات صادراتی مانند فراورده‌ها، نفت و پتروشیمی دچار کاهش شدند و بعد از اینکه دوباره این مرزها باز شد و رفت وآمدها و ورود کالا به‌طور جدی راه افتاد، طبیعی بود که ناترازی‌هایی بین عرضه و تقاضای ارز به وجود آمد. همه این موارد و نیز شوک‌های روانی که به دلیل تصمیم آژانس بین المللی انرژی اتمی گرفت و قطعنامه‌ای به ناحق علیه جمهوری اسلامی صادر کرد موجب ایجاد جو روانی علیه ایران ایجاد شد. 

همتی با بیان اینکه شوک‌های ارزی گذراست، عنوان کرد: باید توجه داشت که این شوک‌ها گذراست. آنچه برای ما مهم است قیمت ارز در سامانه نیماست چراکه تجارت کشور در آنجا تأمین می‌شود. همین امروز میانگین دلار در نیما زیر 16 هزار تومان مبادله می‌شود و امروز چیزی در حدود 120 میلیون دلار در سامانه نیما عرضه صورت گرفته است. روز گذشته نیز بالای 120 میلیون دلار در سامانه نیما عرضه شده بود. میانگین یک ماه گذشته سامانه نیما، درهم حدود 4400 تومان و قمیت دلار زیر 16 هزار تومان است.

وی در ادامه یادآور شد: پس آنچه در بازار رخ داده شوک موقتی است و برای شوکهای موقتی نمی‌توانیم سیاست‌های پولیمان را تغییر دهیم. تغییر در سیاست‌های پولی باید زمانی فرابرسد که احساس کنیم فروضی که برای پیش بینی تورم داریم که یکی از آنها نیز نرخ ارز است، آن هم نرخ ارزی که برای تولید ما مصرف می‌شود، اگر اینها دچار تغییر شود دخالت می‌کنیم. تمام تلاش ما این است که بازار را کنترل کنیم وتا حدودی نیز کنترل کردیم. انشالله تعادلی که بین عرضه و تقاضا در سامانه نیما باید اتفاق بیفتد و اکنون نیز در حال رخ دادن است، طی هفته‌های آینده، تمام تلاشمان را برای بازگشت تعادل به اقتصاد به کار می‌گیریم. عالی‌ترین مقام بانک مرکزی با بیان اینکه در حال حاضر از اقتصاد نفتی به اقتصادی غیرنفتی گذر کردیم، عنوان کرد: ایفای تعهدات صادرکنندگان برای ما مهم است. سال گذشته چیزی نزدیک به 42 میلیارد دلار واردات داشتیم و این واردات بخشی از آن از طریق بانک مرکزی و ذخایر و درآمدهای نفتی که داریم، تأمین می‌کنیم ولی بخش عمده از طریق صادرات غیرنفتی تأمین می‌شود و باید صادرکنندگان غیرنفتی به تعهدات خود عمل کنند. ما ظرف دوسال گذشته چیزی نزدیک به 72 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی مان بوده است که باید ارزش برمی‌گشته و از این میزان در حدود 45 میلیارد دلار بازگشته است. یعنی 27 میلیارد دلار بازنگشته است. 

دکتر همتی با اشاره به ضرب الاجل تعیین شده تا پایان تیر ماه عنوان کرد: امیدواریم صادرکنندگان شتاب بیشتری در بازگشت ارز بدهند. از شخصیت‌های حقیقی و حقوقی که 45 میلیارد دلار را بازگردانده‌اند تشکر می‌کنیم و به بقیه نیز که به هر دلیل نتوانسته‌اند ارز را بازگردانند اعلام می‌کنیم الان صادرکنندگان باید به وظیفه ملی خود عمل کنند، در زمانی که دشمن فشار حداکثری را بر مردم وارد می‌کند حداقل کاری که صادرکنندگان می‌توانند انجام دهند این است که سریع‌تر ارز را به کشور بازگردانند.

وی با اشاره به اطلاعیه روز گذشته وزارت صمت درخصوص صادرکنندگانی که ارز را به کشور بازنگردانده‌اند، گفت: وزارت صمت دیروز اعلام کرده است، کسانی که ارز به کشور برنگردانده‌اند، دیگر کارت بازرگانی به آنها تعلق نمی‌گیرد، دوم اینکه به هر حال ابزاری که شورای عالی هماهنگی اقتصادی قانون است به ما این اجازه را داده است و می‌توانیم این موارد را به قوه قضاییه ارجاع دهیم و سال گذشته نیز بخشی را ارجاع دادیم. امیدواریم که به این مرحله نرسیم. روابط ما صادرکنندگان صمیمی و دوستانه است. امیدواریم تا پایان سال بخش اعظم ارز به کشور بازگردد که نیاز نباشد این کار را انجام دهیم. رییس شورای پول و اعتبار ضمن تشریح نحوه دخالت در بازار ارز، تأکید کرد: دخالت در بازار ارز دو نوع است. یک نوع ارزپاشی است که اگر آن را ضروری ندانیم، انجام نمی‌دهیم. اگر نوسانات را به مانند نوسانات فعلی کوتاه‌مدت ببینیم، برای آن سیاست‌های کلیمان را تغییر نمی‌دهیم و ذخایرمان را صرف این کار نمی‌کنیم. اگر احساس کنیم که این نوسانات بلندمدت‌تر شود حتما مداخله می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم برای فرضی که در هدف گذاری تورم برای نرخ ارز دیدیم و برای بانک مرکزی مشخص است اگر از آن فاصله بگیریم و حس کنیم میان مدت است، حتماً دخالت می‌کنیم.

وی افزود: دوم اینکه ما دخالت را بیشتر در حد تأمین منابع لازم برای واردات می‌دانیم. ما تنها امروز 120میلیون دلار برای واردات کالا تأمین کردیم، این در حالی است که کل حجم مبادله در بازار ارز اسکناس زیر 4 میلیون دلار است. یعنی از 5 درصد نیز کمتر است. اگر بخواهیم با نرخ پایین دخالت کنیم در واقع نسبت به خروج سرمایه اجازه داده ایم و این همان چیزی است که امریکا می‌خواهد. ما نمی‌خواهیم در تله امریکا قرار بگیریم. ذخایرمان را حفظ می‌کنیم، ثبات بازار برای ما مهم است و از همه مهم‌تر تأمین با قیمت مناسب کالا برای تولیدکنندگان است.

رییس کل بانک مرکزی در ادامه یادآور شد: من گفتم گشاده دستی در واردات با ارزهای ترجیحی نداریم. یعنی اینکه ارز ترجیحی برای واردات اساسی کشور است و برای واردات غیرضروری صرف نمی‌کنیم. در حال حاضر براساس استاندارد صمت ثبت سفارش انجام و از ارز نیمایی تخصیص می‌دهیم و مانعی وجود ندارد. در مورد کالای اساسی دو وظیفه مهم داریم. یکی تأمین کالاهای اساسی و داروی مردم است. الان کشور ما از این نظر از تمام کشورهایی که دچارکرونا شده‌اند بهتر است. همه امکانات در کشور وجود دارد پس تأمین نیازهای روزمره مردم برای ما مهم است. نوسانات کوتاه‌مدت نرخ ارز نیز رفع می‌شود. 

وی با اشاره به سفر خود به عراق و دستاوردهای آن عنوان کرد: من درباره نکته‌ای توضیح دهم که عده‌ای گفتند در سفر به عراق نفت در برابر غذا بوده است اینگونه نیست اولاً گاز بوده است، ثانیاً ما پولمان در عراق است و می‌خواهیم خرید کنیم و دوستان عراقی کمک می‌کنند از طریق کانال شرکت‌های آنان خرید مان را از خارج کشور انجام می‌دهیم. بالاخره ما درحدود 14 یا 15 میلیارد دلار دارو و کالای اساسی باید برای مردم تهیه کنیم. من با هر وسیله‌ای شود این کار را انجام می‌دهم و در برابر آنها متعهدم. اولویت اول ما این است. اولویت دوم ما تأمین مواد اولیه و قطعات کارخانجات و سوم نیز کالاهای ضروری که احساس کنیم در این شرایط مردم به آنها نیاز دارند. مطمئن باشید بانک مرکزی با برنامه پیش می‌رود و سیاست‌های پولی‌اش انشالله جواب خواهد داد و مهم برای ما کنترل تورم است.