قتل پدر ساواک در بغداد

۱۳۹۹/۰۵/۱۶ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۶۹۷۷۱
قتل پدر ساواک در بغداد

شانزدهم مرداد 1349، سپهبد تیمور بختیار، در شکارگاهی نزدیک بغداد به دست یکی از اعضای سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) به ضرب گلوله به قتل رسید. او نخستین رییس ساواک بود که برای مدتی در عراق به فعالیت علیه حکومت پهلوی پرداخته بود. تیمور بختیار فرزند فتحعلی سال 1293 در اصفهان به دنیا آمد. پس از گذرانیدن مراحل اولیه تحصیلی، به دانشگاه نظام راه پیدا کرد و با درجه ستوان دومی مشغول به خدمت در ارتش شد. عوامل چندی موجب شد که این خان زاده بختیاری سیر مدارج ترقی را در ارتش طی کند و در نهایت به ریاست سازمان ساواک نایل شود. نخست شخصیت جسور و قاطع او و بعد نیاز شاه در آن دوره به چهره‌ای مثل بختیار که با توجه به بی‌ثباتی‌های دهه 20 و 30 نیاز به مشت آهنین برای سرکوب مخالفان داشت. این روند تا آنجا ادامه می‌یابد که بختیار در پی به دست آوردن قدرت بیش از آنچه که شاه برایش در نظر گرفته بود، برنیامده بود. به محض اینکه بختیار خواهان به دست آوردن قدرت بیشتر بدون اجازه شاه شد، توسط فرمانروای مطلق ایران، به ظاهر بازنشسته و در واقع عزل شد. عزل بختیار در سال 1340 هنگامی انجام گرفت که دیگر مهره مطلوب امریکایی‌ها، امینی، در پست نخست وزیری اجرای وظیفه می‌کرد. تیمسار برکنار شده، صلاح در این دید که با استفاده از تحریکات و ایجاد شورش‌هایی در میان دانشجویان به نوعی خود را به شاه بقبولاند. سه اشتباه فاحش که بختیار در مورد امینی کرده بود منجر به تبعید او از ایران به اروپا در سال 1340 شمسی شد. بختیار مدتی بعد، از اروپا به عراق مراجعت کرد و این کشور را پایگاهی برای براندازی نظام شاهنشاهی قرار داد. ورود بختیار به عراق «1348» مصادف با اوج جنگ سرد «عراق انقلابی» و «ایران شاهنشاهی» قلمداد می‌شد. درباره قتل او با توجه به اسناد به دست آمده نمی‌توان شک کرد که توسط خود ساواک صورت گرفته اما روایت‌های این ترور متفاوت است. اولین روایتی که بعد از قتل بختیار مطرح شد این بود درست هنگامی که وی آماده شورش علیه شاه می‌شد ساواک سه مامور خود را به عنوان دانشجو که هواپیمایی را ربوده و به بغداد بردند وارد شبکه بختیار کرد و اینان هنگامی که به‌همراه بختیار به شکارگاه [دیاله] رفته بودند توانستند در یک فرصت مناسب او را ترور کنند. روایت دیگر این ترور از حسین فردوست دوست نزدیک محمدرضا شاه است که به نقل از یک مدیر ارشد ساواک تایید می‌کند که کار ترور بختیار توسط عوامل نفوذی ساواک صورت گرفته اما مدعی است که به وسیله کسی ترور شده که از افسران فراری حزب توده و از افراد مورد علاقه بختیار بوده که با وعده پول هنگفت و اقامت در امریکای جنوبی، توانست سپهبد بختیار را هنگام شکار ترور کرده و خود به ایران فرار کند و سپس با پول وعده داده شده راهی امریکای جنوبی شد.