ماهیت تکنولوژی بلاک‌چین و رمزارزها، دستوری‌پذیر نیست
عباس آشتیانی
رییس کل بانک مرکزی و معاونت اداره نظام‌های پرداخت راجع به تدوین یک آیین‌نامه برای تبادل رمزارزها که در کمیسیون اقتصادی مجلس در حال پیگیری این موضوع است، خبر داد درباره این موضوع در معاونت ارزی بانک مرکزی گویا آیین‌نامه‌ای تدوین شده و تعدادی صرافی بانکی مشخص شدند که بتوانند طبق مصوبه سوم هیات وزیران که با ابلاغیه آقای جهانگیری انجام شد، رمزارز تازه استخراج‌شده را به چرخه تولید برگردانند. هر چند که معاونت ارزی بانک هیچ‌گونه همکاری با ما و بخش خصوصی دیگری، نداشته اما ما در کمیسیون بلاک‌چین و رمزارز نظام سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور سعی کردیم تعاملاتی انجام داده و نکاتی را در تدوین این آیین‌نامه گوشزد کنیم که هرگز نباید استخراج‌کنندگان را مجبور به کاری کنیم. شاید بعضی این استراتژی را داشته باشند که این دارایی استخراج‌شده و محصول صنعت‌شان را برای مدتی نگه دارند. در صورت تمایل برای استفاده شخصی و سرمایه‌گذاری، می‌توانند مشمول مالیات هم شوند...
اما اگر برای تامین ارز واردات به چرخه واردات برمی‌گردد، در صورت واگذاری به صرافی‌های تعیین‌شده بانک مرکزی حتما باید به عنوان صادرکننده طبق مصوبه هیات وزیران هم از معافیت‌های مالیاتی و هم از مشوق‌های صادراتی بهره‌مند شوند. موضوع دیگر، نامه یکی از نمایندگان مجلس و تصمیم برای محدود کردن درگاه‌های بانکی صرافی‌ها است. شاهد ارسال نامه‌هایی از مجموعه شاپرک به عنوان ناظر و واحد رگولاتوری شرکت‌های پرداخت‌یار و درگاه‌های بانکی بودیم که صرافی‌های رمزارز را با دشواری‌هایی برای دریافت و پرداخت مواجه کردند، البته برخورد خاصی هم تاکنون انجام نشده است. متاسفانه به دلیل ماهیت بورس و تبعات و نوسانات و تشویق‌های بی‌جایی که بعضی از مسوولان برای حضور و سرمایه‌گذاری مردم در بورس انجام دادند، شاید بیشتر دنبال مقصر می‌گردیم و بازاری هم مظلوم‌تر از بازار حوزه رمزارزها پیدا نشده است. درحالی که درخواست برای محدود کردن درگاه‌ها و مقابله با صرافی‌ها یک تصمیم استراتژیک اشتباه است. حوزه رمزارزها حوزه‌ای بسیار متلاطم و ریسکی است و افراد خودشان این ریسک را می‌پذیرند که اقدام به سرمایه‌گذاری در این حوزه کنند یا نکنند. نگرانی‌ها درباره مقصد رمزارزها یا خروج پول از بورس واقعا ارتباطی به این حوزه ندارد و طبق بررسی‌هایی که انجام شده، سرمایه‌گذاری در این حوزه نسبت به پولی که از بورس خارج شده عدد بسیار ناچیزی است. اگر حجم معاملات هم در این مدت رشد داشته، علت اصلی‌اش رشد قیمتی خود رمزارزها بوده که باعث ثروتمندتر شدن سرمایه‌گذاران این حوزه و ارزشمندتر شدن حجم معاملات شده و تعداد معاملات رشد آنچنان زیادی نداشته و انداختن تقصیر به گردن این حوزه بسیار اشتباه است. در حال حاضر پلتفرم‌های تبادل ارز دیجیتال داخل کشور بسیار امن است و بدون انحصار و با شرایط رقابتی سالم در حوزه اقتصاد دیجیتال مشغول فعالیت هستند. ایجاد نماد رمزارزها در سازمان بورس و اجازه به صندوق‌های سبدگردانی و شرکت‌های فعال و باسابقه در این حوزه برای تشکیل صندوق‌هایی با پشتوانه رمزارز، می‌تواند برای این حوزه راهگشا باشد و مشکل احراز هویت را هم حل کرده و به شفافیت این فضا کمک کند. البته خود صرافی‌ها و پلتفرم‌های رمزارزی می‌توانند در نقش امین‌الصندوق و تامین‌کننده نقدینگی این بازار باشند و از هر جهتی به نقش پلتفرم‌های تبادل رمزارزها نگاه کنیم، در حال حاضر در همه زمینه‌ها برای کشور بسیار مفید و راهگشا خواهد بود. ماهیت تکنولوژی بلاک‌چین و رمزارزهایی که بر بستر بلاک‌چین هستند به صورت جهان‌روا، خیلی دستوری‌پذیر نیست، باید با رویکرد آموزشی ریسک‌ها و مخاطرات این فضا را به مردم آموزش داد، کما اینکه اکنون با فضای ملتهبی که ایجاد شده، طبق بررسی‌ها نارضایتی پلیس فتا را در پی داشته که منجر به دور شدن جریانات مالی این حوزه از بستر شفاف و امن شده و رویکردی است که در دنیا کاملا منسوخ شده است. به‌هم زدن سیستم فعلی باعث عدم سرمایه‌گذاری کردن در این حوزه نمی‌شود بلکه زمینه‌ساز تضییع حقوق مردم می‌شود، زیرا به هر حال یک مساله فطری و اقتصادی است که اگر قیمت یک کالا یا خدمت جهان‌روا، در حال افزایش است، مردم تمایل داشته باشند که بخشی از زندگی خود را به آن حوزه بیاورند. اما ما باید این پدیده را بپذیریم و با آن تعامل کنیم و با آموزش، مردم را از ریسک‌ها و مخاطرات این حوزه مطلع کنیم و توزیع سبد زندگی‌شان را به آنها گوشزد کنیم، اینکه هیچ‌وقت نیازی نیست الزاما همه تخم‌مرغ‌های‌شان را در یک سبد مانند رمزارز یا هیچ بخش دیگر بگذارند و هرگونه حرکت دیگری منجر به نتیجه عکس خواهد شد.
