بازگشایی مدارس در این شرایط ریسک بالایی دارد

گلی ماندگار|

در حالی که وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش نتوانست از سوی مجلس رای اعتماد بیاورد و تا زمانی که وزیر تازه‌ای به مجلس معرفی شود، رییس دولت سرپرست تازه‌ای برای آموزش و پرورش انتخاب کرده یک بار دیگر زمزمه بازگشایی مدارس در مهر ماه به گوش می‌رسد؛ زمزمه‌ای که بارها و بارها بر سر زبان‌ها افتاده اما با توجه به شرایط کرونا در کشور با مخالفت کارشناسان و خانواده‌ها مواجه شده است. در این شرایط که سویه جدید دلتا و چیزی نمانده که لامبدا هم به آن اضافه شود، دیگر سن و سال نمی‌شناسد و می‌تواند از کودک چند ماهه تا سالمند 90 ساله را هم درگیر کند، سوال اینجاست که چه کسی ریسک بالای بازگشایی مدارس را می‌پذیرد. این در حالی است که مسوولان بر اساس قول و قرارهای قبلی باید واکسیناسیون معلمان و دانش‌آموزان را تا آخر مرداد و شهریور به پایان می‌رساندند که این وعده‌ها تاکنون محقق نشده است. کشور درگیر پیک پنجم بیماری است و به گفته بسیاری بحران بیماری کرونا هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود و از سویی عفونت قارچ سیاه هم به مشکلات درمانی اضافه شده است. در چنین شرایطی سرپرست تازه وزارت بهداشت و درمان در برنامه‌ای تلویزیونی از راهکار تازه‌ای برای سال تحصیلی جدید پرده‌برداری می‌کند! تحصیل ترکیبی! به این ترتیب که دانش‌آموزان چند روز در هفته را در مدرسه حاضر شده و چند روز دیگر را از طریق فضای مجازی به تحصیل خود ادامه می‌دهند. 

      بازگشایی مدارس با تعداد محدود

علیرضا کاظمی درباره آغاز سال تحصیلی و ارایه آموزش‌ها از اول مهرماه ​گفت: آموزش دانش‌آموزان امسال به صورت ترکیبی از آموزش مجازی و حضوری خواهد بود.

سرپرست وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: بیش از ۱۰۰ هزار کلاس زیر ۱۵ دانش‌آموز داریم و ۵۰ درصد مدارس ما نیز کمتر از ۷۵ دانش‌آموز دارند که این مدارس و این کلاس‌ها می‌تواند به صورت حضوری و با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی برگزار شود.

او تأکید کرد: ستاد ملی مقابله با کرونا کلیات این طرح را تصویب کرده و قرار است تفاهم نامه‌ای بین کمیته‌های ستاد کرونا و آموزش و پرورش تنظیم شود تا استانداردهای لازم بهداشتی تدوین و تا پایان هفته به مدارس ابلاغ شود.

کاظمی خاطرنشان کرد: در آموزش مجازی تأکید ما استفاده مدارس از شبکه آموزش دانش‌آموزی یا همان شاد است، اما مدارس می‌توانند به نسبت فعالیت‌های خود از سامانه‌های دیگر آموزشی نیز استفاده کنند. در حال توسعه و رفع اشکالات شاد هستیم تا بتوانیم با یک مدیریت یکپارچه بهترین بستر آموزش مجازی را برای دانش‌آموزان ایجاد کنیم.

      سامانه پادا دچار اشکالات فنی است

سرپرست وزارت آموزش و پرورش به ثبت نام دانش‌آموزان در مدارس اشاره کرد و گفت: روزهای ثبت نام را از دو به پنج روز در هفته افزایش داده‌ایم تا ثبت نام دانش‌آموزان با سرعت بیشتری انجام شود. کاظمی ادامه داد​: هیچ دانش‌آموزی امسال بدون مدرسه و کلاس درس نخواهد بود و اگر اسم دانش‌آموز در سامانه پادا ثبت نشود این به معنای ثبت نام دانش‌آموز نیست. سامانه پادا دچار اشکالات فنی است که باید هرچه زودتر برطرف شود همچنین مشکل خرید کتاب‌های درسی دانش‌آموزان که به دلیل اشکال سامانه پادا ایجاد شده است نیز مرتفع خواهد شد.

       اتمام واکسیناسیون معلمان تا پایان شهریور 

او افزود: مدرسه تلویزیونی نیز امسال با پوشش نزدیک به صد درصدی آموزش‌های لازم را از طریق شبکه‌های مختلف سیما به همه دانش‌آموزان ارایه خواهد کرد و در این زمینه صدا و سیما، نقش بسیار مهمی را بر عهده دارد. واکسیناسیون معلمان در حال انجام است و تا پایان شهریور به پایان خواهد رسید همچنین به مدارس قبل از شروع سال تحصیلی سرانه بهداشتی تعلق خواهد گرفت. سرپرست وزارت آموزش و پرورش گفت: پیگیری مطالبات فرهنگیان، اولویت دوم است و پرداخت فوق‌العاده ویژه، پاداش بازنشستگان و رتبه‌بندی معلمان و همسان‌سازی حقوق اعضای هیات علمی دانشگاه فرهنگیان در دستور کار قرار دارد.

      بازگشایی آرام و تدریجی مدارس 

کاظمی یادآور شد: ​ بازگشایی مدارس امسال با یازده برنامه اجرایی خواهد شد و اولویت ما این است که مدارس را به صورت آرام و تدریجی بازگشایی و با کمترین دغدغه و به صورت مطمئن و با کیفیت به کار خود ادامه دهند.

     شرایط برای بازگشایی مدارس  فراهم نیست

البته اینکه بسیاری از کارشناسان و البته اولیای دانش‌آموزان بر این باور هستند که آموزش مجازی هیچگاه نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری شود و در ایران هم با توجه به شرایطی که حاکم است از جمله عدم دسترسی همه دانش‌آموزان در سراسر کشور به ابزار مورد احتیاج برای آموزش مجازی و ... باعث شده تا سطح آموزش به‌شدت افت کند، اما مساله اینجاست که همین خانواده های مخالف با آموزش مجازی هم سلامتی فرزند خود را به تحصیلات او ترجیح می‌دهند و معتقدند دو سال دور ماندن از تحصیل بهتر از این است که فرزندشان دچار بیماری با این شرایط بشود و ناگهان جان خود را از دست بدهد.

فروزان نامور، کارشناس آموزش در این باره به «تعادل» می‌گوید: شرایط کنونی اصلا برای بازگشایی مدارس فراهم نیست، آن هم مدارسی که دارای تعداد زیادی دانش‌آموز هستند و طبیعا رعایت پروتکل در این مدارس نمی‌تواند معنایی داشته باشد. از سوی دیگر مقطع دبستان مقطعی است که شما باید بتوانید تک تک دانش‌آموزان را کنترل کنید تا از پروتکل‌ها تخطی نکنند، هیچ مدرسه‌ای این میزان نیروی فعال ندارد و معلم نمی‌تواند هم درس بدهد و هم به رعایت پروتکل‌ها توسط دانش‌آموزان نظارت داشته باشد. 

او در بخش دیگری از سخنانش می‌افزاید: قطعا هیچ چیز نمی‌تواند جای آموزش حضوری را بگیرد. در بسیاری از کشورها به واسطه انجام واکسیناسیون سراسری بسیاری از والدین خواستار بازگشایی هر چه زودتر مدارس هستند، اما در ایران مساله به گونه دیگری است بسیاری از والدین نمی‌خواهند فرزندشان را در این شرایط به مدرسه بفرستند. قرار بود واکسیناسیون دانش‌آموزان و معلمان تا پایان مرداد ماه تمام شود که این اتفاق نیفتاد. حالا می‌گویند تا پایان شهریور. در این شرایط ما چطور انتظار داریم که والدین اطمینان کنند و فرزندانشان را به مدرسه بفرستند. در ضمن تمام مدارس از امکانات مدارس غیرانتفاعی برخوردار نیستند، امکان برگزاری کلاس‌های درس با حداقل جمعیت، امکان ضدعفونی هر روزه مدرسه و ...

     در این شرایط آموزش حضوری ریسک بالایی دارد

فروزان نامور با اشاره به شرایط کنونی کرونا در کشور و وجود پیک پنجم می‌گوید: در این شرایط بازگشایی مدارس ریسک بالایی دارد و می‌تواند دولتمردان را به مشکلات تازه‌ای دست به گریبان کند. یعنی تا زمانی که شرایط به‌طور کامل فراهم نشده، نباید این تصمیم گرفته شود.  او درباره تحصیلات ترکیبی نیز می‌افزاید: هیچ فرقی نمی‌کند، ممکن است حضور یک ساعته یک دانش‌آموز در مدرسه باعث ابتلای او به کرونا شود یا اینکه به عنوان یک ناقل بی‌علامت بیماری خود را به دیگران انتقال دهد. در این شرایط هم جان دانش‌آموزان در خطر است و هم جان معلمان. بهتر است ستاد مقابله با کرونا تمام این شرایط را در نظر بگیرد و وزارت آموزش و پرورش هم در این زمینه عجولانه تصمیم نگیرد. 

      افت کیفیت تحصیلی دانش‌آموزان

این کارشناس آموزش درباره تاثیر آموزش مجازی بر رشد کیفی تحصیلات دانش‌آموزان می‌گوید: به خوبی می‌دانیم که در این دو سال گذشته کیفیت تحصیلی به‌شدت افت پیدا کرده است. البته این عوامل بسیاری در این مساله دخیل بوده‌اند، اولین دلیل هم عدم آشنایی معلم و دانش‌آموز به تحصیل در فضای مجازی است، در بسیاری به واسطه کلاس‌های مجازی که در مقاطع مختلف تحصیلی برگزار می‌شود، تا حدودی با این شرایط آشنایی دارند، اما در ایران این آشنایی در زمان کرونا رخ داد و به این ترتیب هر دو طرف به نوعی غافلگیر شدند. از سوی دیگر وقتی ما نتوانستیم شرایط تحصیل مجازی را برای نزدیک به 3 میلیون دانش‌آموز فراهم کنیم این یعنی افت تحصیلی، در حال حاضر تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان به دلیل عدم دسترسی به این نوع آموزش ترک تحصیل کرده‌اند و از آنجایی که شرایط اقتصادی خانواده‌هایشان هم شرایط سخت و بغرنجی است جذب بازار کار شده‌اند. البته نه بازار کار رسمی، کارهای غیر رسمی مثل کار در کارگاه‌های زیر زمینی، دستفروشی و پیوستن به جمع کودکان کار در کوچه و خیابان. در واقع یکی از کارهایی که وزارت آموزش و پرورش بعد از جمع شدن غائله کرونا باید انجام دهد، بازگرداندن تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان به مدارس برای ادامه تحصیل است. 

      سیاست یک بام و دو هوا تا کی

مساله اما به همان واضحی است که مسوولان سعی می‌کنند آن را نادیده بگیرند. بازگشایی مدارس در حالی که کارشناسان حوزه بهداشت و درمان از امکان 4 رقمی شدن مرگ و میرهای کرونایی خبر می‌دهند و واکسیناسیون همچنان با سرعت بسیار پایین در حال انجام است و حتی تمامی معلمان کشور هم واکسینه نشده‌اند چه برسد به دانش‌آموزان چطور می‌شود بحث بازگشایی مدارس را پیش کشید و از مردم خواست تا فرزندانشان را به مدرسه بفرستند؟ اینکه کیفیت آموزش مجازی بسیار پایین است و در بسیاری از موارد حتی نمی‌شود این دو سال از دست رفته را جزو سوابق درسی دانش‌آموزان به حساب آورد، مساله قابل قبولی است، اما بازگشایی مدارس تا قبل از واکسیناسیون سراسری می‌تواند بحران دیگری را رقم بزند.