تیراژ تولید خودروسازان ثابت ماند!
تعادل- گروه صنعت|
رصد داده‌های آماری نشان می‌دهد، مرداد ماه سال جاری 63 هزار و 251 دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شده که نسبت به مرداد سال قبل 4.9 درصد رشد داشته است. اما بررسی آمارهای منتشر شده سامانه کدال حاکی از تولید ۳۴۵ هزار و ۳۹۲ دستگاه خودرو توسط سه خودروساز بزرگ کشور «ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو» از ابتدای امسال تا پایان مردادماه است. این میزان تولید در مقایسه با آمار مدت مشابه سال قبل (تولید ۳۴۸ هزار و ۳۰۳ دستگاه خودرو) افت ناچیز ۸۳ صدم درصدی را نشان می‌دهد. تحلیل داده‌های منتشر شده نشان می‌دهد، جمع تولیدات ایران خودرو در پنج ماهه ابتدایی امسال در هم‌سنجی با سال گذشته (۱۶۹ هزار و ۶۵ دستگاه) تقریبا بدون تغییر بوده و امسال ۸۹۱ دستگاه بیشتر بوده است. اما میزان تولید نارنجی‌پوشان جاده مخصوص در مقایسه با پنج ماهه نخست ۹۹ افت ۴.۲۸ درصدی را نشان می‌دهد. این گروه خودروسازی در مرداد ماه امسال ۲۲ هزار و ۴۱۱ دستگاه خودرو تولید کرده است. گلایه برخی مشتریان شرکت‌های خودروساز نسبت به تأخیر در تحویل خودرو، درحالی است که خودروسازان وعده افزایش تولید خودرو را داده بودند، این در شرایطی است که آمارهای 5 ماهه تقریباً ثبات تیراژ تولید و عدم تغییر را در مقایسه با مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد.
تولید خودرو به روایت آمار
مرداد امسال 63 هزار و 251 دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شد که نسبت به مرداد سال قبل 4.9 درصد رشد داشته است. در این مدت تولید خودرو سواری نیز با رشد 8.1 درصدی به 57 هزار و 874 دستگاه رسید. در مورد تولید ون، وانت و مینی‌بوس و میدل‌باس نیز به ترتیب باید به رشد 93.3 درصدی، افت 26.2 درصدی و رشد 31.4 درصدی طی مرداد امسال در مقایسه با مرداد 99 اشاره کنیم. در پنجمین ماه سال تولید اتوبوس 11.3 درصد کاهش یافت و به 47 دستگاه رسید و در عین حال تولید کامیونت، کامیون و کشنده با رشد 58.2 درصدی به 625 دستگاه رسیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد، طی 5 ماه ابتدایی امسال 386 هزار و 277 دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شده که نسبت به 5 ماهه اول سال 99 رشد 1.5 درصدی را داشته است. در این مدت 354 هزار و 541 دستگاه سواری در کشور تولید شده که نسبت به 5 ماهه نخست سال گذشته 2.3 درصد افزایش داشته است.
تولید آبی‌پوشان بدون تغییر
در پنج ماهه نخست امسال گروه صنعتی ایران‌خودرو موفق به تولید ۱۶۹ هزار و ۹۵۶ دستگاه خودرو شد. این گروه صنعتی توانست در این مدت ۱۱۶ هزار و ۵۰۲ دستگاه در گروه پژو، ۱۸ هزار و ۹۸۴ دستگاه در گروه سمند، ۲۰ هزار و هشت دستگاه دنا، ۱۱ هزار و ۶۱ دستگاه رانا، یک‌هزار و ۹۵۷ دستگاه هایما، یک‌هزار و ۳۴۱ دستگاه تارا و ۱۰۳ دستگاه پژو ۲۰۰۸ تولید کند. تحلیل داده‌های منتشر شده نشان می‌دهد، جمع تولیدات این خودروساز در پنج ماهه ابتدایی امسال در هم‌سنجی با پارسال (۱۶۹ هزار و ۶۵ دستگاه) تقریبا بدون تغییر بوده و امسال ۸۹۱ دستگاه بیشتر بوده است. آبی‌پوشان جاده مخصوص در مرداد ماه امسال ۲۴ هزار و ۹۱۱ دستگاه خودرو تولید کردند.
افت تولید نارنجی‌پوشان
برپایه آمارهای سامانه کدال، در این مدت گروه سایپا به عنوان دومین خودروساز بزرگ کشور موفق به تولید ۱۳۱ هزار و ۶۶۹ دستگاه خودرو شد که شامل ۱۱۵ هزار و ۳۷۶ دستگاه خودرو در خانواده تیبا، ۹ هزار و ۱۴۵ دستگاه سایپا ۱۵۱ (وانت پراید)، ۶ هزار و ۶۵۰ دستگاه شاهین و همچنین ۱۳۸ دستگاه خودروی صادراتی کامل (CBU) و ۳۶۰ دستگاه اس. کی. دی (SKD یا قطعات نیمه‌کامل) بود. این میزان تولید در مقایسه با پنج ماهه نخست ۹۹ افت ۴.۲۸ درصدی نشان می‌دهد. نارنجی‌پوشان جاده مخصوص در مرداد ماه امسال ۲۲ هزار و ۴۱۱ دستگاه خودرو تولید کرد. همچنین بنابر آمار منتشر شده، تا پایان مرداد ماه امسال همچنین پارس‌خودرویی‌ها موفق به تولید ۴۳ هزار و ۷۶۷ دستگاه خودرو شامل ۲۵هزار و ۵۴۵ دستگاه در گروه Q200 (کوئیک)، ۹هزار و ۷۳۰ دستگاه کوئیک معمولی، هفت‌هزار و ۹۹۵ دستگاه در گروه S200 (ساینا) و ۴۹۷ دستگاه در گروه برلیانس شدند. این میزان تولید در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۹ رشد پنج درصدی را نشان می‌دهد. جمع تولیدات این خودروساز در مردادماه امسال هشت‌هزار و ۷۵۹ دستگاه به ثبت رسید.
برنامه وزیر جدید چیست؟
اما بررسی مهم‌ترین برنامه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال ۱۴۰۰ حاکی از برنامه‌ریزی برای تولید یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه انواع خودروی سواری و وانت است. با توجه به تولید ۹۸۴ هزار و ۲۰۰ دستگاه انواع سواری و وانت در سال ۹۹، رشد ۲۱.۹ درصدی در این بخش پیش‌بینی شده است. سید رضا فاطمی امین وزیر جدید صمت همچنین وعده‌هایی مبنی بر افزایش تیراژ تولید خودرو و کاهش شدید قیمت‌ها را داده است. باید دید این وعده تا چه حد محقق می‌شود و خودروسازان به چه صورت به وعده‌های همیشگی خود برای رشد تولید عمل خواهند کرد. در همین زمینه، پیشتر «سیدرضا فاطمی‌امین»، «زیان انباشته، کیفیت پایین تولیدات و قیمت» را سه چالش اساسی صنعت خودرو عنوان کرده و گفته: این مشکلات به آن معنی نیست که این صنعت را کنار بگذاریم. فاطمی امین اظهار کرده بود که عده‌ای می‌گویند که اگر این صنعت را کنار گذاشته و به واردات خودرو اقدام کنیم به نفع ما است، اما برعکس معتقدم صنعت خودروسازی دارای ظرفیتی است که می‌تواند به افتخار ملی تبدیل شود. در همین راستا، او به تدوین یک برنامه ۲ ساله برای صنعت خودرو اشاره کرده بود که با اجرایی شدن آن، تحول جدی در این صنعت به دنبال خواهد داشت و اوج آن سال ۱۴۰۴ خواهد بود. وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: باید همزمان به تقویت رقابت، اصلاح ساز و کارهای مدیریتی و اقتصادی و افزایش تولید در خودروسازی بپرداریم تا در این صنعت به توفیق برسیم. او همچنین گفته بود: برنامه ما تولید ۱.۶ میلیون دستگاه خودرو در سال آینده است که در سال ۱۴۰۴ به سه میلیون دستگاه افزایش خواهد یافت و باید ۳۰ درصد آن معادل حدود یک میلیون دستگاه تا آن زمان، روانه بازارهای صادراتی شود. وعده‌هایی که البته خیلی‌ها آن را نشدنی و عجیب خواندند. اما حال که فاطمی امین بر صندلی وزارت صمت تکیه زده است، باید دید که چگونه و از چه طریقی می‌خواهد برنامه‌هایش را عملی کند و اینکه در نهایت چه سیاستی را برای تحول صنعت خودرو از یکسو و متعادل‌سازی قیمت‌ها در بازار خودرو از سوی دیگر در پیش خواهد گرفت.
تحقیق و تفحص از وعده افزایش تولید خودرو
در همین حال، «خبرگزاری فارس» نوشت: اخیراً طرح تحقیق و تفحص از صنعت خودرو به تصویب نمایندگان مجلس رسید که موضوع تیراژ تولید یکی از محورهای مهم آن است. حجت‌الله فیروزی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این مورد با بیان اینکه کمیته تحقیق و تفحص از خودروسازی‌ها موضوع تیراژ تولید این شرکت‌ها را بررسی می‌کند، گفت: خودروسازان در جلسات متعددی که در کمیسیون صنایع مجلس تشکیل شد، وعده افزایش تیراژ تولید را دادند، بنابراین در صورتی که تولید آنها در ابتدای سال کاهش یافته باشد، باید علت را توضیح دهند. فیروزی درباره انتشار خبرهایی مبنی بر کاهش تولید خودروسازان تصریح کرد: عدول خودروسازان از برنامه‌های ارایه شده مبنی بر افزایش تیراژ تولید باید دلایل مشخص و قابل دفاعی داشته باشد. به این معنا که به‌طور مثال ممکن است، ماشین‌آلات آنان خراب شده باشد یا با کمبود قطعه روبرو شده باشند، در غیر این صورت هر توجیه دیگری پذیرفتنی نیست و نشان‌دهنده وجود مشکلات مدیریتی است. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: کمیته تحقیق و تفحص از خودروسازان این موضوع را بررسی می‌کند و در صورت تایید کاهش عمدی تیراژ تولید توسط خودروسازان در ماه‌های ابتدایی سال جاری به منظور ایجاد نوسان در بازار خودرو، این موضوع را در گزارش نهایی لحاظ خواهد کرد و به مراجع قضایی ارجاع می‌شود. وی افزود: خودروسازان در جلسات متعددی که در کمیسیون صنایع و معادن تشکیل شد، وعده افزایش تیراژ تولید را دادند، بنابراین در صورتی که تولید آنها کاهش یافته باشد باید علت کاهش را توضیح دهند.
تصمیم‌گیری درباره قیمت خودرو پس از شهریور
از سوی دیگر، رضا شیوا رییس شورای رقابت در پاسخ به اینکه پس از پایان ۶ ماه از افزایش قیمت خودرو مجدد شاهد تغییر قیمت در کارخانه خواهیم بود یا خیر، در اظهاراتی گفته است: ۶ ماه از آخرین افزایش قیمت خودرو در اردیبهشت ماه گذشته و در حال حاضر همان افزایش ۸ درصدی روی محصولات اعمال شده و قیمت‌ها تا پایان شهریورماه تغییری نخواهد کرد. به گفته او، شورای رقابت در پایان شهریورماه نامه‌ای تحت عنوان درخواست تورم بخشی به بانک مرکزی ارسال خواهد کرد. شیوا با بیان اینکه شورای رقابت در خصوص افزایش قیمت خودرو در آینده تصمیم‌گیری خواهد کرد، گفت: در حال حاضر زمان گرانی مجدد خودروها مشخص نیست. در پایان شهریور بانک مرکزی اطلاعات مربوط به تورم بخشی را جمع‌آوری می‌کند و آن را به شورا ارسال خواهد کرد. این پروسه زمانی احتمالا ۲ تا ۳ هفته زمان می‌برد و تغییر قیمت بعد از شهریوراعلام می‌شود. وی با اشاره به مصوبه‌ای که اخیرا شورای رقابت در مورد خودروهای پیش فروش شده داشته، گفت: خودروسازان دیگر به هیچ دلیل نمی‌توانند خودرویی را که قیمت آن مشخص نشده باشد را پیش فروش کنند. رییس شورای رقابت در مورد ابلاغیه جدید این شورا درباره شرایط پیش فروش خودروسازان، گفت: در تاریخ ۶ شهریور ماه ۱۴۰۰ شورای رقابت ابلاغیه‌ای منتشر کرد مبنی بر اینکه اگر خودروسازی بخواهد پیش فروش خودرو داشته باشد، باید قیمت آن خودرو مشخص باشد. وی ادامه داد: به‌طور مثال اگر قیمت خودرو ۱۰۰ میلیون تومان باشد و متقاضی ۵۰ میلیون تومان مبلغ علی الحساب پرداخت کرده باشد، این پیش پرداخت ۵۰ درصد سهم خودرو خواهد بود. شیوا ادامه داد: اگر احتمالا در آینده تورمی شامل حال خودروها شود، فقط ۵۰ درصدی که مالک نیست را شامل می‌شود و ۵۰ درصد دیگر شامل تورم نمی‌شود. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه قیمتگذاری خودروهای مونتاژی بر عهده شورای رقابت است یا خیر، گفت: بحث تعیین قیمت خودروهای مونتاژ فعلا بر عهده شورای رقابت نیست. تعداد و تولید شرکت‌های مونتاژ خودرو کم است و فعلا بحث قیمتگذاری برای آنها مطرح نیست. معمولا برای خودرو‌هایی دستورالعمل صادر می‌کنیم که تولید انبوه دارند و مورد استقبال عامه مردم است.
