بورس در مقابل بودجه کم آورد

تعادل|

 روز گذشته لایحه بودجه سال 1401 توسط رییس‌جمهوری تقدیم مجلس شد اما؛ این موضوع نتوانست تاثیر مثبت روی بازارسهام بگذارد و طی روز یکشنبه شاهد افت 1.77 درصدی شاخص کل بازار بودیم. بودجه این سال انقباضی است و نباید انتظار رشد و ترقی اقتصادی در حالت ادامه این تحریم‌ها داشت.در ابتدا سوالی مطرح می‌شود که چرا در زمان ریزش بازار سامانه‌های معاملاتی بورس از دسترس خارج می‌شوند. اگر وضعیت دسترسی به سامانه‌های معاملاتی را بررسی کنیم متوجه می‌شویم که اغلب در زمان ریزش‌های عمیق یا استقبال‌های عمده سامانه معاملاتی از دسترس خارج می‌شود و دلیل این موضوع واضح نیست.روح‌الله دهقان، مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس درباره دلایل قطعی سامانه‌های معاملاتی بورس، اظهار داشت: در یکی از مراکز داده، قطعی برق اتفاق افتاده و مساله خاصی نیست. این موضوع سیستم‌های آنلاین را تحت تأثیر قرار داده و سامانه‌های سفارش‌گیری کارگزاری‌ها مشکلی نداشتند. در حال حاضر مشکل رفع شده و همه سیستم‌ها فعال هستند. ما می‌توانیم تا لایه اتصال شرکت‌های نرم‌افزاری به سامانه معاملات را کنترل کنیم، اما اینکه درگاه‌ها کار می‌کنند یا خیر، تحت کنترل و نظارت ما نیست. شرکت‌های نرم‌افزاری در حال حاضر به سامانه معاملات متصل هستند.مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس در واکنش به موضوعات مطرح شده بر عمدی بودن اختلال در سامانه‌های معاملاتی، گفت: من درباره دلایل قطعی سامانه‌های معاملاتی بورس فقط می‌توانم از نظر فنی صحبت کنم، اما قطعی برق یک مرکز داده نمی‌تواند ارتباطی به این موضوع داشته باشد. فقط معاملات برخط دچار مشکل شده‌اند. از دیدگاه فنی، نمی‌توانم این موضوع را بپذیرم، چون دور از ذهن به‌حساب می‌آید.به هر ترتیب این صحبت‌ها نشان می‌دهد که این مشکل از نظر فنی نیست و مشکل از جای دیگری است. اما یک سوال مطرح می‌شود که چرا مسوولان مربوطه از سال 98 تاکنون نتوانسته‌اند منشأ این مشکلات را پیدا کنند.

    بودجه به مجلس رسید

همان‌گونه که گفته شد روز گذشته پای بودجه 1400 به مجلس باز شد، در وهله نخست اغلب کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند که در روز تقدیم لایحه بودجه بورس صعودی شود و در مقابل طی روز یکشنبه رکورد کمترین ارزش معاملات سال شکسته شد و شاخص در کانال یک میلیون و 300 هزار واحدی ماند تا وزنه زیان در بازار سنگین‌تر شود. همان‌گونه که در گزارش‌های پیشین اشاره شد مهم‌ترین رقم تاثیرگذار بودجه بر بورس، تغییر در نرخ خوراک گاز سوخت صنایع باشد. بر اساس ارقام بودجه ۱۴۰۱ نرخ گاز سوخت پتروشیمی، پالایش و فولادی‌ها به ۱۰۰ درصد نرخ خوراک رسید که این شاخص در سال قبل معادل ۳۰ درصد نرخ خوراک پتروشیمی‌ها بوده است. این در حالی است که نرخ گاز سوخت صنعت سیمان مطابق سال قبل معادل ۱۰ درصد نرخ خوراک پتروشیمی‌هاست.در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ در تبصره‌ها خبری از پرداخت ارز ترجیحی نیست و به نظر می‌رسد دولت برنامه خود برای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را در سال آینده اجرایی خواهد کرد. با توجه به نرخ تسعیر ۲۳ هزار تومانی در بودجه ۱۴۰۱ به نظر می‌رسد به زودی نرخ تسعیر بانک‌ها نیز به این نرخ افزایش خواهد یافت.

همچنین تامین مالی دولت از طریق انتشار اوراق مالی اسلامی ۸۸ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که نشانگر افت معنادار وابستگی بودجه به انتشار اوراق نسبت به سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ است.

فروش اموال منقول و غیرمنقول دولت ۲۶ هزار میلیارد تومان و واگذاری شرکت‌های دولتی ۷۱ هزار میلیارد ریال برآورد شده است که در مجموع نشان‌دهنده وابستگی ۹۷ هزار میلیارد تومانی بودجه به فروش دارایی‌های دولت است. براساس لایحه بودجه ۱۴۰۱، وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است نسبت به واگذاری مجوزها و معادن از طریق بازار سرمایه اقدام کند. در نهایت ۶هزار میلیارد تومان هم به عنوان صندوق تثبیت بورس در بودجه ۱۴۰۱ لحاظ شده است.طبق این موارد بودجه انقباضی دولت را با این وضعیت تورم، تحریم و امثال این موارد باید مثبت تلقی کرد البته، تحقق تمامی موارد موجود در بودجه کمی سخت است اما؛ مثبت‌ترین نکته این بودجه را می‌توان کاهش وابستگی دولت به بورس برای تامین مالی دانست. این موضوع می‌تواند زمینه خروج بورس از روند اصلاحی را فراهم سازد و آینده سهامداران را از تاریکی نجات دهد.