تنش در بورس‌های جهانی

تعادل|

عدم ثبات بارزترین ویژگی‌های این روزهای بازارهای جهانی بوده است. در دو هفته اخیر تنش در مرزهای اوکراین و روسیه صدر خبرها را از آن خود کرده است. این خبرها به ویژه با اصرار مقامات امریکایی بر احتمال حمله زودهنگام روسیه به اوکراین، اثر زیادی بر معاملات سهام و کالا در بازارهای جهانی داشته است، به نحوی که بورس‌های جهان هفته گذشته را با سرخپوشی به پایان برده بودند.

با این حال اما طی روزهای اخیر روسیه اعلام کرده بود که بخشی از نیروهای خود را از مرزهای اوکراین عقب کشیده است. غرب این اقدام را انکار و همچنان بر احتمال بروز جنگ در اوکراین تاکید می‌کند. روز پنجشنبه نیز رسانه‌ها از بروز درگیری در مناطق جدایی‌طلب اوکراین که طرفدار روسیه هستند خبر دادند. با این حال هر دو طرف یکدیگر را متهم به آغاز درگیری‌ها کرده‌اند و مشخص نیست کدام طرف آغازگر تنش‌ها بوده است. بدین‌ترتیب بازارهای جهانی طی دو روز گذشته تحت‌تاثیر افزایش دوباره تنش‌ها میان غرب و روسیه متلاطم شدند. بدین‌ترتیب طلای امریکا مرز ۱۹۰۰ دلار را درنوردید؛ اگرچه این فلز گرانبها روز جمعه مجددا به کانال ۱۸۰۰ دلاری بازگشت. نفت اما این دو روز را در مسیر نزولی طی و تا مرز ۹۰ دلار عقب‌نشینی کرده بود. بورس‌های جهانی نیز تحت‌تاثیر نوسان در بازارهای کالایی و داده‌های اقتصادی کشورها، روندهای متفاوتی را طی کردند. در این میان کریپتوکارنسی‌ها هم عموما سرخپوش شدند تا جایی که دست‌کم تا ظهر روز گذشته بیت‌کوین به عنوان رایج‌ترین رمزارز مورد توجه معامله‌گران به مرز ۴۰ هزار دلار سقوط کرده بود. بر اساس گزارش منتشر شده در CNBC، سرمایه‌گذاران همچنان نسبت به بروز تنش میان روسیه و اوکراین نگران هستند و با در نظر گرفتن احتمال بروز جنگ محتاطانه عمل می‌کنند. بر همین اساس با انتشار خبر شلیک خمپاره به خاک اوکراین از سوی برخی رسانه‌ها در روز پنجشنبه، بازارهای جهانی سرخپوش شدند. در این میان طلا به عنوان سرمایه امن، مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفت تا رکورد هشت ماهه خود را بشکند و از مرز ۱۹۰۰ دلار بگذرد. با این حال اما همزمان به دلیل دیدار وزرای خارجه امریکا و روسیه در هفته پیش‌رو، پیش‌بینی می‌شد برخی از فشارهای فروش از صبح جمعه کاهش ‌یابد. این پیش‌بینی روز گذشته محقق شد تا طلا مجددا به کانال ۱۸۰۰ دلاری بازگردد، به نحوی که تا لحظه تنظیم این گزارش روی رقم ۱۸۹۳ دلار قرار گرفته بود. این تنها طلا نبود که تحت‌تاثیر اخبار جنگ احتمالی نوسانی شد بلکه طیف وسیعی از دارایی‌ها از جمله نفت و گاز طبیعی، گندم، قراردادهای آتی، ارزهای بین‌المللی و اوراق قرضه دولتی تحت‌تاثیر تنش‌های ژئوپلیتیکی قرار گرفته‌اند. بدین‌ترتیب نقره هم در بازارهای جهانی 0.17 درصد کاهش داشت و پلاتین و پالادیوم هم به ترتیب ۰۱/۱ و ۰۹/۱ درصد افت کردند. در این میان مس ۵۰/۰ درصد رشد کرد. به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران با توجه به عدم شفافیت شرایط اقتصادی و سیاسی بین‌المللی، مصون‌سازی دقیق پرتفو را برای کاهش خطرات نزولی احتمالی تهاجم روسیه در دستور کار قرار داده‌اند. در عین حال سرمایه‌گذاران به دنبال گرفتن امتیازات مثبت از این رویداد احتمالی هستند. به ویژه آنکه به رغم انکار از سوی مسکو، رهبران غربی همچنان بر احتمال حمله روسیه به اوکراین اصرار دارند و از همین‌رو سرمایه‌گذاران نمی‌توانند نسبت به واقعیت ماجرا و احتمالات پیش‌رو با اطمینان خاطر دست به تحلیل بزنند.

    نوسان در بورس‌های جهانی

افزایش تنش‌ها در مرزهای اوکراین، اثر خود را به سرعت در بازارهای سهام نشان داد، به نحوی که در روز پنجشنبه شاخص میانگین صنعتی داوجونز بدترین روز خود در سال را تجربه کرد و ۷۸/۱ درصد افت داشت. با این حال اما معاملات آتی سهام ایالات متحده در معاملات اولیه قبل از بازار افزایش یافت. S&P500 نیز ۱۲/۲ درصد عقب نشست و نزدک ۸۸/۲ درصد ریزش را تجربه کرد. بدین‌ترتیب وال‌استریت تماما سرخپوش بود. در اروپا اما روز جمعه روند بازارها اندکی بهتر بود. بر این اساس تا لحظه تنظیم این گزارش فوتسی بریتانیا ۳۰/۰ درصد رشد داشت و کک فرانسه ۴۷/۰ درصد بالا رفت. شاخص استاکس اروپا هم ۱۷/۰ درصد مثبت بود. دکس آلمان اما ۱۳/۰ درصد افت را ثبت کرده بود. در آسیا اما بورس‌ها مسیرهای متفاوتی را طی کردند. بر این اساس نیک کی ژاپن با ۴۱/۰ درصد افت هفته معاملاتی را به پایان رساند. این در حالی بود که بورس شانگهای ۶۶/۰ درصد بالا رفت.‌ هانگ‌سنگ هنگ‌کنگ نیز نزولی بود و ۸۸/۱ درصد افت را ثبت کرد. کاسپی کره نیز توانست ۰۲/۰ درصد رشد را به دست آورد.

   افت اوراق قرضه

در همین حال با توجه به تمرکز سرمایه‌گذاران بر بحران روسیه و اوکراین، بازدهی اوراق قرضه کاهش یافت و بازار این اوراق نزولی شد. بدین‌ترتیب اوراق قرضه ۱۰ساله امریکا، آلمان، بریتانیا و فرانسه کاهشی شد. با این حال اما اوراق ۱۰ساله ژاپن همچنان سبزپوش باقی ماند. اگرچه در بازار اوراق قرضه نمی‌توان از اثر سیاست‌های پولی فدرال‌رزرو نیز غافل شد. به ویژه آنکه برنامه‌های فدرال‌رزرو برای تشدید سیاست‌های پولی طی هفته‌های اخیر به‌شدت مورد توجه سرمایه‌گذاران بوده است. جیمز بولارد، رییس فدرال‌رزرو سنت لوئیس، روز پنجشنبه هشدار داده بود که بدون اقدام در مورد نرخ بهره، تورم می‌تواند به مشکل جدی‌تری تبدیل شود. بر همین اساس گفته می‌شود فد در نظر دارد نرخ بهره را به تدریج و در مراحل مختلف افزایش دهد.