تیغ تکذیب بر گلوی حقیقت

گلی ماندگار|

ماه‌هاست که مردم از گرانی و کمبود دارو گلایه می‌کنند و در عوض این مسوولان هستند که هر بار این خبر را تکذیب می‌کنند و البته هیچ دلیلی هم برای اینکه ثابت کنند گلایه‌ها نابجاست ندارند. همین چند هفته پیش بود که گزارشی در این باره در روزنامه تعادل به چاپ رسید و فردای همان روز روابط عمومی سازمان غذا و دارو با لحنی طلبکارانه جوابیه‌ای برای روزنامه فرستاد و البته لحظه به لحظه هم تا چاپ جوابیه پیگیر ماجرا بود. اما سوال اینجاست اگر واقعا مشکلی در این زمینه وجود ندارد پس چرا داروخانه‌هایی مانند هلال احمر، 13 آبان و ... مملو از آدم‌هایی است به دنبال داروهای خاص هستند و از افزایش قیمت و کمبود آن گلایه می‌کنند. این تکذیب‌ها فرار رو به جلو است یا واقعا مسوولان از واقعیتی که در جریان است خبر ندارند. اینکه رییس سازمان غذا و دارو در مصاحبه‌ای در مورد کمبود ارز دارویی حرف می‌زند اما نمی‌گوید این کمبود منجر به چه اتفاقی می‌شود، می‌تواند لاپوشانی ناکارآمدی باشد یا بی‌تفاوتی نسبت به مشکلاتی که مردم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. 

    18 اردیبهشت 1401  داروخانه هلال احمر

آسمان تهران غبار آلود است، نفس کشیدن سخت شده اما خیابان‌ها شلوغ است، ترافیک بیداد می‌کند و مردم انگار در هاله‌ای از ابر این سو و آن سو می‌روند، تقاطع طالقانی، قرنی. داروخانه هلال احمر. خیلی‌ها در این هوای آلوده بیرون داروخانه ایستاده‌اند، خیلی‌های دیگر هم در داخل داروخانه منتظر نشسته‌اند. صدای اعتراض برخی در مقابل باجه‌ها به گوش می‌رسد. خانمی جوان با چشم‌های اشکبار به سمت در خروجی می‌رود.

علت را جویا می‌شوم، با صدایی بغض آلود در مورد نوزادش صحبت می‌کند که با بیماری نادر تنفسی به دنیا آمده باید آمپولی تهیه کند و به بیمارستان ببرد. با هزار بدبختی پول آمپول را که نزدیک به 13 میلیون تومان است فراهم کرده اما حالا آن آمپول در هیچ داروخانه‌ای پیدا نمی‌شود. 

مردی میانسال برای تهیه دارو سرطان همسرش به داروخانه مراجعه کرده، او در پاسخ به این سوال که آیا قیمت داروها فرقی هم کرده یا نه به «تعادل» می‌گوید: الان نزدیک به یک سال است که هر ماه داروها را با قیمت جدید و گرانتر می‌خرم. این داروها ایرانی است اما باز هم هر ماه گران‌تر می‌شود، دلیل را که می‌پرسم می‌گویند به ما ربطی ندارد به شرکت پخش‌کننده و تولید‌کننده زنگ بزنید. البته که آنها هم پاسخگو نیستند و ما هم فقط باید سرمان را پایین بیندازیم و بخریم تا جان عزیزمان به خطر نیفتد. 

خانم جوانی، خودش را شیوا معرفی می‌کند، او به بیماری ‌ام‌اس مبتلاست، خودش برای تهیه دارو به داروخانه مراجعه می‌کند، سال گذشته به خاطر همین بیماری همسرش او را طلاق داده و حالا مجبور است تمام هزینه‌های درمانش را خودش بپردازد، در یک شرکت خصوصی کار می‌کند، او درباره کمبود و گرانی دارو به «تعادل» می‌گوید: خیلی جالب است که مسوولان جز تکذیب کردن هنر دیگری ندارند. اگر رییس سازمان غذا و دارو یا یکی از مسوولان وزارت بهداشت و درمان یک روز به‌طور ناشناس و بدون دوربین‌های تلویزیونی به اینجا بیایند و در بین مردم باشند به خوبی متوجه می‌شوند، در این شرایط اقتصادی بیمار بودن یعنی چه؟ خیلی وقت‌ها به خاطر اینکه توان تهیه داروهایم را ندارم دلم می‌خواهد بی‌خیال درمان بشوم. اما از ترس اینکه توانایی حرکت کردن را از دست بدهم و سربار دیگران شوم هر طور شده هزینه‌های درمانی‌ام را تهیه می‌کنم. اما تا کی قرار است وضعیت به همین منوال باشد. چرا نباید داروی بیماران خاص به‌طور رایگان در اختیار آنها قرار بگیرد، استرسی که هر ماه بابت تهیه دارو متحمل می‌شوم باعث شده تا بیماری‌ام شدید‌تر شود. 

    18 اردیبهشت 1401؛ داروخانه 13 آبان

ازدحام جمعیت به قدری زیاد است که رفتن به درون داروخانه را دشوار می‌کند. به همین اندازه هم افراد بیرون داروخانه منتظر ایستاده‌اند. بهروز یکی از مراجعه‌کنندگان به داروخانه درباره وضعیت تهیه دارو و قیمت آن به «تعادل» می‌گوید: مگر قرار نبود ارز دارو را حذف نکنند، گفتند حذف نمی‌کنند اما دارویی را که من برای درمان پسرم که سرطان مغز استخوان دارد تا چند ماه پیش با مبلغ 3 میلیون و 700 هزار تومان تهیه می‌کردم حالا نزدیک 8 میلیون تومان شده است. 

او می‌افزاید: من بنگاه معاملات ملکی دارم، دستم به دهنم می‌رسد اما هر بار که برای تهیه داروی پسرم به این داروخانه می‌آیم و قیمت‌ها را می‌بینم که بالا رفته‌اند، با خودم فکر می‌کنم افرادی که پول ندارند یا درآمد اندکی دارند چطور می‌توانند از پس این هزینه‌ها بر بیایند. چرا هیچ گوش شنوایی نیست، چرا کسی به فکر مردم نیست؟ درد بیماری و غصه اینکه ببینی عزیزت ذره ذره پیش چشمت آب می‌شود کم نیست باید برای خرید دارو هم غصه بخوری؟ بارها و بارها اینجا افرادی را دیده‌ام که وقتی قیمت داروها را می‌بینند از خرید صرف نظر می‌کنند. اینجا داروخانه معمولی نیست، کسی برای خریدن قرص سرماخوردگی اینجا نمی‌آید، تمام افرادی که اینجا مراجعه می‌کنند عزیزی دارند که بیماری خاص دارد، نگرفتن دارو و پول نداشتن برای خرید آن یعنی گذشتن از جان عزیزشان. مگر می‌شود بیمار سرطانی، هموفیلی، کسی که‌ام اس دارد و ... دارو نگیرد؟ کسانی که می‌گویند دارو گران نشده و اینها شایعه است یک روز به داروخانه‌ها سر کشی کنند، چرا از پشت میز واقعیت‌ها را تکذیب می‌کنند؟ 

   یک بام و دو هوا؛ واقعیتی که  تکذیب می‌شود

روز هفتم فروردین ماه بود که وزیر بهداشت و درمان در مورد حذف ارز دارویی خبر داد. خبری که خیلی زود از سوی دیگر مقامات تکذیب شد، این سیاست یک بام و دو هوای مسوولان همچنان ادامه دارد و ضرر آن تنها متوجه مردم می‌شود. خبر منتشر شده از سوی وزیر بهداشت در حالی تکذیب شد که واقعیت‌ها نشان از افزایش قیمت دارو و البته کمبود دارو داشت. 

در یک نمونه «بهرام دارابی» رییس سازمان غذا ودارو در فروردین ماه از افزایش ۶ برابری قمیت داروهای وارداتی و ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی داروهای تولید داخل خبر داد که این موضوع همان روز از سوی محمد هاشمی رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت تکذیب شد. همچنین «مهدی رضایی» معاون معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت از افزایش گرانی ۴۰ درصدی ۵۶۰ قلم دارو خبر در سال قبل خبر داد. به گفته وی سازمان‌های بیمه‌گر در ابتدای سال موظف شدند تنها ۱۵ درصد افزایش قیمت دارو را تعهد کنند، متاسفانه برای پوشش افزایش قیمت بیش از ۱۵ درصد امکانات اعتباری وجود نداشت. 

با این حال این موارد از سوی وزارت بهداشت به دولت قبل نسبت داده شد و در نهایت هاشمی در این رابطه اظهار کرد: ما تاکید داریم که اخبار غیرواقعی افزایش ۶ برابری قیمت دارو صحت ندارد و تکرار این موارد فقط می‌تواند اذهان عمومی را مشوش کند.

این گفته‌ها در حالی بود که نمایندگان مجلس نیز به انتقاد از انفعال وزارت بهداشت در برابر گرانی دارو پرداختند. صدیف بدری در این رابطه گفت: دهک‌های پایین جامعه، بازنشستگان و سالمندان به مراتب بیشتر از سایر اقشار در معرض بیماری هستند و بیشترین آسیب را از آشفتگی بازار دارو می‌بینند. آیا می‌دانید بسیاری از بیماران بی‌بضاعت هنگام تهیه نسخه، وقتی با قیمت آن مواجه می‌شوند، از دریافت دارو صرف نظر می‌کنند؟

با این حال دارایی رییس سازمان غدا و دارو در آخرین نشست خبری خود هرگونه گرانی دارو را تکذیب کرد و گفت: افزایش قیمت چند قلم دارو را نمی‌توان به کل بازار دارویی کشور تعمیم داد، چرا که این افزایش قیمت شاید مشمول ۵ درصد بازار دارویی کشور باشد. پیش از او نیز هاشمی اخبار گرانی دارو را بزرگنمایی برخی رسانه‌ها دانسته بود. از سوی دیگر بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت نیز پس از جلسه‌ای با اعضای کمیسیون بهداشت و درمان با اشاره به تصمیم دولت و مجلس نسبت به‌ عدم تغییر قیمت دارو ادعا کرد که دارو حداقل افزایش قیمت را در چند ماه اخیر داشته و نمودارها هم بیانگر این موضوع است. او همچنین در جای دیگری گفته بود که در کشور مشکل گرانی دارو وجود ندارد و با توجه به تأمین ارز برای مواد اولیه و دارو، تولید داخلی دارو تقویت می‌شود. در مورد داروهای ضروری، هیچ مشکلی نیست و شاید در مورد مکمل‌های تقویتی خارجی که دارای مشابه داخلی هستند، مشکلاتی وجود داشته باشد، اما در حوزه داروهای تولید داخل که نیازی به واردات مشابه خارجی آن نیست، مشکلی وجود ندارد.

با این حال محمد علی محسنی بندپی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در رابطه با اظهارات مدیران وزارت بهداشت گفت: وزارت بهداشت ادعا می‌کند که دارو گران نشده است. حقیقت ماجرا این است که داروها گران شده و این گرانی و تورم را می‌توان با پوست و گوشت خود لمس کرد. رییس سازمان غذا و دارو تاکید می‌کند دارو گران نشده است، اما چرا مردم از گرانی دارو معترض هستند؟