اقتصاد کلان

یک اشتباه از متقاضیان یارانه

در حال حاضر دو سامانه در اختیار متقاضیان یارانه است که باید بدانند هر یک از آنها کاربرد جداگانه‌ای دارد؛ سامانه ثبت اعتراض که محدود به گروه خاصی است و سامانه ثبت نام که محدودیتی برای ورود ندارد. فضای یارانه‌ای از ۱۹ اردیبهشت ماه سال جاری، متفاوت و البته پرماجرا پیش رفته است و بعد از واریز یارانه جدید ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومانی، افراد بسیاری درگیر این جریان بوده‌اند؛ خانوارهایی که تا پیش از این، یارانه دریافت می‌کردند ولی از اردیبهشت‌ماه، یارانه آنها قطع شد و دیگر، افرادی که از سال‌ها قبل یارانه آنها قطع شده یا اصلا در لیست یارانه‌بگیران قرار نداشتند. مدتی بعد نیز در ۲۷ اردیبهشت ماه، ثبت‌نام از جاماندگان یارانه آغاز شد.  در این میان دو سامانه در دسترس مردم قرار گرفته که امور یارانه‌ای خود را در آن انجام دهند که کاربرد متفاوتی از یکدیگر دارد؛ سامانه ثبت اعتراض و درخواست بازبینی و دیگری سامانه ثبت‌نام از جاماندگان یارانه. این در حالی است که برخی متقاضیانی که از قبل یارانه آنها قطع شده یا یارانه‌ای دریافت نمی‌کردند به سامانه ثبت اعتراض وارد شده‌اند، در حالی که برای آنها چنین کارایی نداشته و فقط باید به سامانه ثبت‌نام مراجعه کنند. این در حالی است که تا پیش از این، حدود ۷۸ میلیون نفر در جمع یارانه‌بگیران ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی قرار داشتند که بیش از ۶۰ میلیون نفر از آنها یارانه معیشتی (ناشی از اصلاح قیمت بنزین) هم دریافت می‌کردند اما یارانه جدید، شامل حدود ۷۲ میلیون نفر شد و مابقی را وزارت رفاه در قالب دهک دهم حذف کرد؛ این یارانه برای ۹ دهک پرداخت شد؛ به‌طوری‌که برای سه دهک اول هر نفر ۳۰۰ هزار و شش دهک بعدی ۴۰۰ هزار تومان واریز شد، در این میان بخشی از حذف‌شدگان و البته کسانی که دریافت کرده بودند، نسبت به دهک‌بندی صورت گرفته، اعتراض داشتند. بر این اساس سامانه hemayat.mcls.gov.ir از سوی وزارت رفاه، در دسترس قرار گرفت که ورود به آن برای عموم نیست بلکه تنها افرادی می‌توانند نسبت به ثبت اعتراض و درخواست بازبینی در آن اقدام کنند که تا فروردین امسال یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی یا یارانه معیشتی ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومانی را دریافت می‌کردند یا هر دو را داشته‌اند، به عبارتی یارانه‌بگیر بوده‌اند و یارانه مرحله ۱۳۴ (فروردین) را هم دریافت کرده بودند ولی دیگر مرحله ۱۳۵ و ۱۳۶ یعنی برای اردیبهشت و خرداد که یکجا واریز شد را دریافت نکرده و حذف شدند. همچنین افرادی می‌توانند به این سامانه وارد و درخواست بازبینی داشته باشند که حتی یارانه جدید را دریافت کرده‌اند ولی نسبت به دهک‌بندی انجام شده، معترض هستند. کلیه افراد یارانه‌بگیر و آنهایی که دریافتی ندارند، می‌توانند با ورود به همین سامانه hemayat.mcls.gov.ir یا از طریق شماره گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ از وضعیت دهک خود مطلع شوند. این در حالی است که با دستور رییس‌جمهوری برای پیگیری اعتراض صورت گرفته، سازمان هدفمندی یارانه‌ها تاکنون به حساب افرادی که اعتراض کرده و درخواست بازبینی داشته‌اند، واریز یارانه جدید را انجام داده ولی فعلا مسدود است تا بعد از بررسی وتایید وضعیت آنها برای دریافت یارانه، در دسترشان قرار گیرد.اما سامانه دیگر، my.gov.ir است که برای ثبت‌نام از جاماندگان یارانه در دسترس قرار گرفته و مسوولیت آن بر عهده سازمان هدفمندی یارانه‌ها است. برای ورود به این سامانه محدودیتی برای هیچ گروه متقاضی یارانه نیست یعنی چه افرادی که در قالب دهک دهم حذف شده‌اند و چه کسانی که در سال‌های گذشته یا اصلا در لیست یارانه بگیران نبوده‌اند یا اینکه قبلا حذف یا انصراف داده بودند. ثبت‌نام از جاماندگان یارانه، به استناد تبصره ۱۴ قانون بودجه امسال انجام می‌شود و لیست متقاضیان بعد از بررسی اولیه توسط سازمان هدفمندی یارانه‌ها، در اختیار وزارت رفاه جهت پایش نهایی و دهک‌بندی قرار خواهد گرفت که در صورت تایید در لیست یارانه‌بگیران اضافه خواهند شد. برای ثبت درخواست در هر دو سامانه hemayat.mcls.gov.ir و همچنین  my.gov.ir، فعلا محدودیت زمانی وجود ندارد.

  پولدارتر شدن ثروتمندان

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اجرای طرح اصلاح نظام یارانه‌ای مانع از هدر رفتن منابع دولت می‌شود، گفت: اجرای این طرح سبب منتفع شدن دهک‌های کم درآمد جامعه می‌شود و به نوعی مجازات ثروتمندان را به همراه دارد. محمد علی خادم درباره پیامدهای اجرایی نشدن طرح اصلاح نظام یارانه‌ای اظهار کرد: پایین نگه داشتن قیمت برای کالاهای مصرفی مشوق و کمک‌کننده به افرادی است که بیشتر مصرف می‌کنند یعنی هر چه قدر قیمت کالاها کم باشد از نظر تومانی به آنها کمک بیشتری می‌شود. وی افزود: در این زمینه می‌توان ۱۰ درصد افراد فقیر جامعه را با ۱۰ درصد از ثروتمندان مقایسه کرد. زمانی که گروه اول در ماه کمتر از یک کیلوگرم مرغ مصرف می‌کنند و طبقه پر درآمد در ماه بالای ۵.۵ کیلوگرم مصرف مرغ دارند سوالی که ایجاد می‌شود این است که با پایین نگه داشتن قیمت کالاها به چه کسی کمک می‌شود؟ به گفته وی این در حالی است که با هدفمند کردن این یارانه و واقعی کردن قیمت‌ها اتفاقا یارانه نقدی به کسی داده می‌شود که در دهک پایین درآمدی قرار دارد؛ در واقع با این اقدام به قشر کم درآمد که مصرف کمتری دارند کمک می‌شود. این کارشناس اقتصادی افزود که بدین‌ترتیب ۴۰ درصد افراد کم درآمد جامعه با اجرای این طرح یعنی افزایش قیمت کالاها و ارایه یارانه نقدی منتفع و طبقه پردرآمد به نوعی متضرر می‌شوند. بنابراین ممکن است کسی که در استان تهران زندگی می‌کند از این موضوع به دلیل اینکه جزو دهک‌های پر درآمد جامعه است ناراحت و ناراضی باشد و کسانی که در روستاها زندگی می‌کنند و مصرف کمتری دارند راضی و منتفع؛ همچنین از نظر عدالت هم قطعا اقدام بهتری است، زیرا به هدف اصابت می‌کند.