اکران کابوس ترافیکی پایتخت از اول پاییز

گروه راه و شهرسازی| 

در حالی که به دلیل فرسودگی و کمبود ناوگان حمل و نقل عمومی، اقبال به تاکسی‌های اینترنتی زیاد شده و به همین دلیل حتی در بهار و تابستان سال جاری شاهد ترافیک‌های سنگین و نیمه سنگین در پایتخت بودیم و هستیم، بازشدن مدارس، دانشگاه‌ها و سایر مراکز آموزشی از ابتدی پاییز به کابوس ترافیکی پایتخت نشینان بدل شده است. آنگونه که سید ابوالفضل موسوی پور، جانشین رییس پلیس راهور تهران بزرگ اعلام کرده است، پیش‌بینی پلیس راهور حاکی از افزایش ۳۰ درصدی ترافیک تهران در هفته اول مهر است. از همین رو است که زمزمه اجرای برخی از طرح‌های تجربه شده در گذشته همچون تغییر ساعت آغاز به کار ادارات دوباره به گوش می‌رسد. طرح‌هایی که صرفا در حکم مُسکن عمل می‌کنند و راه‌حل نهایی برای کاهش بار ترافیکی نیستند. بررسی مکانیسم آمد و شد و ترافیک در ابرشهرهایی همچون توکیو نشان می‌دهد که در ابرشهرهای جهان، حمل و نقل عمومی ارزان، با کیفیت، سازگار با محیط زیست و منظم حرف اول حمل و نقل را می‌زند. قطارهای سریع‌السیر و متروهای زیرزمینی با سرفاصله‌های بسیار کوتاه در حد یک دقیقه، نبض آمد و شد را در اختیار دارند. اما متاسفانه علی رغم گذشت بیش از دو دهه از احداث مترو در پایتخت و در برخی از کلان‌شهرهای کشور همچنان این سیستم حمل و نقل عمومی پاک و سریع و ارزان آنگونه که باید و مورد نیاز هست، از نظر کمی و کیفی توسعه نیافته است و به‌شدت از برنامه‌های از پیش تعیین شده خود عقب است. از سویی، از نظر داشتن ناوگان، متروی تهران به‌طور فوری نیازمند اورهال و انجام سرویس‌های دوره‌ای ناوگان کنونی است و از سوی دیگر، آنگونه که مسوولان می‌گویند، دستکم به 1500 واگن دیگر نیازمند است! این همه در حالی است که خطوط 8، 9 و 10 مترو اساسا احداث نشده‌اند و به همین دلیل این وسیله حمل و نقل همه نقاط پایتخت را پوشش نمی‌دهد. خطوط 6 و 7 متروی پایتخت نیز کامل نیستند و همه ایستگاه‌های آنها افتتاح نشده‌اند. در کنار مشکلات مربوط به مترو، سیستم حمل و نقل اتوبوس پایتخت نیز بسیار فرسوده است و طی سال‌هایی که کشور تحت دور جدید تحریم‌های خصمانه امریکا بوده است، یعنی از سال 1397 تاکنون، تعداد اتوبوس‌های فعال تهران از 6 هزار دستگاه به 2 هزار دستگاه تقلیل پیدا کرده است. به عبارتی، نه تنها تعداد ناوگان اتوبوسرانی متناسب با رشد جمعیت و افزایش جمعیت مهاجر به تهران تقویت نشده که تضعیف نیز شده است. به گفته مسوولان، تهران نیازمند 8 تا 9 هزار دستگاه اتوبوس نو یا در حد نو است. ماجرای فرسودگی به مترو و اتوبوس ختم نمی‌شود و دامن تاکسی‌ها و ون تاکسی‌ها را هم گرفته است. گفته می‌شود 90 درصد از ون تاکسی‌ها فرسوده‌اند. اگر داستان فرسودگی ناوگان مترو و اتوبوس به تنگنای مالی در شهرداری و دولت و تحریم ارتباط داشت، فرسودگی ناوگان تاکسیرانی متاثر از افت شدید قدرت خرید رانندگان تاکسی است. یعنی کسانی که باید دارایی خود را با استفاده از وام‌های دولتی «نو» کنند. طی چند ساله اخیر، هم گام با رشد جهش وار دلار و گسترش بی‌ثباتی اقتصادی، قیمت خودرو نیز حدود 10 برابر رشد داشته است. به گونه‌ای که قیمت خودروی ملی از حدود 32 میلیون تومان هم‌ اینک به بیش از 320 میلیون تومان رسیده است. در این حال، رانندگان نمی‌توانند با درآمد اندک تاکسیرانی هم هزینه‌های تورم زده زندگی و اجاره خانه را پرداخت کنند و هم خودروی خود را نوسازی نمایند. بگذریم که برخی موانع و کش و قوس‌هایی در نوسازی ناوگان تاکسیرانی ایجاد شده است و اندک داوطلبان نوسازی تاکسی‌ها هم به تاکسی نوی تولید داخل دسترسی ندارند. در چنین شرایطی است که پس از دو سال تعطیلی یا نیمه تعطیلی مراکز آموزشی، بیم گره‌های کور ترافیکی دامن مردم را گرفته است. بر این اساس، هر گونه طرحی همچون تغییر ساعت آغاز به کار ادارات نیز مثمر نخواهد بود و مشکلی را حل نخواهد کرد.

    ظرفیت بزرگراه‌ها محدود است

به گزارش ایسنا، سید ابوالفضل موسوی پور، در جلسه نخست «استقبال از مهر ۱۴۰۱» با بیان اینکه پلیس راهور آماده باش صد در صد ستادی و انتظامی دارد، افزود: سرویس مطلوب به کاهش ترافیک کمک می‌کند. ظرفیت بزرگراه‌ها محدود است و همه می‌خواهند که با خودرو تردد کنند. جانشین رییس پلیس راهور تهران بزرگ با اشاره به اهمیت سرویس مدارس برای کاهش ازدحام گفت: اگر تمهیدات برای سرویس مدارس از الان انجام نشود، همه در روز اول مهر می‌خواهند که از خودروی شخصی استفاده کنند. معمولا در هفته نخست بازگشایی مدارس، ۲۰ درصد به ترافیک عادی شهر اضافه می‌شود اما پیش بینی ما بیش از ۳۰ درصد است. استفاده از خودروی شخصی و خودروهای تک سرنشین سبب می‌شود که ترافیک در هفته اول مهر بیشتر شود.

   سرویس مدارس باید  از روز نخست اجرا شود

وی با تأکید بر اینکه سرویس مدارس باید از روز نخست اجرا شود، گفت: همچنین باید برچسب سرویس مدارس و اطلاع‌رسانی آن از چند روز قبل از آغاز مدارس انجام شود. نداشتن برچسب سرویس مدارس باعث جریمه نخواهد شد اما نداشتن معاینه فنی و تخلفات نظیر نبستن کمربند ایمنی و… از روز نخست مهر به‌شدت برخورد می‌شود.

جانشین رییس پلیس راهور تهران بزرگ در ادامه به نمایندگی از ‌پلیس راهور تقاضای برگزاری جلسه شورای ترافیک را داشت. موسوی‌پور ضمن اشاره به ممنوعیت تردد کامیونت‌ها در ساعت مشخص گفت: همچنین در هفته نخست مهر باید ساعات اداری کارکنان دولت شناور شود. البته هفته اول مهر با اربعین همزمان شده است که نگرانی‌های حمل و نقلی را بیشتر می‌کند. وی در ادامه عنوان کرد: تعدادی از نیروهای ستاد نظیر اورژانس، پیمانکاران مرکز کنترل ترافیک، آتش نشانی و... باید در میادین اصلی سطح شهر به صورت فیزیکی حضور داشته باشند. به گفته جانشین رییس پلیس راهور تهران بزرگ؛ خط کشی در معابر جلوی مدارس، علائم و تابلوها نیز باید در دستور کار اجرایی قرار گیرد تا اگر نیاز به ترمیم و تعمیر دارند، پیش از بازگشایی مدارس انجام شود. سرهنگ غلام نصراللهی نماینده فاتب نیز در ادامه جلسه با تأکید بر اینکه باید عارضه سنجی تردد در حوزه ترافیک شهری صورت گیرد، اظهار کرد: واکاوی و سبب‌شناسی مصوبات و اقدامات سال‌های گذشته باید انجام شود چرا که دیگر کاربردی نیستند و طرحی نو باید اندیشیده شود. برای این طرح نو می‌توان از ظرفیت مراکز علمی استفاده کرد.  وی با بیان اینکه همچنین باید استفاده بهینه از حمل و نقل کاربردی شود، افزود: ارایه تخفیفات و رایگان کردن بلیت‌های حمل و نقل انبوه بر از جمله تشویقات موردنظر برای کاهش استفاده از خودروی شخصی است. باید طرحی که امسال برای بازگشایی مدارس تهیه می‌شود، دارای ملاحظات و پیوست‌های لازم باشد.  نماینده فاتب درباره راهکار کاهش ترافیک در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در زمان بازگشایی مدارس گفت: برخی مدارس پایه که نیاز به حضور ندارند، در روزهای پرترافیک هفته مثل چهارشنبه و پنجشنبه از برنامه شاد استفاده کنند، چرا که هزینه بسیاری برای راه‌اندازی این برنامه آموزشی شده است.