بازار سرمایه
سقوط بورس ایران با افزایش قیمت گاز در اروپا!
سنا| روسیه به یک‌باره صادرات گاز به اروپا از مسیر خط لوله نورد استریم یک را متوقف کرده و تداوم این شرایط، قیمت گاز در بازار اروپا را بار دیگر افزایش خواهد داد. این به معنی این است که اگر سقف ۵ هزار تومانی قیمت گاز صنایع در بسته ده‌بندی حمایت از بازار سرمایه مصوب نمی‌شد، امروز شاهد زیان و تعطیلی بخش عمده‌ای از صنایع و ریزش شاخص‌های بورس بودیم.
با تداوم جنگ اوکراین و درپی تشدید تنش‌ها بین روسیه و اوکراین، این کشور در اقدامی پیشدستانه صادرات گاز به اروپا را متوقف کرد. بر اساس گزارش‌ها، روسیه در روز چهارشنبه عرضه گاز از خط لوله نورد استریم یک که جریان اصلی انتقال گاز به اروپاست را به دلیل تعمیرات برای چند روز (تا سوم سپتامبر) متوقف کرده است. بدین‌ترتیب دورنمای رکود و سهمیه‌بندی انرژی در برخی از ثروتمندترین مناطق اروپا از هم‌اکنون برای زمستان پیش‌رو پررنگ‌تر شده است.
در طول ۶ ماهی که از جنگ اوکراین می‌گذرد، قیمت گاز در اروپا روندی صعودی داشته و به بالاترین نرخ‌ها در طول تاریخ خود رسیده است. بازار گاز برخلاف بازار نفت از یک قیمت جهانی نسبتا ثابت برخوردار نیست و بر اساس نحوه دسترسی کشورها به گاز، قیمت منطقه‌ای آن متفاوت تعیین می‌شود. منطقه اروپا در تامین گاز به‌شدت به روسیه وابسته است و وقوع جنگ اوکراین و کاهش صادرات گاز روسیه به اروپا، موجب شده است قیمت منطقه‌ای گاز در این اتحادیه تا ده برابر سال‌های قبل نیز افزایش یابد. این درحالی است که کمبود گاز، کشورهای اروپایی را به سمت سهمیه‌بندی مصرف و تعطیلی برخی کارخانجات نیز سوق داده است.
بر اساس گزارش‌ها قیمت گاز در آلمان از ابتدای سال ۲۰۲۲ میلادی، در طول ۸ ماه بیش از ۵ برابر شده و درحالی که این کشورها خود را برای آغاز فصل سرد آماده می‌کنند، قطع گاز روسیه می‌تواند یک شوک جدید به این قیمت‌ها وارد کند.
از ابتدای سال جاری و براساس پیگیری‌های سال گذشته سازمان بورس برای تصویب بسته ۱۰بندی حمایت از بازار سرمایه و صنایع بورسی، دولت سیزدهم تصمیم گرفت برای تعیین قیمت خوراک گاز صنایع بزرگ از جمله پتروشیمی و فولادی‌ها که بر اساس یک فرمول تعیین می‌شد، سقف ۵ هزار تومانی تعیین کند.
یکی از فاکتورهایی که در تعیین قیمت گاز در فرمول تعیین شده اثرگذار بود، قیمت گاز در منطقه اروپا بود. این مساله موجب شده بود در اواخر سال گذشته و با شروع جنگ اوکراین، قیمت خروجی فرمول به‌شدت افزایش یابد و در صورت ادامه روند پیشین، قیمت هر متر مکعب گاز صنایع داخلی به ۱۹ تا ۲۰ هزار تومان افزایش پیدا کند. این درحالی است که قیمت بازار اروپا که به دلیل جنگ اوکراین دچار التهاب شده است، متغیر مناسبی برای اثرگذاری در قیمت خوراک صنایع داخلی نیست.
افزایش قیمت مجدد گاز در منطقه یورو بیش از پیش اهمیت تعیین سقف برای قیمت خوراک گازی صنایع را نشان می‌دهد؛ چرا که در غیر این صورت در حال حاضر بسیاری از این واحدها و صنایع بزرگ بورسی مانند پتروشیمی‌ها، فولادی‌ها و... با ضرر هنگفتی مواجه می‌شدند و این به معنی تعطیلی بخش عمده‌ای از فعالیت‌های آنان بود. موردی که می‌توانست سقوط شدید شاخص‌های بورس را به همراه داشته باشد. سقوط احتمالی که به دلیل اشکال در فرمول قیمت‌گذاری و وابسته کردن قیمت گاز صنایع داخلی، به قیمت گاز در کشورهایی چند هزار کیلومتر دورتر گره خورده بود.
کاهش زیان خودروسازان با بورس
جبار کوچکی‌نژاد، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس بر عرضه خودرو در بورس کالا به عنوان راهکار ایجاد شفافیت، توقف زیان‌دهی تولیدکننده و رسیدن خودرو به دست مصرف‌کننده واقعی تاکید کرد. به گفته او عرضه خودرو در بورس کالا مناسب‌ترین راهکار برای رهایی خودروسازان از سایه دخالت دولت است.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس بر عرضه در بورس کالا به عنوان راهکار ایجاد شفافیت، توقف زیان‌دهی و رسیدن خودرو به دست مصرف‌کننده واقعی تاکید کرد.
کوچکی‌نژاد گفت: با توجه به زیان ۱۱۷ هزار میلیارد تومانی خودروسازان که ناشی از سیاست‌های نادرست دولتی است، عرضه محصولات آنها در بورس کالا می‌تواند موجب توقف زیان‌دهی در این صنعت شود.
وی اظهار کرد: ماحصل دخالت‌های بیش از حد دولت و سیاست‌های مبتنی بر قیمت‌گذاری دستوری که همچنان بر صنعت خودروی کشور سایه انداخته، زیان ۱۱۷ هزار میلیارد تومانی خودروسازان بوده که به یک مساله بغرنج در کشور و شرکت‌های خودروسازی تبدیل شده و به تامین رفاه مصرف‌کنندگان نیز نینجامیده است.
کوچکی‌نژاد کشف قیمت واقعی خودرو در بورس کالا را مناسب‌ترین راهکار برای رهایی خودروسازان از سایه دخالت دولت و توقف زیان‌دهی این شرکت‌ها اعلام کرد و افزود: عرضه خودرو در بورس کالا موجب شفافیت، خروج خودروسازان از زیان و رسیدن خودرو به دست مصرف‌کننده واقعی است.
