تولید کاهش می‌یابد؟
وزرای گروه کشورهای تولیدکننده نفت اوپک پلاس در نشست روز چهارشنبه خود توافق کردند به‌طور مشترک ۲ میلیون بشکه در روز از تولیدات خود از نوامبر کاهش دهند.
به گزارش تجارت‌نیوز، جولیان لی، تحلیلگر بلومبرگ در محاسباتی نشان می‌دهد که از برنامه کاهش ۲ میلیون بشکه‌ای اوپک پلاس تنها ۲۰۰ هزار بشکه یعنی ۱۰ درصد آن تحقق می‌یابد.
به نقل از فردای‌اقتصاد، وزرای گروه کشورهای تولیدکننده نفت اوپک پلاس در نشست روز چهارشنبه خود توافق کردند به‌طور مشترک ۲ میلیون بشکه در روز از تولیدات خود از نوامبر کاهش دهند.
با این حال جولیان لی، تحلیلگر بازار نفت در بلومبرگ بر این باور است که میزان کاهش تولید واقعی این گروه احتمالا بسیار کمتر از این رقم، چیزی حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز خواهد بود.
به باور جولیان لی اگرچه اوپک پلاس شامل ۲۳ کشور است، اما بار کاهش تولید تنها بر دوش سه کشور، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت خواهد بود. بسیاری از دیگر کشورها در حال حاضر پایین‌تر از سطح سهمیه خود پمپاژ می‌کنند به‌طوریکه میزان تولید آنها همچنان از سهمیه جدیدشان کمتر خواهد بود.
تعدادی از کشورها هم هیچ امیدی به همراهی‌شان با کاهش تولید نیست و در این میان بخشی از کاهش تولید اعمال شده از سوی عربستان، امارات و کویت با بازگشت به مدار تولید بخشی از چاه‌های نفتی در دست تعمیر قزاقستان جبران می‌شود. در نهایت آن مقداری که از تولید ۲۳ کشور اوپک پلاس کم می‌شود یک‌دهم مقدار هدفگذاری شده است.
چه کشورهایی ملزم به کاهش تولید می‌شوند؟
به گفته جولیان لی، زمانی که سهمیه‌های جدید اوپک پلاس در اول نوامبر اجرایی شود، تنها ۸ کشور ملزم به کاهش تولید نفت خواهند بود. علاوه بر سه همسایه عرب خلیج فارس، کاهش جزئی باید در تولید سودان جنوبی، الجزایر، گابن، عراق و عمان صورت گیرد.
مجموع کاهش این ۸ کشور فقط ۸۹۰ هزار بشکه در روز است که با رقم ۲ میلیون بشکه‌ای هدفگذاری شده فاصله زیادی دارد. با این حال کاهش تولید حتی از این مقدار هم کمتر خواهد بود. در ابتدای امر می‌توان سودان جنوبی، گابن و احتمالا عراق را از لیست کشورهایی که باید تولید خود را کم کنند، خط زد. داده‌های اوپک نشان می‌دهد که سودان جنوبی از زمان اجرایی شدن توافق مه ۲۰۲۰، هر ماه از سهمیه خود فراتر رفته و هرگز حتی یک بشکه از تولید خود را کم نکرده است.
کاهش پیش‌بینی اوپک از رشد تقاضا برای نفت
گابن نیز عزم مشابهی را در عدم رعایت توافق کاهش تولید نشان داده است. داده‌های اوپک نشان می‌دهد که تولید این کشور تنها در یک ماه از تاریخ ۲۹ ماهه این توافق کمتر از سقف بوده است. در مورد عراق هم باید گفت که وزیر نفت این کشور پس از نهایی شدن قرارداد روز چهارشنبه، زمان را تلف نکرد و به سرعت به خریداران نفت اطمینان داد که این توافق بر صادرات کشورش تأثیری نخواهد گذاشت. بنابراین لیست کشورهایی که توان کاهش تولید دارند به پنج کشور کاهش می‌یابد. سهم الجزایر و عمان از کاهش تولید در مجموع ۳۲ هزار بشکه در روز است که قابل چشم‌پوشی است. بنابراین کاهش مورد نیاز عربستان سعودی و همسایگانش به ۷۹۰ هزار بشکه در روز می‌رسد که بخشی از آن می‌تواند با افزایش تولید برخی دیگر از اعضای گروه جبران شود. کدام کشورهای اوپک پلاس تولید خود را افزایش می‌دهند؟ به گفته لی، نیجریه، آنگولا و مالزی همگی ماه‌هاست که کمتر از اهداف خود تولید می‌کنند و احتمال تغییر در تولید آنها وجود ندارد. روسیه نیز در حال مبارزه برای جلوگیری از افت تولید است. حتی پیش از حمله این کشور به اوکراین، تولید نفت آن به سختی با سهمیه‌های رو به رشد همگام می‌شد. وضعیت تولید نفت این کشور بعد از جنگ بدتر هم شده است. اما قزاقستان یکی دیگر از اعضای اوپک پلاس وضعیت متفاوتی دارد. تولید این کشور بیش از ۵۶۰ هزار بشکه در روز پایین‌تر از نقطه تولید هدف است که ترکیبی از تعمیرات برنامه‌ریزی‌شده در یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های این کشور و نشت گاز در میدان دیگری عامل این افت تولید بوده است. تعمیرات در میدان نفتی مورد نظر تا پایان هفته جاری تکمیل می‌شود و تولید قزاقستان حدود ۲۶۰ هزار بشکه در روز افزایش می‌یابد. بازگشت ۳۰۰ هزار بشکه دیگر زمان بیشتری می‌برد اما وزیر انرژی این کشور می‌گوید که قبل از پایان ماه یعنی درست در موعد شروع برنامه کاهش تولید اوپک پلاس، این مقدار هم باید به مدار تولید باز گردد. اگر او درست گفته باشد، کاهش موثر تولید اوپک پلاس که از سطح تولید کنونی این گروه سنجیده می‌شود، تنها ۲۳۰ هزار بشکه در روز خواهد بود.
روسیه؛ کارت وحشی بازار نفت
اما یک ماه بعد، وضعیت ممکن است بسیار متفاوت باشد. تحریم‌های اتحادیه اروپا بر صادرات نفت خام روسیه از ۵ دسامبر، یک روز پس از برگزاری نشست بعدی اوپک پلاس، اعمال می‌شود. این محدودیت‌ها بیشتر صادرات دریایی نفت به اتحادیه اروپا را هدف قرار می‌دهد. واردات نفت از طریق دریا به اتحادیه اروپا از روسیه از ۱.۶ میلیون بشکه در ژانویه به حدود ۶۶۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است.
روسیه تاکنون موفق شده که کاهش واردات اتحادیه اروپا را با افزایش صادرات به هند، ترکیه و چین جبران کند. اما تحریم‌ها که همچنین به دنبال محدود کردن حمل و نقل به کشورهای غیراروپایی است، می‌تواند تأثیر بسیار بیشتری داشته باشد.
روایتی جدید از درگیری نفتی عربستان و امریکا
ناوگان نفتکش روسیه به اندازه‌ای بزرگ نیست که بتواند تمام نفتی را که باید از اروپا منحرف شود، منتقل کند و این می‌تواند باعث کاهش عرضه روسیه شود. سقف قیمت پیشنهادی برای نفت خام روسیه (معافیت از تحریم‌ها برای محموله‌هایی که با قیمتی کمتر از قیمت مورد توافق گروه ۷) راه حفظ صادرات نفت را برای کرملین فراهم می‌کند اما به نظر می‌رسد مسکو مصمم به عدم پذیرش سقف قیمتی است.
اگر کرملین تصمیم بگیرد تولید خود را به جای پذیرش سقف قیمتی متوقف کند، کاهش ۲ میلیون بشکه‌ای اوپک پلاس می‌تواند ناگهان بسیار واقعی شود. با این حال یک چیز قطعی به نظر می‌رسد، نفت خام تا پایان سال ۲۰۲۲ در مسیر صعودی قرار خواهد داشت.
جنگ لفظی عربستان و امریکا بر سر دلیل کاهش تولید اوپک پلاس
عربستان سعودی انتقاد امریکا درباره علت تصمیم هفته گذشته اوپک پلاس را رد و اعلام کرد درخواست واشنگتن برای به تاخیر انداختن کاهش تولید به مدت یک ماه، پیامدهای اقتصادی منفی داشت.
به گزارش ایسنا، کاخ سفید روز پنجشنبه اعلام کرد به عربستان سعودی تحلیلی ارایه کرده که نشان می‌داد کاهش تولید نفت به اقتصاد جهان ضربه می‌زند و مدعی شد سعودی‌ها سایر اعضای اوپک را برای رای دادن به کاهش تولید، تحت فشار گذاشته‌اند. این جنگ لفظی، به تیرگی روابط میان دو کشور که به مدت چندین دهه، اساس اتحاد آنها را انرژی در برابر امنیت تشکیل می‌داد، افزوده است. اوپک پلاس هفته گذشته کاهش تولید به میزان دو میلیون بشکه در روز از نوامبر را با وجود مخالفت امریکا با چنین اقدامی، تصویب کرد. این تصمیم در حالی تصویب شد که بازارهای سوخت با کمبود عرضه روبرو هستند و ذخایر اقتصادهای بزرگ در پایین‌ترین سطح از زمان آخرین کاهش تولید تصویب شده توسط اوپک قرار دارد.
جو بایدن، رییس‌جمهور امریکا اوایل هفته جاری اعلام کرد پس از اقدام اوپک پلاس، پیامدهای جدی برای روابط امریکا با عربستان سعودی وجود خواهد داشت.
بایدن در سفر به لس آنجلس در این باره به خبرنگاران گفت: قرار است با آنها (سعودی‌ها) صحبت کنیم.
وزارت خارجه عربستان سعودی روز پنجشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد تصمیم اوپک پلاس با توافق جمعی گرفته شد و توازن عرضه و تقاضا را مد نظر قرار داد و هدف آن، مقابله با نوسان بازار بود.
بیانیه وزارت خارجه عربستان سعودی به مشورت با امریکا پیش از نشست پنجم اکتبر اوپک پلاس اشاره کرد که طی آن، امریکایی‌ها درخواست کرده بودند کاهش تولید این گروه به مدت یک ماه به تعویق بیفتد.
در بیانیه وزارت خارجه عربستان سعودی آمده است: عربستان از طریق رایزنی‌های مداوم با دولت امریکا، روشن کرد که همه تحلیل‌های اقتصادی نشان می‌دهد به تاخیر انداختن تصمیم اوپک پلاس برای یک ماه، پیامدهای اقتصادی منفی خواهد داشت.
امریکا عربستان سعودی را به همدستی با مسکو متهم کرده که به طرح غرب برای اعمال سقف قیمت برای صادرات نفت این کشور بر سر جنگ در اوکراین، معترض است. جان کربی، سخنگوی کاخ سفید اظهار کرد: ما تحلیلی را به عربستان سعودی نشان دادیم که بر اساس شرایط بازار، هیچ مبنایی برای کاهش تولید نفت وجود ندارد و آنها می‌توانند تا نشست بعدی اوپک برای مشاهده تحولات بیشتر، دست نگه دارند. کشورهای دیگر اوپک به امریکا گفته‌اند که احساس کردند مجبور شده‌اند از تصمیم عربستان حمایت کنند. بیانیه وزارت خارجه عربستان به نقل از یک مقام نامبرده نشده، تاکید کرده که تصمیم برای کاهش تولید، صرفا اقتصادی بوده است. تقاضا برای نفت در سطح جهانی ضعیف شده و اوپک، وزارت انرژی امریکا و آژانس بین‌المللی انرژی همگی هفته جاری، پیش بینی خود از تقاضای جهانی برای نفت در سال ۲۰۲۳ را کاهش دادند. با این حال، آژانس بین‌المللی انرژی روز پنجشنبه اعلام کرد اقدام اوپک ممکن است وضعیت تقاضا را وخیم‌تر کند و قیمت‌های بالاتر نفت ممکن است برای اقتصاد جهانی که در آستانه رکود قرار دارد، تعیین‌کننده باشند.
در بیانیه سعودی تاکید شده است که روابط این کشور با امریکا، روابط استراتژیکی است و بر اهمیت احترام دو جانبه تاکید شده است. شورای همکاری خلیج‌فارس با صدور بیانیه‌ای از تلاش عربستان سعودی برای ثبات بازار جهانی نفت حمایت و از اظهارات این کشور تمجید کرد. بر اساس گزارش رویترز، بانک امریکایی گلدمن ساکس هفته گذشته در یادداشت تحقیقاتی اعلام کرد در ۲۵ سال تاریخ اوپک، این گروه هرگز زمانی که ذخایر نفت سازمان توسعه و همکاری اقتصادی به این حد پایین بود، تولید نفت را کاهش نداده بود. ذخایر نفت این سازمان اکنون هشت درصد پایین میانگین پنج ساله است.
