آینده نفتی ایران
حمیدرضا صالحی| نفت ایران برای دورانی طولانی یکی از اصلی‌ترین تامین‌کنندگان بازار انرژی جهانی بوده و به این ترتیب برای دورانی طولانی، مشتریان سنتی و خاص خود را نیز دارد. هرچند با توجه به تحریم‌هایی که در 10 سال گذشته، علیه اقتصاد ایران فعال شده و تحت تاثیر این موضوع ما بخشی از بازار خود را از دست داده‌ایم و مشتریان نفت ایران، مجبور شده‌اند که لااقل بخشی از نیازشان را از طریق دیگر کشورها تامین کنند اما در صورتی که محدودیت‌ها برداشته شوند، در این تردیدی وجود ندارد که نفت ایران می‌تواند سهم خود از بازار را پس بگیرد اما در عین حال ما باید به این سوال پاسخ بدهیم که در تمام سال‌های گذشته تا چه میزان توانسته‌ایم مقدمات لازم را برای بازگشت به بازار و البته افزایش سهم‌مان فراهم کنیم؟
وقتی بر اساس برآوردهای رسمی وزارت نفت، ما به چند ده میلیارد دلار سرمایه‌گذاری تازه در این بخش نیاز داریم که برای دورانی طولانی به آن کم‌توجهی شده، یعنی نفت ایران برای بازگشت به روزهای اوج خود نیاز به تغییر و تحولات جدی دارد. اینکه عربستان سعودی می‌گوید که به زودی امکان تولید نفت روزانه خود را به ۱۰ میلیون بشکه می‌رساند، نشان از آن دارد که این کشور چه در حوزه حفظ بازار و چه در حوزه سرمایه‌گذاری‌های جدید موفق عمل کرده است و برای آنکه ما نیز به حداکثر توان تولیدی خود برسیم، باید گام‌های اجرایی مهمی را‌‌برداریم. در برنامه‌های بالادستی و در طرح‌هایی که از سوی وزارت نفت ارایه شده، ایران می‌تواند به تولید شش میلیون بشکه نفت در روز برسد اما این مساله نیاز به استفاده از تجهیزات به‌روز، جذب سرمایه داخلی و خارجی و استفاده از حداکثر ظرفیت‌ها دارد.
در کنار آن ما باید توجه کنیم که با توجه مسائل محیط زیستی و آلودگی هوا، امروز بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته به سمت استفاده بیشتر از انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک حرکت کرده‌اند و این روند در سال‌های آینده نیز با قدرت بیشتری ادامه پیدا خواهد کرد و به این ترتیب تقاضای جهانی برای نفت خام کاهش پیدا خواهد کرد.
ما برای اینکه در این حوزه شانسی برای رقابت داشته باشیم نیز باید به سمت سرمایه‌گذاری در صنایع وابسته به نفت و تولید کالاهای پتروشیمی و کالاهای با ارزش افزوده بیشتر حرکت کنیم که این موضوع هم درآمد بیشتری برای کشور دارد، هم حضور ما در عرصه جهانی را برای مدتی طولانی‌تر تضمین می‌کند و هم در آینده تحریم‌های جدید علیه ما را دشوار خواهد کرد.
