تولید و صادرات نفت تراز می‌شود؟
عدد مندرج در لایحه بودجه برای تولید و صادرات نفت سوالاتی را به وجود آورده بود، اما آنطور که مسوولان نفتی و رییس مجلس شورای اسلامی گفته‌اند، مشکلی در این حوزه نیست و حتی وعده تراز تولید و صادرات نفت نیز داده شده موضوعی که مورد تایید برخی از کارشناسان این حوزه نیز قرار گرفته است.
به‌گزارش ایسنا، درآمد پیش‌بینی شده برای نفت، یکی از مهم‌ترین بخش‌های لوایح بودجه در تمام سال‌های گذشته بوده و برای سال آینده نیز میزان درآمدهای این بخش افزایشی بوده است، این در حالی است که درآمدهای حاصل از نفت و فرآورده‌های آنکه ۶۰۳ هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه پیش‌بینی شده، بر مبنای متوسط فروش 1.4 میلیون بشکه در روز با هر بشکه به‌طور متوسط ۸۵ دلار و نرخ تسعیر ارز ۲۳ هزار تومانی بسته شده است.
آنطور که جواد اوجی، وزیر نفت اعلام کرده، تدوین بودجه سنواتی فرآیندی داشته که در کمیسیون‌های تخصصی دولت با دستگاه‌هایی که تأمین‌کننده این منابع هستند نشست‌های مختلفی برگزار می‌شود و کارشناسان نظر خود را در این خصوص مطرح می‌کنند و سرانجام این سازمان برنامه‌وبودجه است که پیشنهاد را در صحن مطرح می‌کند، وزارت نفت نیز همه تلاش خود را برای تحقق این امر خواهد کرد. به گفته وی، در بحث بودجه سال ۱۴۰۰ نیز وقتی دولت سیزدهم آغاز به‌کار کرد تا اوایل شهریورماه کل وصول درآمدهای نفتی ما پنج میلیارد دلار بود و بسیاری پیش‌بینی می‌کردند محال است بودجه سال ۱۴۰۰ هم از محل فروش نفت و میعانات محقق شود، اما به لطف الهی و تلاش جهادی در وزارت نفت، ۱۰۰ درصد بودجه سال ۱۴۰۰ را محقق کردیم.
وزیر نفت با بیان اینکه بازارهای مختلفی را شناسایی و از همه ظرفیت‌ها استفاده کردیم و به اعداد و ارقامی که در فروش نفت مدنظر بود رسیدیم، گفت: به این ترتیب از سال ۱۳۹۷ که ترامپ ملعون تحریم‌های ظالمانه برای جمهوری اسلامی در حوزه فروش نفت و میعانات گازی رقم زد به اعداد و رکوردهای جدیدی دست یافتیم، در بحث بودجه ۱۴۰۲ نیز مباحث و گفت‌وگوهای زیادی انجام شد و به هر جهت وزارت نفت همه تلاش خود را انجام خواهد داد تا ان‌شاءالله پیش‌بینی انجام‌شده در خصوص فروش نفت محقق شود. محسن خجسته مهر، معاون وزیر نفت نیز اخیرا در خصوص قیمت نفت و میزان صادرات در لایحه بودجه سال آینده گفت: این مقادیر در دولت مورد بررسی قرار می‌گیرد و هرچه در لایحه ۱۴۰۲ باشد از آن تبعیت می‌کنیم.
از سوی دیگر آنطور که وزارت نفت اعلام کرده عملکرد وصولی درآمدهای نفتی در ۱۰ ماهه اخیر درباره فروش نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی و میعانات گازی نزدیک به ۴۰ درصد بیشتر از دوره مشابه پارسال بوده، همچنین وصول درآمدهای نفت و میعانات گازی نیز ۱۰ میلیون بشکه بیشتر از ۱۰ ماه سال ۱۴۰۰ ثبت شده است. در ۱۰ ماه اخیر ۱۳۳ درصد فروش داخلی فرآورده‌های نفتی صورت گرفت، اما در بحث صادرات فرآورده‌های نفتی به لحاظ افزایش مصرف بنزین و گازوئیل در کشور که بعضی از مواقع نیز تا ۱۳۰ میلیون لیتر هم مصرف بنزین ثبت شده است تا امروز نزدیک به ۷۰ درصد تحقق یافته، در مجموع در تبصره ۱۴ تا امروز نزدیک به ۷۸ درصد وصولی صورت گرفته است.
در حوزه صادرات گاز نیز ۱۵ درصد بیش از سال ۱۴۰۰ وصولی درآمد داشته‌ایم که طی همین ۱۰ ماه به‌طور کامل تحقق یافته است. در حوزه فروش اوراق نیز در سال ۱۳۹۹، ۲۳.۵ هزار میلیارد تومان بوده که به‌طور کامل انجام شده و در سال ۱۴۰۰ نیز ۲۰۰۰ میلیارد تومان بود که آن هم انجام و صرف هزینه‌ها شده، در سال ۱۴۰۱ وزارت نفت درباره فروش اوراق موردی در بودجه نداشته است.
امروز نیز محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: بیش از آنچه که درباره توان فروش نفت ایران گفته می‌شود، توان تولید و صادرات داریم و سال آینده ظرفیت تولید و میزان فروش، تراز خواهد شد. همچنین محمد خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک در این رابطه به ایسنا، گفت: عددی که در بودجه لحاظ شده عدد غیرمنطقی نیست اما باید تلاش بیشتری صورت گیرد تا بودجه محقق شود و این موضوع غیر قابل باور نیست. وی با تاکید با اشاره به راهکارهای لازم برای تحقق افزایش فروش نفت، اظهار کرد: هنوز در شرایط تحریم قرار داریم و راهکارها باید متناسب با همین شرایط باشد، البته راهکارهای فعلی مناسب است، به‌طور مثال بحث بازارسازی و افزایش ظرفیت‌های پالایشی در خارج از کشور می‌تواند کمک رسان باشد.
به گفته نماینده سابق ایران در اوپک خرید، مشارکت یا هر اقدامی در حوزه پالایشگاه‌های برون مرزی می‌تواند راه چاره باشد و اگر بر اقداماتی که اکنون در حال انجام است سرعت بیشتری صورت بیرد و دیپلماسی نیز در این زمینه‌ها کمک کند می‌توان شاهد اثرات مثبت بود. خطیبی با تاکید بر اینکه پتانسیل‌های زیادی در این حوزه وجود دارد، گفت: قرارداد راهبردی 25 ساله با چین که امیدواریم نهایی شود نیز می‌تواند اثر گذار باشد، باید تلاش‌ها با سرعت بیشتری پیش برود و در صورت توجه بیشتر قطعا می‌توانیم شاهد اقدامات مثبت باشیم.
وی با اشاره به لزوم سرمایه‌گذاری در صنعت نفت، گفت: اگر از ظرفیت‌های پالایشی در فرصت‌هایی که پیش آمد استفاده می‌کردیم قطعا اکنون چندان مشکل نداشتیم اما یکسری از رقبا در شرایطی که تحریم نبودیم سرمایه‌گذاری‌های زیادی روی پالایشگاه‌های خارج از کشورهای خودشان انجام دادند و بازارهای تضمین شده را ایجاد کردند، طبیعتا در شرایط تحریم مشکلات بیشتری داریم اما از فرصت‌هایی که بود نیز آنطور که باید استفاده نشد.
این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه در شرایط کنونی نیز باید به دنبال بازارهای تضمین شده پیش برویم، گفت: بدین صورت که در بازارهای تضمین شده با استفاده از ظرفیت‌های پالایشی نفت‌مان را برای پالایش ارسال کنیم، فراورده‌های مورد نیاز را استفاده و مابقی را می‌توانیم به فروش برسانیم، اما متاسفانه در این زمینه‌ها اقدامات قابل توجهی انجام نشد، با این حال امیدواریم چنانچه امکان باشد این موضوعات جبران شود.
خطیبی با بیان اینکه همه این اقدامات در راستای جلوگیری از خام‌فروشی است، گفت: تجربه نشان می‌دهد که در شرایط تحریم بیشترین فشار را تحریم‌کنندگان روی مواد خام می‌آورند در حالی که محصولات فرآوری شده چندان در تحریم نقش ندارد، هرچه بتوانیم ظرفیت پالایشی داخل و خارج را توسعه دهیم می‌توانیم اقدامات گسترده‌تری را در حوزه افزایش فروش نفت انجام دهیم.
به گفته نماینده سابق ایران در اوپک همچنین می‌توانیم پالایشگاه‌هایی را که دیگر فعالیتی ندارند توسط متخصصان داخلی راه‌اندازی کنیم و با آنها شریک شویم و از آنها بخواهیم که نفت خام ما را مصرف کنند، این مسائل می‌تواند بازارسازی و به افزایش صادرات کمک کند.
