نفت مقصر تورم جهان نیست
دبیرکل اوپک انتقاد آژانس بین‌المللی انرژی مبنی بر تشدید تورم و نااطمینانی در شرایط اقتصادی جهان بر اثر تصمیم اوپک‌پلاس برای کاهش تولید داوطلبانه را رد کرد. به گزارش ایلنا، هیثم الغیص در گفت‌وگو با نشریه انرژی اینتلجنس (Energy Intelligence) اظهار کرد که کاهش تولید بعضی از اعضای تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک (اوپک‌پلاس) جزو توافقنامه رسمی این سازمان نیست و این تصمیم داوطلبانه بعضی از تولیدکنندگان عضو این ائتلاف به عنوان اقدامی پیشگیرانه با هدف حمایت از ثبات بازار نفت است.
وی همچنین در ادامه این گفت‌وگو ضمن تأکید بر پایین بودن رقم سرمایه‌گذاری‌ها در بخش بالادست نفت جهان و تأثیر منفی آن بر اقتصاد جهان، خواستار گفت‌وگوهای سازنده بین کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده برای حل چالش‌های انرژی مورد نیاز شد.
آژانس بین‌المللی انرژی در تازه‌ترین گزارش چشم‌انداز انرژی کوتاه‌مدت ماهانه خود اوپک‌پلاس را مسوول تصمیم غیرمنتظره برای کاهش عرضه نفت در دوم آوریل (۱۳ فروردین‌ماه ۱۴۰۲) دانسته و تأکید کرده است که این کاهش‌ها خطر تشدید کمبود عرضه نفت مورد انتظار در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ و افزایش قیمت نفت را به همراه خواهند داشت و این شرایط باعث نااطمینانی شرایط اقتصادی می‌شود، نظر شما در این باره چیست؟
نخست اینکه نخستین‌بار نیست که آژانس بین‌المللی انرژی از اوپک و ائتلاف اوپک‌پلاس انتقاد می‌کند. متأسفانه در این زمینه شاهد ثبت رکورد هستیم، با این حال بارها شاهد بودیم که بازار نفت بر اساس بنیان‌های بازار پیش می‌رود، به‌طوری که پیش‌بینی‌ها و تصمیم‌های دقیق‌تر و صحیح اوپک ثابت می‌شود.
تصمیم اکتبر سال گذشته میلادی اوپک‌پلاس مبنی بر کاهش روزانه ۲ میلیون بشکه‌ای نمونه‌ای بسیار تازه در این باره است، در آن زمان ما به تردیدهای پیرامون چشم‌انداز اقتصادی جهان و بازار نفت و تأثیرش بر عوامل بنیادی بازار پی بردیم.
تصمیم با اجماع برای کاهش عرضه روزانه ۲ میلیون بشکه‌ای واکنشی فعال و موثر بود. بی‌شک به یاد دارید که چگونه آن تصمیم هم به‌شدت به باد انتقاد گرفته شد، اما چند ماه بعد و با وقوع رویدادهایی بیشتر ناظران و تحلیلگران تصمیم ائتلاف اوپک‌پلاس برای کاهش عرضه را با عنوان اقدامی صحیح برای تضمین ثبات بازار ستودند.
دوم، من می‌خواهم برای همگان این موضوع را روشن کنم که اوپک‌پلاس در ماه آوریل تصمیمی برای کاهش تولید نگرفته و این کاهش‌ها داوطلبانه از سوی دولت‌های عضو این ائتلاف بوده است.
این حق حاکمیتی کشورهاست که به‌طور داوطلبانه تولید خود را در آنچه به‌وضوح یک اقدام احتیاطی نامیده می‌شود، تعدیل کنند.
ارایه نادرست و مستمر چنین اقدام‌ها و انتقادهای بی‌اساس نتیجه معکوس دارد و تنها می‌تواند نوسان‌های بیشتر و بی‌ثباتی بازار نفت را در پی داشته باشد. ما در اوپک و اوپک‌پلاس به‌طور کامل بر مبانی بازار تمرکز داریم و از طریق گفت‌وگوی منظم و شفاف با مصرف‌کنندگان و سهامداران تصمیم‌ها را تکمیل می‌کنیم .
کاهش اخیر اعضای اوپک‌پلاس که قرار است از ماه مه اعمال شود برای اقتصاد جهانی و مصرف‌کنندگان نفت خطرناک توصیف شد. نظر شما در این باره چیست؟
عوامل زیادی بر شرایط اقتصاد جهانی تأثیر می‌گذارند، همین مشکلات بانکی نمونه‌ای تازه و افزایش نرخ تورم در بسیاری از نقاط جهان نمونه‌ای دیگر از این عوامل هستند که با اقدام‌های سیاستی خاص تشدید شده‌اند.
دیگر بازارهای انرژی به‌مراتب بیشتر از بازارهای نفت دچار بی‌ثباتی بوده‌اند که بیشتر به‌دلیل نقش تثبیت‌کننده ائتلاف اوپک‌پلاس بوده است، بنابراین مقصر دانستن نفت در موضوع تورم قابل‌قبول نیست.
هنگامی که به شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) که قیمت غذا و انرژی را شامل نمی‌شود نگاه می‌کنیم، این موضوع به‌وضوح قابل‌مشاهده است. در واقع دلیل اصلی افزایش نوسان‌های بازار انرژی، نبود سال‌ها سرمایه‌گذاری در بخش‌های بالادست و توقف همه سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت نفت است. همانطور که مستحضرید این موضوعی است که ما در اوپک سال‌هاست نسبت به آن هشدار می‌دهیم.
برعکس معتقدیم تلاش‌های ما برای تثبیت بازار جهانی نفت در میان‌مدت و بلندمدت برای اقتصاد جهانی مفید است، زیرا این اقدام‌ها مشوق سرمایه‌گذاری‌ها هستند و امکان صرفه‌جویی بیشتر را فراهم می‌کنند.
ایجاد ظرفیت‌های تولید تازه از افزایش قیمت بالقوه که به‌نوبه خود آسیب جدی به اقتصاد جهانی می‌زند، جلوگیری می‌کند.
دبیرخانه اوپک گزارش ماهانه خود را یک روز پیش از گزارش چشم‌انداز کوتاه‌مدت انرژی آژانس بین‌المللی انرژی منتشر کرد. تفاوت عمده بین دیدگاه اوپک و آژانس بین‌المللی انرژی چیست؟
در گزارش ماه آوریل دبیرخانه اوپک، این سازمان پیش‌بینی رشد اقتصاد جهانی برای سال ۲۰۲۳ میلادی را روی رقم ۲.۶ درصد نگه داشت، اما در عین حال هشدار داد که اقتصاد جهانی به عبور از چالش‌هایی از جمله تورم، نرخ‌های بهره بالاتر به‌ویژه در حوزه مالی یورو و ایالات متحده امریکا و بدهی بالا ادامه خواهد داد.
اوپک پیش‌بینی برای رشد تقاضای جهانی نفت را برای سال ۲۰۲۳ میلادی ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز حفظ کرد. آژانس بین‌المللی انرژی هم پیش‌بینی خود برای رشد تقاضای جهانی در سال ۲۰۲۳ میلادی را در گزارش ماه آوریل حدود روزانه ۲ میلیون بشکه حفظ کرد که به نظر می‌رسد در مسیر درستی قرار دارد و به پیش‌بینی اوپک نزدیک‌تر است.
با توجه به رشد تقاضای نفت چین در سال جاری میلادی که بخش عمده‌ای از رشد پیش‌بینی‌شده تقاضای جهانی نفت را تشکیل می‌دهد، اوپک برآوردش درباره تقاضای جهانی نفت را در گزارش ماه آوریل نسبت به گزارش ماه مارس روزانه حدود ۵۰ هزار بشکه افزایش داد و ۷۶۰ هزار بشکه در روز اعلام کرد، در حالی که آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی خود را روزانه حدود ۲۰۰ هزار بشکه افزایش داد و پیش‌بینی کرد که روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز افزایش می‌یابد.
من می‌خواهم از این فرصت استفاده کنم و بر اهمیت توافقنامه همکاری برای حفظ ثبات بازار جهانی نفت تأکید کنم و از همه کشورهایی که در موفقیت مستمر آن در هفتمین سال فعالیت خود با وجود همه چالش‌های عظیم مشارکت داشتند، تشکر کنم.
اوپک همچنین به بحث‌های عینی و متعادل در پرداختن به چالش‌های انرژی در آینده اهمیت زیادی می‌دهد. هم‌زمان با پرداختن به مسائل مهمی مانند تغییرات اقلیمی و انتقال انرژی، جهان باید اطمینان یابد سرمایه‌گذاری‌هایی که به‌شدت به آن نیاز دارد تحقق یابد تا از این طریق منابع انرژی مورد نیاز برای تضمین رشد اقتصاد جهانی آینده و توجه به توسعه پایدار و ریشه‌کنی فقر انرژی انجام شود.
بنده بارها درباره ادامه روایات نادرست درباره لزوم توقف سرمایه‌گذاری در صنعت نفت هشدار داده‌ام، چنین اقدام‌هایی تنها می‌تواند به بروز مسائل امنیتی بیشتر در حوزه انرژی و تشدید نوسان‌ها در آینده بازار انرژی همراه با پیامدهای منفی برای مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان و اقتصاد جهانی منجر شود.
اجازه دهید سخنانم را با این بحث به پایان ببرم که ما باید «با هم» کار کنیم نه اینکه مقابل هم قرار‌گیریم. ما در اوپک معتقدیم کلید غلبه بر چالش‌های انرژی آینده مشارکت و گفت‌وگوی سازنده با همه حاضران در بازار است.
