تجارت و عدم وابستگی
در این تردیدی وجود ندارد که توسعه روابط با کشورهای منطقه و همسایه، می‌تواند برای اقتصاد ما آورده خوبی داشته باشد و در توسعه روابط و افزایش درآمدهای صادراتی گره‌گشا باشد. اما در عین حال باید در نظر داشت که از سویی ارتباط ما تنها به چند کشور محدود نشود و از سوی دیگر ما در تجارت دچار وابستگی به سایر کشورها نشویم.
امروز در آسیا و در میان کشورهای منطقه و همسایه، ظرفیت‌های بسیار بالایی برای تعامل و تجارت خارجی وجود دارد و با توجه به سابقه همکاری‌ها و نزدیکی‌های سیاسی، می‌توان انتظار داشت که امکان بهره‌برداری از بازار این کشورها چه برای صادرات و چه برای واردات نیازهای داخلی فراهم شود. چه توافق تجارت ترجیحی دوجانبه با کشورها و چه تجارت آزاد با اوراسیا هر یک در سطوح مختلف می‌توانند برای ما گره‌گشا و مثبت باشند و قطعا ظرفیت خوبی در این دو طرف وجود دارد.
البته این توقع که مثلا پاکستان توان پاسخ دادن به نیازهای اقتصاد ما را دارد درست نیست و باید هر کشوری را بر اساس ظرفیت‌های داخلی آن ارزیابی کرد. اوراسیا نیز از کشورهایی تشکیل شده که هم جمعیت زیادی دارند و هم بازاری خوب برای کالاهای ایرانی به شمار می‌روند اما اینکه ما چگونه از این ظرفیت استفاده کنیم تا حد زیادی به توانایی داخلی‌مان و تصمیماتی که می‌گیریم بستگی دارد.
در رابطه با توسعه همکاری‌ها با چین نیز همین موضوع برقرار است. چین در طول سال‌های گذشته، توانسته خود را به یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا تبدیل کند و حرکت رو به رشد اقتصادی این کشور نشان می‌دهد که در آینده نیز چینی‌ها سهم بزرگ‌تری از اقتصاد را در اختیار خواهند داشت. امروز آمارهای تجارت جهانی نشان می‌دهد که چین بزرگ‌ترین صادرکننده در جهان بوده و ارتباطات گسترده‌ای با تمام کشورهای دنیا دارد.
آمارها نشان می‌دهند که چین یکی از اصلی‌ترین واردکنندگان انرژی و مواد اولیه در جهان به شمار می‌رود و به همین دلیل یکی از اصلی‌ترین واردکنندگان نفت ایران در تمام سال‌های گذشته نیز لقب گرفته است. از سوی دیگر ما در صادرات و واردات غیرنفتی نیز همواره با چین روابط گسترده‌ای داشته‌ایم و این کشور شریک اصلی تجاری ما به شمار می‌رود.
توسعه روابط با چین یا با سایر کشورهای منطقه برای ما اهمیت بالایی خواهد داشت اما باید توجه کنیم که از دست دادن بازارهایی مانند اروپا یا نادیده گرفتن ظرفیت‌هایی مانند آفریقا به ضرر ما خواهد بود و می‌تواند اقتصاد ما را از تنوع خالی کند. از این رو با یک نگاه جامع باید به سمت استفاده از تمام ظرفیت‌ها حرکت کرد.
