گروه راه و شهرسازی|
ماجرا بسیار ساده است. ناوگان هوایی کشور در پی 4 دهه تحریم به‌شدت آسیب‌پذیر شده و تعداد آن متناسب با جمعیت و وسعت کشور نیست. در این حال، همزمان با افزایش هزینه پروازها به دلیل جهش‌های قیمت نرخ ارز و همچنین تورم، توان مالی ایرلاین‌ها به شدت دچار افت شده است و این همه در حالی است که قیمت بلیت پروازهای داخلی همچون اغلب کالاهای دیگر، به شکل دستوری از سوی دولت سرکوب و به این ترتیب، به‌طور مضاعف از توان مالی ایرلاین‌ها کاسته می‌شود. در چنین شرایطی، بدیهی است که ناوگان هوایی توان پاسخ به تقاضای طبیعی و موجود سفر را ندارد، چه برسد به اینکه بخواهد در پی سرکوب قیمت بلیت‌های پرواز، تقاضای سفرهای ریلی و جاده‌ای را نیز پوشش دهد.
بیان یا انعکاس ناقص این ماجرا از سوی رییس انجمن شرکت‌های هوایی در یک برنامه تلویزیونی اما منجر به این شد که حتی علیرضا زاکانی، شهردار تهران در جریان آخرین کنفرانس مطبوعاتی خود، به هنگام متهم کردن دولت سیزدهم به دنباله روی از سیاست‌های دولت قبل که از سوی او، «گران‌سازی» پایتخت خوانده شد، هشدار درباره شیفت تقاضاهای ریلی و جاده‌ای سفر به پروازهای هوایی را تداوم رویکرد گران‌سازی بداند و بخواند. حال آنکه نه تنها کسی در کشور با استفاده همگانی از امکانات ناوگان هوایی مخالفتی ندارد، بلکه اغلب کارشناسان به مناسبت‌های مختلف این مساله را به مسوولان یادآور می‌شوند که زمینه‌های حذف و لغو تحریم‌های هوایی را آماده کنند تا ناوگان هوایی کشور از 170 فروند هواپیمای فعال کنونی به 550 فروند برسد و صنعت فرودگاهی کشور نیز متناسب با این رشد، توسعه یافته و جوانان بیشتری در صنعت هوایی مشغول به کار شوند.
تقاضا زیاد است و هواپیما کم
در همین رابطه، معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری با بیان اینکه با توجه به قیمت بلیت هواپیما، تقاضا برای سفر هوایی وجود دارد، گفت، با وجود تدابیر صورت‌گرفته برای استفاده از کل صنعت هوانوردی، به‌دلیل تقاضای زیاد و هواپیمای کم، امکان پاسخگویی به همه نیازها وجود ندارد.
حسن خوشخو در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به اینکه آیا در تابستان سال جاری در مقایسه با سال گذشته، کاهش مسافرت‌های هوایی را شاهد خواهیم بود یا خیر، گفت: تعدا هواپیماهایی که امسال وارد کشور شدند، تا یک ماه آینده و اوایل تابستان وارد چرخه خدمت‌رسانی خواهند شد و بخشی از نیازها را پاسخ می‌دهند.
وی ادامه داد: واقعیت این است که قیمت بلیت هواپیما خیلی زیاد نیست و به همین خاطر تقاضا برای سفر هوایی وجود دارد و این موضوع به‌خصوص در تعطیلات تابستانی مضاعف می‌شود. برنامه ما این است که بتوانیم به‌نحوی نیازها را پاسخ دهیم؛ البته باید توجه داشته باشیم که در تابستان چند برنامه‌ریزی دیگر از جمله سفرهای حج و اربعین را هم خواهیم داشت که به حجم تقاضای ما اضافه می‌کند.
معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری اظهار کرد: تدابیری انجام داده‌ایم که بتوانیم از کل صنعت هوانوردی استفاده کرده و بخشی از تقاضاها را پاسخ دهیم؛ اما قطعا همه نیازها را نمی‌توانیم پاسخ دهیم و دلیلش هم این است که تقاضا برای سفر هوایی واقعا زیاد است و امکان پاسخگویی به این حجم از تقاضا را با این تعداد هواپیما نداریم.
وزارت راه با لغو پروازها مردم را تنبیه می‌کند
رییس انجمن شرکت‌های هواپیمایی نیز که اظهارات هفته گذشته او جنجالی شد، گفت: عده‌ای با سوء نیت قصد دارند که خلط مبحث کنند، متاسفانه از بخشی از صحبت‌هایم برداشت اشتباه داشتند و فرصتی به دست آوردند برای جو‌سازی علیه صنعت هوانوردی و نمی‌گذارند خواسته بر حق دست‌اندرکاران صنعت هوانوردی در کشور شنیده شود. وگرنه ما به دنبال تفکیک و طبقه‌بندی مردم برای استفاده از حمل و نقل هوایی نبوده‌ایم و نیستیم.
عبدالرضا موسوی در گفت‌وگو با ایلنا درباره لغو پروازها از سوی سازمان هواپیمایی به عنوان جریمه گفت: در صنعت هوانوردی عرضه با تقاضا برابری نمی‌کند و تقاضای مازادی نسبت به صندلی قابل عرضه وجود دارد و این اقدام وزارت راه برای لغو مجوز پروازها به نوعی تنبیه مردم است و امکان مردم برای استفاده از صندلی موجود، آن هم در این شرایط را کاهش داده و این ضرر به مردم وارد می‌شود.
رییس انجمن شرکت‌های هواپیمایی تاکید کرد: از آنجایی که عرضه به اندازه تقاضا نیست با لغو پروازها، وزارت راه به این تقاضا اضافه می‌کند و از آنجایی هم که عرضه‌ای وجود ندارد، پرواز جایگزینی برای پروازهایی که لغو شده‌اند، وجود ندارد و وزارت راه مردم را از استفاده از حمل و نقل هوایی محروم می‌کند. وقتی همین عرضه ناکافی، کم می‌شود بازار متلاطم و در نهایت بازار سیاه شکل می‌گیرد و مردم مجبور می‌شوند همان بلیت لغو شده را گرانتر از بازار سیاه خریداری کنند. موسوی با بیان اینکه این اقدام حکمرانی غلطی بود که وزارت راه تحت عنوان حمایت از مردم آن را اتخاذ کرد اما در نتیجه لطمه این جریمه متوجه مردم شد، گفت: این سیاست و در مجموع این حکمرانی در حال نابود کردن صنعت هوانوردی است و صنعت به تدریج در حال مستهلک شدن است.
وی با اشاره به وضعیت شرکت‌های هواپیمایی دولتی و شبه دولتی که از این شرایط بحرانی صنعت هوانوردی آسیبی نمی‌بینند، اظهار کرد: از ٢٠ شرکت هواپیمایی در ایران، ١٠ شرکت دولتی یا شبه دولتی و وابسته به دولت هستند که این شرکت‌ها به دلیل استفاده از یارانه‌های پنهان و ارتزاق از دولت می‌توانند این شرایط بحرانی را تحمل کنند اما به‌طور قطع متضرر اصلی ایرلاین‌های خصوصی هستند که مورد جریمه دولت هم قرار می‌گیرند. باید توجه داشت در پی همین حکمرانی غلط ایرلاین‌های دولتی و شبه دولتی هیچ مشکلی در تامین مالی و نقدینگی برای پرداخت هزینه‌های جاری ندارند و همواره برای تامین مالی از حمایت دولتی برخوردار هستند اما این شرکت‌های خصوصی هستند که در تنگنای تامین مالی قرار می‌گیرند.
رییس انجمن شرکت‌های هواپیمایی افزود: برای شرکت‌های دولتی و شبه دولتی مساله قیمت‌گذاری تکلیفی بلیت هواپیما موضوعیتی ندارد چراکه دسترسی به امتیازات متعددی دارند و می‌توانند بدهی خود به دستگاه‌های مرتبط را با تاخیر چند ساله پرداخت کنند.
مدیران دولتی مشتری عمده پروازها
موسوی در پاسخ به این سوال که چند درصد از مشتریان شرکت‌های هواپیمایی مردم هستند و چند درصد از بلیت‌ها به سازمان و دستگاه‌ها برای جابه‌جایی مدیران پروازی می‌رسد، گفت: عمدتا صندلی‌های موجود در اختیار مدیران و مسوولان پروازی قرار می‌گیرد که از طریق سفارش‌ها می‌توانند از این ظرفیت استفاده کنند. ما به عنوان دست اندرکاران صنعت هوانوردی علاقه‌مند هستیم که تمام مردم امکان استفاده از حمل و نقل هوایی را داشته باشند و سهم بیشتری از مردم به حمل و نقل هوایی دسترسی داشته باشند. همه مردم ایران را ولی نعمت خود می‌دانیم و اجرای قانون وافزایش تقاضا متناسب با افزایش عرضه و ایجاد تعادل در بازار سیاستی است که به دنبال اجرا و تحقق آن هستیم.
موسوی تأکید کرد: درشرایط اجرای قانون وحکم رانی درست است که ایرلاین‌ها امکان توسعه و نوسازی ناوگان، حفظ نیروی انسانی و اشتغالزایی، ارتقای کیفیت خدمات، به روز رسانی خدمات و ... را خواهند داشت. عده‌ای با سوء نیت قصد دارند که خلط مبحث کنند و نمی‌گذارند خواسته بر حق دست‌اندرکاران صنعت هوانوردی در کشور شنیده شود وگرنه ما به دنبال تفکیک و طب مردم برای استفاده از حمل و نقل هوایی نبوده‌ایم و نیستیم.
موسوی تاکید کرد: باید تکلیف خود را در قبال صنعت هوانوردی مشخص کنیم عده‌ای از مسوولان سفر هوایی را خدمات لوکس می‌دانند از این رو در مقطعی افرادی که یک‌بار سفر خارجی در سال هم داشتند، یارانه آنها را قطع کردند و آنها را مستحق دریافت یارانه نمی‌دانستند و مدعی هستند که سوخت یارانه‌ای ایرلاین‌ها هم باید قطع شود اما در مقابل آنها، عده‌ای از مسوولان می‌گویند تمام اقشار باید حق دسترسی به حمل و نقل هوایی را داشته باشند و این تفکر مسوولان در تضاد هم هستند حال اینکه برای ایرلاین تفاوتی ندارد چه قشری از مردم مسافر هواپیما هستند بلکه مهم این است که بتواند با درآمد متناسب با هزینه‌ها، بنگاه خود و نیروی کار مجموعه را حفظ کند و توسعه دهد.
