نقش پررنگ بازار سرمایه در تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان

۳۰ مرداد نشستی در خصوص چالش‌ها و فرصت‌های تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان با حضور ندا بشیری معاون خدمات مالی تامین سرمایه تمدن، سید مهدی المهدی سرپرست معاونت توسعه بازار شرکت فرابورس، مهسا قربانی مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان و فناور سپهربوم راد برگزار شد.

مهسا قربانی مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان سپهربوم راد در این نشست با اشاره به چالش‌های تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان تصریح کرد: شرکت‌های دانش بنیان می‌تواند اقتصاد کشور را از وابستگی به درآمدهای غیرمولد نجات بدهند و می‌توانند ما را از وابستگی به انواع فناوری‌ها نیز رها کنند. وی افزود: اقتصاد دانش بنیان با خلق دانش و تسهیل و انتشار و کاربردی‌سازی آن شناخته می‌شود، وقتی می‌گوییم یک شرکت دانش‌بنیان است آن را تعریف باید کرد، ما در حال حرکت به این سمت هستیم که شرکت‌های دانش‌بنیان سهم یک تا دو درصدی در اقتصاد در آینده‌ای نزدیک داشته باشند اما این مهم نیازمند تامین به موقع و در دسترس منابع مالی است!نیازمند راهنمایی و ارشاد صحیح مالی شرکت‌های دانش بنیان است!نیازمند ابزارسازی‌های متناسب با شرایط شرکت‌هاست.

نیازمند اصلاح ساختار مالی شرکت‌های دانش بنیان است. نیازمند بزرگ کردن شرکت‌های دانش بنیان کوچک است!  قربانی گفت: تاکنون شرکت دانش بنیانی نداشته‌ایم که بتوانند سهم یک تا دو درصدی در تولید ناخالص داخلی کشور داشته باشند. وی اضافه کرد: ۷۵ درصد تولید ناخالص کشور انگلیس توسط شرکت‌های فناوری محور صورت می‌گیرد! بیش از شصت درصد شرکت‌های پذیرش شده در بورس سنگاپور فناوری محور هستند! یکی از سیاست‌های قابل توجه در بحث دانش بنیان، اصل۴۴، برنامه چهارم، پنجم، ششم، سند چشم‌انداز بیست ساله و حتی برنامه هفتم توسعه کشور است. 

وی افزود: دارایی فکری در دانش بنیان‌ها عنصری حیاتی است!بیشترین دارایی دانش بنیان‌ها دارایی غیرمشهود (فکری) است وباید تمهیدات لازم برای تامین مالی مبتنی بر دارایی نامشهود درکشور دیده شود. قربانی اظهار کرد: اخیرا دستورالعملی را تصویب کردند که کارشناسان رسمی دادگستری حوزه ارزشگذاری، دارایی‌هایی نامشهود شرکت‌های دانش بنیان را ارزش‌گذاری کنند و شرکت‌ها بتوانند از آنها به عنوان وثیقه جهت تامین مالی حتی نزد بانک‌ها بهره گیرند. اجرایی شدن این روند دارایی‌های‌های نامشهود در صورت‌های مالی ۱۴۰۲ تعداد زیادی از شرکت‌ها خواهد آمد.

وی ضمن تاکید بر وجود چالش‌هایی پیش روی تامین دانش‌بنیان‌ها گفت: از چالش‌های تامین مالی دانش بنیان‌ها می‌توان به منابع مالی سرمایه‌ای محدود، دسترسی سخت به اطلاعات شفاف مالی و غیر مالی شرکت‌های دانش بنیان، عدم شناخت نهادهای مالی و ناشران از پتانسیل‌های شرکت‌های دانش بنیان، کمبود ابزارهای ضمانتی جهت تامین مالی شرکت‌های دانش بنیان کوچک، نبود کد مستقل ویژه دانش بنیان‌های بورسی، نبود تابلو اختصاصی ویژه شرکت‌های دانش بنیان، کمبود نمایشگاه‌های دایمی جهت معرفی و شبکه‌سازی دانش بنیان‌ها با ناشران و نهادهای مالی و .... اشاره کرد. ضمن اینکه دارایی‌های شرکت‌های دانش بنیان عمدتا به سبب نامشهود بودن از نقدینگی پایینی برخوردار هستند و مسلما کار تامین مالی را سخت خواهد کرد . قربانی ادامه داد: از جمله این چالش‌ها وابستگی به منابع مالی ارگان‌های دولتی و نیمه دولتی است. سیستم بانکی کشور پاسخگوی این حجم از نیاز تامین‌مالی شرکت‌های دانش‌بنیان نیست و اینجاست که نقش پر رنگ بازار سرمایه مشهود است.

وی گفت: از جمله ظرفیت‌های بسیار خوب بازار سرمایه که از آن بهره‌مند بودیم؛ صندوق سرمایه‌گذاری خطر پذیر، سکوهای تامین مالی جمعی، صندوق‌های پروژه و شرکت‌های سهامی عام پروژه، انتشار صکوک نوآوری است که به توسعه و تامین‌مالی شرکت‌های دانش‌بنیان کمک می‌کنند. اما جای خالی یک ابزار یا صندوق ضمانت برای شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار سرمایه خالی است و همچنین متاسفانه ما اوراقی برای تامین مالی سرمایه درگردش شرکت‌های دانش‌بنیان در بازار سرمایه نیز ‎نداریم. و واقعا مسیر توسعه شرکت‌های دانش بنیان از بازار سرمایه خواهد بود.عمق بخشیدن به بازار سرمایه توسعه دانش بنیان‌ها را به همراه خواهد داشت و تامین مالی توسعه‌ای در تعامل این دو بخش رقم خواهد خورد.