دشواریهای اتکای شدید به گاز
داستان گاز طبیعی ایران تنها 60 سال پیش شروع شد؛ جایی که هدف اولیه مهار کردن گازهای همراه نفت، جلوگیری از اتلاف و سوزاندن آن بود.
داستان گاز طبیعی ایران تنها 60 سال پیش شروع شد؛ جایی که هدف اولیه مهار کردن گازهای همراه نفت، جلوگیری از اتلاف و سوزاندن آن بود. در آن زمان به علت مسافت زیاد، محل تولید و مصرف و هزینههای بالای مورد نیاز برای انتقال گاز از طریق لولهکشی (تنها روش موجود در ایران در آن زمان)، مصرف گاز تنها محدود به برخی از مناطق نفتخیز جنوب میشد، در ادامه با احداث و بهرهبرداری منابع نفتی استفاده از گاز طبیعی برای تامین سوخت، مولدهای برق و منازل مسکونی سازمانی در مسجدسلیمان، آغاجاری، هفتگل و آبادان مورد استفاده قرار گرفت.
ظاهراً از این زمان بود که تب لولهکشی کشور آغاز شد اما این پروژهها به علت وقوع انقلاب اسلامی و بعد از آن جنگ تحمیلی عراق متوقف شد و بعد از جنگ در دوران سازندگی مجدد تب لولهکشی کشور و رساندن انرژی ارزان به تمام کشور بالا گرفت. در ادبیات دهه اخیر از نفت که روزی به آن طلای سیاه میگفتند با عنوان دشمن سیاه کشورها یاد میشود. شاید آن زمان که استراتژی تامین انرژی کشور را بر مبنای تامین درصد بالایی از آن با گاز طبیعی به وسیله لولهکشی به کل منازل بنا نهاده شد نمیدانستند که این منبع طبیعی عظیم میتواند روزی برای توسعه کشور دردسرساز شود و گاز طبیعی دشمن نامرئی توسعه اقتصادی کشور شود. قرار دادن تمام تخممرغها در یک سبد با تعریف سبد انرژی کشور با درصد بالایی از گاز طبیعی آغاز شد.
در دهههای اخیر که گاز طبیعی ارزش زیادی در بازارهای جهانی انرژی پیدا کرده، تکنولوژی و فناوریهای نوینی برای استخراج، جداسازی، خالصسازی، مایعسازی و انتقال گاز به صورت فشرده روز به روز در حال شکلگیری است. کشور ما در این سالها در حال لولهکشی حداکثری کل کشور بوده و تقریباً نزدیک به 99 درصد کشور را موفق به لولهکشی جهت انتقال گاز نمودند، روش منسوخ و خطرناکی که کمتر کشوری از آن استفاده میکند و اغلب کشورها جهت انتقال گاز طبیعی از فشردهسازی آن استفاده میکنند.
توجه به انرژیهای نو و تجدیدپذیر در ایران در این سالها محدود به تولید اندک انرژی از انرژی خورشیدی و بادی بوده در صورتی که کشورهای صاحب صنایع نفت و گاز در دنیا با آگاهی از پایان عصر سوختهای فسیلی و ظهور انرژیهای خیلی نو مانند انرژی پاک هیدروژن، همجوشی هستهای و بایوسوختها، تمام توجه خود را معطوف این انرژیها نمودند تا در گذار از انرژیهای سنتی به انرژیهای مدرن این انرژیها را در استراتژی انرژی خود گنجانده و در حال استفاده از آن هستند. شاید بهترین نمونه از سبد انرژی دنیا را کشور آلمان داشته باشد که با استفاده گسترده از انرژیهای تجدیدپذیر پاک توانست دوران سخت کمبود گاز پیش آمده در دنیا به واسطه جنگ روسیه و اوکراین را پشت سر بگذارد.