احداث بزرگ‌ترین ورزشگاه کشور روی گسل‌های پایتخت؟

رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران از احداث ورزشگاه جدید کشور روی گسل‌های تهران خبر داد.

مهدی عباسی رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران گفت: در ۱۲۹ ساختمانی که به عنوان لیست پرخطر منتشر شده بود، گزارشی را در آن از اماکن ورزشی نداشتیم. ولی پایش این ۱۲۹ ساختمان از منظر حریق بود. جنبه‌های مقاومت و پایداری سازه‌ای ساختمان و تاب‌آوری آن سازه در برابر بلایای طبیعی مانند زلزله یا حتی استفاده مخاطبین به عنوان بار زنده‌ای که آنجا حاضر می‌شوند. ما چنین مطالعاتی را نداشتیم اما متوجه شدم که مرکز تحقیقات مسکن مطالعه‌ای را انجام داده است.

به گزارش فارس، فریبرز ناطقی بنیان‌گذار مقاوم‌سازی و مدیریت بحران زلزله کشور نیز اظهار کرد: اکثر ساخت و سازهای موجود ما، چه ورزشی و چه غیر ورزشی به خصوص اماکنی که در دو دهه قبل ساخته شده، برای بارگذاری‌هایی است که امروزه در ایین‌نامه‌های ما خلاف است. پهنه ایران به خصوص تهران، اگر زلزله‌ای در آن رخ دهد، شاهد بزرگ‌ترین فاجعه تاریخ بشری در سوانح خواهیم بود. اگر به تاریخچه ساخت ورزشگاه‌ها و ایمنی آنان برگردیم، شاهد شرایط بسیار بدی هستیم. بر اساس مستندات علمی و مطالعات دقیق که تمام این موارد به صورت مکتوب در دفتر من موجود است، ساختمان‌های ورزشی علاوه بر مسائل زلزله سازه‌ای، ایمنی یک ورزشگاه تنها دیگر سازه نیست بلکه پارامترهای دیگری در کنار این موارد قرار می‌گیرد. حریق، چگونگی راه‌های فرار، نورپردازی و... از جمله این موارد است. اتفاق بدی که در کشور رخ داده که کارشناسی به صفر رسیده و سطح کمی و کیفی بسیار پایینی را شامل می‌شود و این بزرگ‌ترین خطایی است که جامعه ما را تهدید می‌کند.

ناطقی ادامه داد: بیش از ۸۵ تا ۹۰ درصد اماکن ورزشی آسیب‌پذیر هستند. مکان‌هایی که کمتر از یک سال پیش و به تازگی در قم ساخته شده مانند ورزشگاهی که پس از احداث سقف آن فرو ریخت. من این مورد را به مطالعات خود در زمینه ۱۱۰ بیمارستان‌ تعمیم می‌دهم. ۸۷ درصد این بیمارستان‌ها در شوک اولیه زلزله نابود می‌شوند. ما برای زلزله ریشتر را به کار نمی‌بریم بلکه تخریب را با شتاب زمین مطرح می‌کنیم. بیمارستان دارای مواد رادیواکتیو، داروهای گران قیمت، اسکنرها و شرایط عجیب و غریبی است. انتظارات ما این است نسبت به این قضایا برخوردهای علمی شود. چرا ورزشگاه جدید را در جایی می‌خواهیم بسازیم که اکثر گسل‌های جنوب تهران در اسلامشهر، صفادشت و چهاردانگه است و تمام آن پهنه، پهنه‌ای است که گسل‌های اصلی تهران در آن قرار دارد. قرار است ۳۰۰ هکتار زمین را به این موضوع اختصاص دهند که بزرگ‌ترین ورزشگاه ایران در آنجا ساخته شود.

    احداث ورزشگاه جدید در محل فرونشست زمین!

با وجود این رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران تأکید کرد: در خصوص ورزشگاه آزادی طبیعی است که زمان ساخت این پروژه از زمان بهره‌برداری آن بسیار طولانی بوده و قطعا نیازمند یک پایش جدی نه یک پایش سنواتی دراز مدت است. در استانداردها، پایش اماکن پرمخاطب توسط مراکز علمی و توانمند صورت می‌پذیرد. تا این اسناد در اختیار من نباشد، نمی‌توانم درباره ابعاد این خطر صحبت کنم. در خصوص ورزشگاه آزادی هم موضوع را به مطالعات موکول می‌کنیم. 

او افزود: در خصوص جانمایی بزرگ‌ترین ورزشگاه کشور من هم موافق هستم. مطالعات پیش شرط هر پروژه ریز یا درشتی است. یکی از نگرانی‌هایی که در آن محدوده وجود دارد فرونشست زمین است. جایی که ما در جنوب غرب تهران و در دشت‌های جنوبی و در دشت شهریار و در حاشیه آزادگان و در منطقه ۱۸ و ۱۹ با آن مواجه هستیم، مساله فرونشست است. وقتی به گزارش‌های سالانه سازمان نقشه‌برداری نگاه می‌کنیم بیشترین دلیل فرونشست این است که آب‌های این دشت‌ها توسط زمین‌های کشاورزی دیگری برداشت می‌شود. در نتیجه ما نباید حرفی بزنیم که پشتوانه نداشته باشد. برای یک پروژه بزرگ مطالعات کلان و مشاوره‌های توانمند لازم است. ناطقی، بنیان‌گذار مقاوم‌سازی و مدیریت بحران زلزله کشور اما تصریح کرد: مطالعات آنجا مشخص است و ما هزاران سال است که این پهنه را می‌شناسیم. خطرات و گرفتاری‌های موجود در آنجا مخصوصا به لحاظ ترافیکی مشهود است. اولین چیزی که به ذهن من رسید این بود که این ۳۰۰ هکتار برای کسی است که می‌خواهد آنجا را بفروشد. چرا که هیچکس به آنجا نمی‌رود. در آنجا می‌شود ساخت اما باید ۲ هزار برابر قیمت آنجا هزینه کرد.

فریبرز ناطقی عنوان کرد: مشکلات بسیاری در ورزشگاه آزادی وجود دارد. همانند بازسازی‌هایی که در ساختمان‌های مسکونی رخ می‌دهد. یک ساختمان را با یک شرایطی طراحی و می‌سازیم این ممکن است برای استانداردهای امروز ضعیف باشد. اگر به ورزشگاه آزادی بروید مشاهده می‌کنید که قسمت‌های مختلفی را به آنجا اضافه، دیوارها را برداشته و زخمی را ایجاد کردند. این کارها باعث بر هم زدن انسجام سازه اولیه می‌شود و مجوز این را صادر می‌کنند زمانی که زلزله معمولی هم رخ دهد این سازه فرو بریزد. این اتفاق‌ها در بیمارستان‌ها به وفور رخ می‌دهد. این وصل پینه‌ها جز اینکه بلای جان ساختمان‌ها می‌شود چیز دیگری ندارد. چگونه ما می‌خواهیم ۳۰۰ هکتار زمین ورزشی را احداث و میهمانان مختلف خارجی را به آنجا دعوت کنیم؟ کارشناسی در کشور ما یا باید بازنگری شود یا باید عواقب آن را بپذیریم.

   سرانه ورزشی در شهر تهران؟

مهدی عباسی رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران با بیان سرانه ورزشی در تهران گفت: در شهر تهران یک متر مربع سرانه ورزشی وجود دارد که بخشی از این متراژ ویژه شهرداری است که در سنوات مختلف آن را احداث کرده است. نزدیک به هزار مکان ورزشی شهرداری ایجاد کرده، اماکنی از جمله ۷۰ مجموعه ورزشی آبی، ۵۶ مجموعه ورزشی الزهرا، ۲۷۷ مجموعه ورزشی سالنی، ۴۵۰ مجموعه ورزشی چمن مصنوعی و ۲۰۰ مجموعه در سرای محلات و به این مجموعه‌ها دستگاه‌ها، آموزش و پرورش، تربیت‌بدنی و... را اضافه کنید. بخشی از نگاه ما به مجموعه‌های ورزشی حوزه ورزش و ورزش کردن در آنجاست. بخش دیگر استفاده از این سوله‌های ورزشی به عنوان پدافند غیرعامل در مواقع بحرانی است. زمانی که از یک پروژه ملی صحبت می‌کنیم مسوولیت آن به عهده شهرداری نیست.