تعادل|
تجارت خارجي كشور در ۷ ماهه سال جاري به رقم ۶۴ ميليارد و ۴۰۰ ميليون دلار رسيد. اين آمار هرچند نشان از رشد 6 درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد، اما دادههاي گمرك نشان ميدهد، متوسط ارزش گمركي هر تن كالاي صادراتي از ۴۶۶ دلار در سال گذشته به ۳۵۷ دلار رسيده است. به عبارتي ديگر كاهشي ۲۳.۴۳ درصدي داشته كه نشان از ارزانفروشي صادرات دارد. براساس آماري كه گمرك اعلام كرده، دليل كاهش قيمتهاي جهاني برخي از كالاهاي صادراتي از جمله محصولات پتروشيمي ميزان كلي صادرات كشور را با وجود افزايش وزني، با كاهش ارزشي مواجه كرده است.
مقصر اصلي افت صادرات
دادههاي اعلام شده از سوي گمرك نشان ميدهد در اين مدت هرچند ارزش هر تن كالاي صادراتي كاهشي بوده، با اين حال در كنار رشد دلاري صادرات در اين مدت به لحاظ حجمي هم شاهد رشد بودهايم، اما كسري تراز تجاري ايران در 7 ماه سال جاري به 7.8 ميليارد دلار رسيد كه اين امر نشان ميدهد كالاهاي ايراني ارزان به خارج كشور رسيده است. دادهها نشان ميدهد در اين مدت ۷۹ ميليون و ۵۰۰ هزار تن انواع كالا به ارزش ۲۸ ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار صادر شد كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل افزايش ۲۹.۳۲ درصدي در وزن و كاهش كمتر از يك درصدي در ارزش داشته است. از سوي ديگر، در اين مدت ۲۰ ميليون و ۹۰۰ هزار تن كالا به ارزش ۳۶ ميليارد دلار وارد كشور شد كه به لحاظ وزن ۶.۲۱ درصد و از حيث ارزش ۱۲.۶۱ درصد در مقايسه با مدت مشابه سال قبل افزايش نشان ميدهد. با توجه به دادههاي اعلام شده ميزان وزني مجموع مبادلات تجاري كشور در اين مدت ۱۰۰ ميليون و ۴۰۰ هزار تن بوده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۳.۷۱ درصد افزايش يافته است.
وضعيت تجارت چمداني
محمد رضوانيفر رييس كل گمرك ايران، در خصوص ميزان صادرات غير نفتي به استثناي نفت خام، نفت كوره، نفت سفيد و تجارت چمداني، اظهار داشت: در اين مدت ۷۹ ميليون و ۵۰۰ هزار تن انواع كالا به ارزش ۲۸ ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار صادر شد كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل افزايش ۲۹.۳۲ درصدي در وزن و كاهش كمتر از يك درصدي در ارزش داشته است. به گفته رييس كل گمرك ايران، در اين مدت ۲۰ ميليون و ۹۰۰ هزار تن كالا به ارزش ۳۶ ميليارد دلار وارد كشور شد كه به لحاظ وزن ۶.۲۱ درصد و از حيث ارزش ۱۲.۶۱ درصد در مقايسه با مدت مشابه سال قبل افزايش نشان ميدهد. از سوي ديگر دادههاي گمرك نشان ميدهد، در ۷ ماهه امسال صادرات كالاهاي پتروشيمي به ۳۱ ميليون تن و به ارزش ۱۲ ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار رسيد كه از نظر وزن ۲۶ درصد افزايش و از حيث ارزش ۱۲ درصد كاهش داشته است.
اقلام و مقاصد صادراتي و وارداتي
با توجه به دادههاي اعلام شده اين پرسش مطرح ميشود كه عمده اقلام صادراتي شامل چه كالاهايي بوده است. در اين خصوص دادههاي گمرك نشان ميدهد، در اين مدت «گاز طبيعي مايع شده» با ۲ ميليارد و ۴۰۰ ميليون دلار و اختصاص ۸.۳۷ درصد، «پروپان مايع شده» با يك ميليارد و ۹۰۰ ميليون دلار و ۶.۶۹ درصد و «بوتان مايع شده» با يك ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار و ۴.۶ درصد، ۳ قلم عمده كالاهاي صادراتي بودهاند. در اين گزارش به اين نكته اشاره شده كه دليل كاهش قيمتهاي جهاني برخي از كالاهاي صادراتي از جمله محصولات پتروشيمي ميزان كلي صادرات كشور با وجود افزايش وزني، با كاهش ارزشي مواجه شده است. با توجه به آمار گمرك ۳ قلم عمده كالاهاي وارداتي در ۷ ماسال جاري شامل «ذرت دامي» با ۲ ميليارد دلار و سهم ۵.۵۳ درصدي، «انواع گوشيهاي تلفن همراه» با يك ميليارد و ۵۰۰ ميليون دلار و سهم ۴.۰۸ درصدي و «دانه سويا» با يك ميليارد و ۲۰۰ ميليون دلار و سهم ۳.۴۱ درصدي ۳ قلم عمده كالاي وارداتي را به خود اختصاص دادند. معاون وزير اقتصاد با تاكيد بر اينكه متوسط ارزش گمركي هر تن كالاي وارداتي هزار و 721 دلار بوده كه نسبت به رقم هزار و 624 دلار در ۷ ماهه سال گذشته، ۶.۰۳ درصد رشد داشته است عنوان كرد: ميزان واردات كالاهاي اساسي در ۷ ماهه سال جاري ۱۳ ميليون و ۲۰۰ هزار تن و به ارزش ۱۰ ميليارد و ۹۰۰ ميليون دلار بوده است كه با اختصاص ۶۳.۳۲ درصد از وزن و ۳۰.۳۴ درصد از ارزش كل واردات در مقايسه با مدت مشابه سال قبل افزايش ۱.۰۸ درصدي در وزن و كاهش ۴.۸۶ درصدي در ارزش داشته است. براساس دادههاي اعلام شده كشورهاي عمده مقصد صادرات غير نفتي كشورمان در اين مدت به ترتيب شامل «چين» با ۸ ميليارد دلار، «عراق» با ۵ ميليارد و ۴۰۰ ميليون دلار، «امارات متحده عربي» با ۳ ميليارد و ۷۰۰ ميليون دلار، «تركيه» با ۲ ميليارد و ۷۰۰ ميليون دلار و «هند» با يك ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار بودهاند. از سوي ديگر ۵ كشور عمده طرف معامله واردات نيز در اين مدت به ترتيب شامل «امارات متحده عربي» با ۱۱ ميليارد دلار، «چين» با ۱۰ ميليارد و ۴۰۰ ميليون دلار، «تركيه» با ۳ ميليارد و ۸۰۰ ميليون دلار، «آلمان» با يك ميليارد و ۲۰۰ ميليون دلار و «هند» با يك ميليارد و ۱۰۰ ميليون دلار بوده است.
صادرات فرش ايران به نيم درصد رسيده
همراستا با اعلام آمارها از وضعيت تجارت خارجي ايران، چند روز پيش هم عضو اتاق بازرگاني ايران از سقوط جايگاه فرش ايران در جهان خبر داد. احد عظيمزاده گفته بود كه فرش ايران در رده اول جهان بوده اما اكنون به رده ششم سقوط كردهايم و هند و پاكستان و نپال بازارها را اشغال كردهاند. او درباره اوضاع صادرات فرش عنوان كرد: بنده با ۶۰ كشور جهان كار ميكردم و ۱۵ سال متوالي اولين صادركننده فرش كشور بودم، صادرات فرش ايران قبل از انقلاب ۶۷ درصد بود كه بعد از آن به ۴۲، ۳۵، ۲۸ درصد، دو سال پيش به ۱۷ درصد و اكنون به نيم درصد رسيده است.
اين فعال اقتصادي معتقد است كه دولت صادرات را فلج كرده و براي فرش تعهد ارزي در نظر گرفته، در حالي كه ما مواد را آزاد خريداري ميكنيم و دولت ارزي در اختيار ما قرار نميدهد. براي فرش نبايد پيمان ارزي در نظر بگيرند صادرات فرش بايد آزاد باشد و اين در حالي است كه بعد از يك سال كه يكدهم فرش هم فروخته نميشود كه ما بخواهيم ارز را در اختيار نيما قرار دهيم، با اين كار صادرات را از بين بردهاند. رييس اتحاديه فرشفروشان تبريز تصريح كرد: اجازه نميدهند كه فرشهاي مرجوعي به ايران عودت داده شود و به اين ترتيب بزرگترين ضربه را به صادرات فرش وارد كردهاند، بنده نفر اول فرش ايران هستم اما اگر پارهاي مسائل نبود، اين شغل را رها ميكردم، زيرا دولت به اين شغل بها نميدهد در حالي كه فرش شناسنامه دوم كشور است و ايران را با فرش ميشناسند اما دولت اين صنعت را رها كرده است. وي تاكيد كرده: كشورهاي ديگر از صادركننده حمايت ميكنند، در ۳۰ سال گذشته رييسجمهور نمايشگاه بينالمللي فرش را افتتاح ميكرد بعد از آن وزير و اكنون به حد مقام معاونت تنزل كرده و تعداد شركتكنندگان در جلسات نيز به انگشتان دو دست رسيده است. عظيمزاده همچنين گفته است: ما ۲ ميليون و ۵۷ هزار نفر بافنده فرش داريم و در واقع سرجمع ۱۰ ميليون نفر از مسير اين صنعت امرار معاش ميكنند كه حدود ۱۲ درصد جمعيت كشور را شامل ميشود، هيچ صنعتي نميتواند تا به اين حد بدون سرمايهگذاري اشتغالزايي داشته باشد، فرش ايران در رده اول جهان بوده اما اكنون به رده ششم سقوط كردهايم و هند و پاكستان و نپال بازارها را اشغال كردهاند. رييس كميسيون فرش و صنايع دستي و گردشگري اتاق بازرگاني تبريز خاطرنشان كرد: زمان دولت نهم ابتدا ۱۰ درصد و بعد ۵ درصد براي صادركننده سوبسيد در نظر گرفتند اكنون اين قضيه برعكس شده و گفته شده كه از هر دلار ۵۰ هزار توماني ۴۰ هزار تومان به صادركننده و مابقي در اختيار دولت قرار گيرد و اين صادرات فرش را فلج ميكند و اگر بافندگان بيكار شوند بزرگترين خيانت به اين صنعت خواهد بود. ، اما دادههاي گمرك نشان ميدهد، متوسط ارزش گمركي هر تن كالاي صادراتي از ۴۶۶ دلار در سال گذشته به ۳۵۷ دلار رسيده است. به عبارتي ديگر كاهشي ۲۳.۴۳ درصدي داشته كه نشان از ارزانفروشي صادرات دارد. براساس آماري كه گمرك اعلام كرده، دليل كاهش قيمتهاي جهاني برخي از كالاهاي صادراتي از جمله محصولات پتروشيمي ميزان كلي صادرات كشور را با وجود افزايش وزني، با كاهش ارزشي مواجه كرده است. دادههاي اعلام شده از سوي گمرك نشان ميدهد در اين مدت هرچند ارزش هر تن كالاي صادراتي كاهشي بوده، با اين حال در كنار رشد دلاري صادرات در اين مدت به لحاظ حجمي هم شاهد رشد بودهايم، اما كسري تراز تجاري ايران در 7 ماه سال جاري به 7.8 ميليارد دلار رسيد كه اين امر نشان ميدهد كالاهاي ايراني ارزان به خارج كشور رسيده است. دادهها نشان ميدهد در اين مدت ۷۹ ميليون و ۵۰۰ هزار تن انواع كالا به ارزش ۲۸ ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار صادر شد كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل افزايش ۲۹.۳۲ درصدي در وزن و كاهش كمتر از يك درصدي در ارزش داشته است.