كاربران ايراني همچنان قرباني فيلترينگ و تحريم

كاربردپذيري پيام‌رسان تلگرام در نوامبر سال ۲۰۲۳ دستخوش تغييرات بنياديني شد. تلگرام با ۹۰۰ ميليون كاربر در اين تاريخ كيف‌پول تون (TON) را به اپليكيشن خود اضافه كرد و به واسطه آن امكان خريد و فروش نام كاربري، پرداخت‌هاي برنامه كسب درآمد، دادن پاداش به توليدكنندگان محتوا و تبليغات از طريق ارزديجيتال تون فراهم شد. البته اين ويژگي‌هاي كاربردي شامل حال كاربران ايراني نمي‌شود و از طرفي به دليل تحريم‌ها، ريسك استفاده از آنها بالا و به دليل فيلتر تلگرام، دسترسي به آنها دشوار است.

حدود شش سال پيش و كمي بعد از فيلتر تلگرام در ايران، بنيان‌گذار تلگرام در نتيجه شكايت كميسيون بورس و اوراق بهادار امريكا (SEC)، خبر از كنار گذاشتن پروژه بلاك‌چيني تون داد. امروزه اين دو سياست شكست خورده‌اند. آمارها از افزايش فعاليت و تعداد كاربران ايراني (بر اساس گزارش تحليلي بيگ ديتاي ديتاك) به ۶۰ ميليون نفر در تلگرام مي‌گويند و پروژه تون برخلاف ميل SEC به خوبي در تلگرام پياده‌سازي شده است. در اين ۶ سال اكوسيستم تلگرام تغييرات چشم‌گيري را تجربه كرده است. امروزه مي‌توان در تلگرام با توليد محتوا براي شبكه‌اي به بزرگي ۹۰۰ ميليون نفر درآمدزايي كرد، به عنوان يك ابزار قوي ديجيتال ماركتينگ از آن استفاده و به انواع خدمات كريپتويي و غير كريپتويي به راحتي دسترسي داشت. تمامي اين ويژگي با استفاده از بلاك‌چين تون و توكن اين شبكه (TON) در كمترين زمان ممكن است.

خريد و فروش مزايده‌اي نام كاربري، برنامه درآمدزايي براي توليدكنندگان محتوا و حتي امكان انجام تبليغات از جمله اين تغييرات به حساب مي‌آيد. به اين ترتيب تلگرام امروزي جايگاه ويژه‌اي را در حوزه پيام‌رساني و ديجيتال ماركتينگ به دست آورده و دسترسي به اين خدمات با استفاده از ارزهاي ديجيتال و بلاك‌چين تون راحت‌تر هم شده است. كاربردپذيري به عنوان يكي از مشكلات هميشگي پروژه‌هاي كريپتويي مطرح است. همانطور كه از تعدد پروژه‌هاي مرده مشخص است، بسياري از پروژه‌ها تنها با عنوان‌هايي جذاب اما بدون هدف و كاربرد خاصي معرفي مي‌شوند. اما در مقابل برخي از پروژه‌ها اهداف بزرگي را دنبال مي‌كنند كه مي‌توانند تجربه كاربري ما را متحول كنند.

نوسان‌گيري از تحريم‌هاي بين‌المللي  و فيلترينگ داخلي

با نگاهي به توكن‌هاي محبوب صرافي‌هاي ارزديجيتال داخلي متوجه علاقه كاربران به توكن تون (TON) مي‌شويم. توكني كه ارزش ذاتي آن به پياده‌سازي تلگرام برمي‌گردد و كاربردهاي بي‌نظيري كه براي آن در اين اكوسيستم تعريف شده است. اما برخلاف ارزش كاربردي اين توكن، كاربران ايراني در بهترين حالت مي‌توانند تنها از نوسان قيمتي آن سود بگيرند. كيف‌پول تون در نوامبر ۲۰۲۳ در زماني به تلگرام اضافه شد كه اين پيام‌رسان سومين اپليكيشن پردانلود در نوع خودش بود. به اين ترتيب اضافه كردن شبكه تون به تلگرام وضعيتي برد برد را براي مخاطبان و توسعه اين پيام‌رسان به وجود آورد. خيلي زود تون‌كوين به مركز استراتژي كسب درآمد از تبليغات تلگرام تبديل شد و صاحبان كانال‌ها مي‌توانستند ۵۰ درصد از درآمد تبليغات را دريافت كنند. خريد شماره‌ها و نام‌هاي كاربري، اشتراك پريميوم و انجام تبليغات هم به ديگر كاربردهاي تون تبديل شدند. به اين ترتيب، قيمت آن در ۱۱ آوريل ۲۰۲۴ تا ۷.۶۵ دلار را هم ثبت كرد و امروزه در بين ۱۰ ارز برتر بازار ديده مي‌شود. اما باوجود حضور پرتعداد كاربران ايراني، برخورداري از اين ويژگي‌ها شامل حال شماره‌ها و هويت‌هاي ايراني نمي‌شود. همچنين گزارش‌هاي زيادي از مسدودي توكن‌هاي تون كاربران داخلي در كيف‌پول تلگرام وجود ندارد كه از تحريم‌ها ناشي مي‌شود و باتوجه به ريسك بالاي اين روش نگهداري براي كاربران داخلي، عملا كاربرد آن در ايران به نوسان‌گيري محدود شده است. البته روند توسعه تلگرام ادامه دارد. در ماه‌هاي گذشته پروژه‌اي به نام نات (NOT) كوين روي بستر بلاك‌چيني تون عرضه شد كه امروزه اعلام مي‌شود توانسته ۳۵ ميليون كاربر به دست آورد. از طرفي پاول‌دروف، بنيانگذار تلگرام از فراهم شدن امكان تبديل ايموجي‌ها و استيكرها به NFT در آينده خبر داده است و بنياد تتر به عنوان عرضه كننده پرمصرف‌ترين استيبل‌كوين جهان، قصد عرضه USDT روي بلاك‌چين تون را دارد. روندهايي كه هر روز تلگرام‌هاي به اكوسيستمي جذاب‌تر براي علاقه‌مندان به فضاي ارزهاي ديجيتال بدل مي‌كند و در مقابل احتمال بهره بردن از اين ويژگي‌ها براي كاربران داخلي كم رنگ‌تر مي‌شود.

پيام‌رسان ديسكورد هم  با دستور دادستاني فيلتر شد

ديسكورد، پلتفرم محبوب چت و تماس صوتي مورد توجه گيمرها و استريمرها، به دستور دادستاني كل كشور فيلتر شد. هنوز دليل دقيقي براي اين فيلترينگ اعلام نشده است، اما برخي منابع معتقدند كه اين اقدام به دليل انتشار محتواي نامناسب در اين پلتفرم صورت گرفته است. از طرف ديگر روز گذشته ديسكورد به دستور مقامات قضايي فيلتر شده و برخلاف برخي اخبار منتشرشده و گمانه‌زني‌ها، به‌ نظر مي‌رسد دليل فيلتر شدن اين پلتفرم، آزاد بودن ارسال محتواي غيراخلاقي در آن اعلام شده است. آن‌طور كه مشاهدات كاربران نشان مي‌دهد، نظارت دقيقي روي محتواي منتشرشده در ديسكورد صورت نمي‌گيرد و برخي گروه‌ها و كانال‌ها به انتشار چند فيلم‌ غيراخلاقي در اين پلتفرم مبادرت ورزيدند كه منجر به صدور دستور فيلترينگ اين پلتفرم شده است. پيش‌تر نيز ديسكورد، توييچ و استيم كه از مهم‌ترين برنامه‌هاي مورد استفاده گيمرها هستند چندين بار با اختلال مواجه شدند اما وضعيت آنها بعد از مدت كوتاهي دوباره به حالت عادي بازگشت. ضمن اينكه اين برنامه از پنج سال پيش با دستور قضايي از كليه ماركت‌هاي اندرويدي در ايران حذف شده است. ديسكورد كه در سال ۲۰۱۵ راه‌اندازي شد به عنوان پلتفرمي براي گيمرها شناخته مي‌شود. ديسكورد تركيبي از ويژگي‌هاي چت متني، صوتي و تصويري را ارايه مي‌دهد كه آن را به بستري ايده‌آل براي ايجاد گروه‌هاي آنلاين تبديل مي‌كند.