دورنماي بازار در فضاي انتخابات و پساانتخابات

محسن عباسی

يكي از بازارهاي مهم كشورمان كه در جريان رقابت‌هاي تبليغاتي انتخابات رياست‌جمهوري مورد توجه بسياري از نامزدهاي انتخاباتي و البته مخاطبان قرار مي‌گيرد، بازار سهام است. طي ادوار اخير انتخابات دوره‌هاي بسياري را مي‌توان يافت كه در آن نامزدهاي انتخاباتي وعده بهبود وضعيت بازار سهام را داده‌اند و به اين وسيله براي خود محبوبيت ايجاد كرده يا بر اندوخته آراي خود اندوخته‌اند. نمونه عيني يك چنين اظهاراتي در انتخابات قبلي رياست‌جمهوري بود كه يكي از نامزدها وعده حل مشكلات بازار بورس طي فقط 3روز(!) را داد. اما پرسشي كه اين روزها بسياري از تحليلگران و مردم عادي با آن دست به گريبان هستند، اين است كه تا موعد برگزاري انتخابات بازار چه وضعيتي خواهد داشت؟ آيا مي‌توان توقع بهبود را از بازار داشت يا اينكه بايد منتظر نوعي فضاي تعليق در اين بازار بود؟ در خصوص بازار بايد پذيرفت كه وضعيت سياسي كشور و وضعيت نرخ بهره و ركود گسترده در اقتصاد مهم‌ترين عوامل تاثيرگذار بر بورس است و كل كشور در يك شرايط برزخي به سر مي‌برد. به نظرم حداقل تا مشخص شدن رييس‌جمهور جديد، بازار درجا خواهد زد و البته كه ريزش سنگيني هم در انتظار بورس نيست و نوسانات فرسايشي حكمفرما خواهد بود. در واقع بازار منتظر تحولات بعدي و رخدادهاي آينده است تا مسير خود را مبتني بر متغيرهاي ايجاد شده تداوم بخشد. در اين بين يا بايد كلا از بورس خارج شد و منتظر تعيين تكليف رييس‌جمهور جديد و متعاقبا تغييرات سياسي و اقتصادی كشور بود و يا اگر سرمايه‌گذاري در بازار است بايد بپذيرد كه نوسان گرفتن از سهام و يا پيدا كردن سهام شارپي كار ساده‌اي نيست و احتمالا در اين راه شكست خواهيد خورد. براي افرادي كه همواره در بازار حضور دارند كم دردسرترين راه ماندن با سهام بنيادي و p.e پايين با نگاه به مجمع و دريافت سود نقدي است كه دقيقا با مشخص شدن وضعيت سياسي همراه است. از اين شاخه به آن شاخه پريدن فقط باعث افزايش ضريب اشتباهات و پرداخت كارمزد بيشتر كارگزاري خواهد شد. به نظر من بازار مسكن كه فعلا در ركود كامل است و دقيقا در وسط تايم طلايي معاملات مسكن توان معاملاتي‌اش را از دست داده كه نشان‌دهنده‌ ركود سنگين بازار ملك است. بازارهاي طلا و ارز هم هر خبري اعم از جنگ با اسراييل و فوت رييس‌جمهور و... را مصرف كرد و باز هم نتوانست قيمت بالاي ۶۰ هزار تومان را تثبيت كند كه حاكي از ورود بازار ارز به يك دوره‌ استراحت زماني است تا نقدينگي دوباره از خواب بيدار شود. 

در واقع ساير بازارهاي كشورمان توانايي رشد بيش از اين را ندارند، اما ماجراي بازار سهام با ساير بازارها تفاوت‌هاي بنياديني دارد. بورس ايران از اين ظرفيت برخوردار است كه دوره‌اي از رشد و پيشرفت را پشت سر بگذارد. روندي كه بسياري از بازارها طي كرده و به حد نهايي رشد خود رسيده‌اند، اما بورس كشور هنوز ظرفيت‌هاي بيشتري دارد. شخصا بين بازارها منتظر رشد بورس هستم كه نزديك به ۴ سال است در اصلاح به سر مي‌برد و هر خبر و اتفاق بدي را هم در قيمت لحاظ كرده است و تمام و كمال اصلاح زماني و قيمتي داشته است. من منتظر استارت بازار براي جبران عقب‌ماندگي‌اش هستم و به نظرم در اين بازار فرسايشي بهترين زمان براي بررسي مجدد پورتفوي به سمت سهام با p.e پايين و بنيادي فراهم شده است. بنابراين بازار سهام فارغ از تحولاتي كه ممكن است به وقوع بپيوندد مهياي رشد و بهبود است، هر اندازه راهبردهاي ساختار اجرايي كشور، مناسب‌تر، رشد بازار سهام افزونتر خواهد بود.
به قول فرخي يزدي؛ 
دلم از اين خرابي‌ها بود خوش، زان‌كه مي‌دانم خرابي چون‌كه از حد بگذرد آباد مي‌گردد.