آيا شعارهاي انتخاباتي پاشنه آشيل نامزدها مي‌شود؟
از كانديداها وعده، از اقتصاد ايران مقاومت
با آغاز رسمي فرآيند مبارزات و تبليغات انتخاباتي، قطعا يكي از اصلي‌ترين حوزه‌هايي كه نامزدها بر آن تاكيد خواهند داشت و در رابطه با آن وعده‌هايي مي‌دهند، موضوع اقتصاد خواهد بود. در سال‌هاي گذشته نيز تقريبا در تمام دوره‌ها نامزدها وعده‌هاي اقتصادي مختلفي داده‌اند كه البته با تشكيل دولت و مواجهه با واقعيت‌ها مشخص شده كه بسياري از اين طرح‌ها عملا امكان اجرايي شدن در وضعيت فعلي اقتصاد ايران را ندارند.
با آغاز رسمي فرآيند مبارزات و تبليغات انتخاباتي، قطعا يكي از اصلي‌ترين حوزه‌هايي كه نامزدها بر آن تاكيد خواهند داشت و در رابطه با آن وعده‌هايي مي‌دهند، موضوع اقتصاد خواهد بود. در سال‌هاي گذشته نيز تقريبا در تمام دوره‌ها نامزدها وعده‌هاي اقتصادي مختلفي داده‌اند كه البته با تشكيل دولت و مواجهه با واقعيت‌ها مشخص شده كه بسياري از اين طرح‌ها عملا امكان اجرايي شدن در وضعيت فعلي اقتصاد ايران را ندارند.
شش نامزد تاييد صلاحيت شده از سوي شوراي نگهبان احتمالا در روزهاي آينده وعده‌هاي اقتصادي خود را براي مردم تشريح خواهند كرد و از همين حالا بسياري از كارشناسان و فعالان اقتصادي هشدار مي‌دهند كه تداوم وعده‌هاي بي‌پشتوانه خود مي‌تواند به پاشنه آشيل دولت جديد تبديل شوند. در ميان نامزدهاي فعلي، احتمالا سه نامزد بيشترين شانس را براي پيروزي خواهند داشت. مسعود پزشكيان، باقر قاليباف و سعيد جليلي. با توجه به اينكه هر سه اين گزينه‌ها در حوزه‌هاي مختلفي تاكنون فعال بوده و در سياست ايران صاحب تريبون بوده‌اند، بخش‌هايي از ايده‌هاي سياسي آنها نيز براي جامعه قابليت بررسي دارد. مسعود پزشكيان از ارز ۴۲۰۰ توماني به عنوان رانت ياد مي‌كند. وي معتقد است كه اين ارز در اختيار هر كس قرار بگيرد باعث ايجاد رانت مي‌شود و اگر قرار است دولت پول بدهد و يك عده با رانت، پول را در جاي ديگري خرج كنند، همان بهتر كه اين كار انجام نشود و مي‌گويد در رابطه با موضوع ارز، مخالف هر نوع ارز غير آزاد هستم. ما در شرايط تورمي هستيم و در عين حال قيمت دلار ثابت بود كه اين وضعيت يعني هركس كه مي‌توانست دلار بگيرد، رانت ايجاد مي‌كرد. وي معتقد است: دولت مي‌تواند گروه‌هاي هدف را شناسايي كند تا اين ارز به صورت مستقيم و بدون واسطه در اختيار افرادي كه واقعا به آن نياز دارند، قرار بگيرد. به گفته او، مشكل اصلي كه ما با آن مواجه هستيم نداشتن يك نقشه راه است. ظاهرا در تئوري مي‌گوييم اما در عمل يك چنين نقشه‌اي را رسم نكرديم و در جايي هم كه يك چنين برنامه‌اي مي‌نويسيم يا نقشه راهي را طراحي مي‌كنيم افرادي كه براي اجراي اين نقشه انتخاب مي‌كنيم، مهارت، علم و برنامه كافي براي اجراي چنين برنامه‌اي را ندارند.
پزشكيان در گفته‌هاي خود بر مخالف با اقتصاد دستوري تاكيد كرده و معتقد است كه اگر قرار باشد اقتصاد به صورت دستوري پيش رود، سرمايه‌گذار از سرمايه‌گذاري و توليدكننده هم از توليد دست كشيده و منصرف مي‌شود. وي مي‌گويد مگر مي‌شود وقتي قيمت نهايي يك محصول براي توليدكننده ۱۰ واحد (براي نمونه) تمام مي‌شود، به او دستور بدهيم كه با قيمت ۸ واحد محصول خود را به فروش برساند و اينكه الان قيمت در كارخانه‌هاي خودروسازي و بازار آزاد متفاوت است، به خاطر دستوري بودن اقتصاد است. ديدگاه پزشكيان در رابطه با مساله بنزين، حاشيه‌ساز است. وي با اختصاص سهميه بنزين به كساني كه خودرو ندارند موافق است و معتقد است كساني كه خودرو ندارند، در صورت دريافت سهميه بنزين دولتي و فروش آن با هزينه آزاد مي‌توانند تا حدودي فشار شرايط تورمي و افزايش قيمت‌ها را براي خود كاهش دهند.
به عقيده او، اگر دولت قيمت بنزين را به فرض مثال ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان اعلام كند و سهم هر فردي ۱۵ ليتر بنزين باشد، ۱۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان پول به او تعلق گرفته است و سهم يك خانواده پنج نفره از بنزين ماهانه حدود يك ميليون و ۲۰۰ هزار تا يك ميليون و ۵۰۰ هزار تومان مي‌شود. در حال حاضر دولت يارانه به بنزين اختصاص مي‌دهد. افرادي كه ماشين دارند از سهميه ماهانه ۶۰ ليتر دولت استفاده مي‌كنند، اما افرادي كه خودرو ندارند از يارانه بنزين محروم هستند. افراد فاقد خودرو از اين يارانه محروم هستند درحالي كه گراني‌هاي ناشي از اختصاص اين يارانه در زندگي روزمره، بيشتر به آنها تحميل مي‌شود. پزشكيان درباره افزايش قيمت بنزين نيز گفته كه افزايش قيمت بنزين در برنامه هفتم توسعه پيشي‌بيني نشده است و دولت نيز نمي‌تواند خارج از قانون اقدام به افزايش قيمت بنزين كند. اين نماينده مجلس درباره احتمال افزايش قيمت بنزين با تصميم سران سه‌قوه، نيز اظهار كرد كه اين اختياراتي است كه مقام معظم رهبري به سران سه‌قوه داده و ممكن است كه به اين افزايش قيمت اقدام كنند. مسعود پزشكيان در رابطه با بورس بيشتر متكي به نظر كارشناسان است و مي‌گويد برنامه‌ام براي بازار بورس در وهله اول شنيدن سخن كارشناسان طبق شواهد علمي است. پزشكيان در رابطه با عرضه خودرو در بورس كالا معتقد است «ما بايد انحصار خودرو را از بين ببريم. زماني مي‌توانيم در بورس كالا عرضه داشته باشيم كه مصرف از توليد كمتر باشد. وقتي مصرف بيشتر از توليد است بورس قيمت را بالا مي‌برد. عرضه خودرو در بورس را نمي‌دانم از كجا ابداع كرده‌اند، در خارج، خودرو را مي‌خرند و پنج سال ديگر پولش را مي‌دهند، اما اينجا چندين ميليون نفر اسم‌نويسي مي‌كنند تا ۱۶ هزار خودرو را بخرند كه اين مساله درست نيست و نمي‌دانم اين روش را از كجا ياد گرفته‌اند. اين نامزد انتخابات رياست‌جمهوري معتقد است: اينكه ما تلاش كنيم رأي را شفاف كنيم اشتباه است؛ بلكه به جاي شفاف كردن رأي، جريان پول، داده، كالا، زمين و كوه‌هايي كه مي‌خورند شفاف شود. اعتقاد دارم كه در شرايطي كه افشاي بعضي مسائل باعث سوءاستفاده دشمنان شود مي‌توانيم شفاف نباشيم. دولت اگر مي‌خواهد روند داخلي شفاف باشد، FATF داخلي را تصويب كند. آن زمان همه‌چيز درست مي‌شود و من نمي‌توانم اطلاعات غلط بدهم و كسي نمي‌تواند معامله‌اي بكند و مالياتش را حذف كند. اگر سيستم شفاف شود اين اتفاقات رخ نمي‌دهد و طرح ماليات بر عايدي هم جواب خواهد داد. وي همچنين معتقد به بازار آزاد و اخذ ماليات از مردم است. بايد سازوكاري تعيين شود كه براساس كدملي، كدپستي و ابزارهاي ديگر، واحدهاي مالياتي تشكيل دهيم و آن را به بانك‌ها متصل كنيم؛ چراكه شفافيت چرخه مالي رخ مي‌دهد و دولت موظف به جبران كسري بودجه مي‌شود؛ ما نمي‌خواهيم در زندگي مردم سرك بكشيم، اما قانون دنيا اين است.
در كنار او، قاليباف نيز در اين سال‌ها بارها از ايده‌هاي اقتصادي خود رونمايي كرده است. يكي از مهم‌ترين و تازه‌ترين اظهارنظرهاي اقتصادي قاليباف (در جايگاه رياست مجلس شوراي اسلامي)، ديداري است كه بهمن ماه سال گذشته با رييس و اعضاي هيات رييسه اتاق بازرگاني ايران و اتاق تهران داشت؛ محمدباقر قاليباف در اين ديدار ضمن اشاره به اهميتي كه رهبر معظم انقلاب براي بخش خصوصي قائل هستند، اظهار كرد: تاكيد دولت، مجلس و قوه قضاييه نيز بر امنيت سرمايه‌گذاري است و از آن صحبت مي‌كنند و به آن اعتقاد دارند؛ پس چرا در نهايت به نتيجه نمي‌رسيم و سال‌هاست با مشكلات مشابه مواجه هستيم؟ چه چيزي مانع كار است؟ قاليباف در همين ديدار با بخش خصوصي، تصريح كرد: در حال حاضر در حوزه دام و طيور، ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ توماني به ابتداي زنجيره توليد داده مي‌شود و از سوي ديگر يارانه به انتهاي زنجيره كه مصرف‌كننده است، نيز داده مي‌شود؛ اين درحالي است كه قرار بود با تخصيص يارانه به انتهاي زنجيره، يارانه ابتداي آن قطع شود اما نشد؛ فلذا از هر دو سو در حال پرداخت يارانه هستيم كه در پي آن، دولت، مردم و همچنين توليدكننده ضرر مي‌كنند. وي همچنين مديريت در توليد، توزيع و مصرف برق را هم داراي اشكالاتي مي‌بيند و معتقد است كه حوزه انرژي مي‌تواند به عنوان يك پيشران مورد توجه باشد تا به محلي براي سرمايه‌گذاري تبديل شود. رييس فعلي مجلس و كانديداي انتخابات چهاردهم، استفاده از ظرفيت بخش خصوصي را موثر در جذب سرمايه قابل توجه در بازه زماني كوتاه دانسته و يادآور شد: برجام زماني كه هنوز ترامپ هم نيامده بود، توانست چهار ميليارد دلار ارز براي سرمايه‌گذاري وارد كشور كند اما به اعتقاد من مي‌توانيم با تصميم‌گيري درست ظرف كمتر از ۲۰ ماه و با استفاده از ظرفيت بخش خصوصي و بدون تكيه بر سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي، بين پنج تا هفت ميليارد دلار، سرمايه در گام‌هاي بعدي اين حوزه داشته باشيم. قاليباف در حوزه گاز به عنوان يك حوزه مهم و كليدي كمك‌كننده به اقتصاد كشور، بر ضرورت اصلاح روش توليد گاز اشاره كرده و معتقد است كه با اين اقدام پس از مدتي مي‌توانيم سالانه هفت تا هشت ميليارد دلار سرمايه به مجموعه بازگردانيم. وي همچنين در مورد طرح‌هاي زيرساختي حمل‌ونقل جاده‌اي اظهار كرد: قانون مربوط به تأمين مالي در طرح‌هاي زيرساختي حمل‌ونقل جاده‌اي از طريق بازار سرمايه ايران، مي‌تواند در حوزه توليد تسهيلگر باشد و بسياري از موانع توليد را حذف كند. رييس فعلي مجلس و كانديداي رياست‌جمهوري دوره چهاردهم، در جلسه‌اي با بيان اينكه در جريان قانون برنامه هفتم، دولت را از قيمت‌گذاري كالاها به جز چند قلم، منع كرده‌ايم، تصريح كرد: ۵۵ سال است كه دوگانه‌هاي سيب‌زميني و گوجه‌فرنگي وجود دارد به اين معنا كه روزي اجازه صادرات به اين محصولات داده مي‌شود و روزي اجازه صادرات آن وجود ندارد. نمي‌توان به كشاورز گفت يك روز اجازه كشت محصولي را داري و روز ديگر اجازه آن را نداري و بايد اجازه داد ثبات در كشاورزي ايجاد شود.
ديدگاه‌هاي جليلي قدري با ديگر نامزدها تفاوت دارد. وي در برنامه‌هاي انتخابات رياست‌جمهوري دوره قبل اظهار كرده بود كه در خصوص يارانه‌ها چندين برنامه اساسي دارد تا محروميت مردم به حداقل برسد. يكي از اين برنامه‌ها اين بود كه حق مردم از سهم شان در مصرف انرژي به آنها داده شود و اين كار تحت عنوان طرحي به نام «وان» صورت گيرد. طرح دوم جليلي در خصوص تامين سبد غذايي براي مردم بود زيرا بنابر گفته وي مردم بايد روزانه ۲۵۰۰ كيلوكالري دريافت كنند. وي همچنين طرح‌هايي در خصوص سفر و تفريح مردم و تحكيم خانواده نيز داشت كه شامل برنامه سفر سه روزه براي تمام خانواده‌ها و پنج روزه براي تمام زوج‌هاي جوان، توسعه تفريحات مردم با استفاده از اماكن تفريحي دولتي كه شش ماه از سال خالي است، مي‌شد. از برنامه‌هاي ديگر جليلي در انتخابات ۱۴۰۰ نيز اجراي طرح سلامت، اجراي توسعه متوازن و عادلانه در سيستان‌وبلوچستان و تبديل اين استان به نوار و قطب اقتصادي در جنوب شرق ايران بود. از ديگر برنامه‌هاي انتخاباتي اين كانديداي چهاردهمين دوره رياست‌جمهوري جلوگيري از نوسانات در بازار ارز، اجراي برنامه از سوي همه وزارتخانه‌ها براي ارزآوري و اشتغالزايي، استفاده از ظرفيت همسايگي با دو كشور پاكستان و افغانستان، تبديل هفت ميليون مرزنشين به صادركننده، تعامل گسترده با كشورهاي خارجي، توسعه ارتباطات با كشورهاي داراي نقاط مشترك، غيرفعال‌سازي اهرم فشار اقتصادي دشمن براي هميشه و حل مشكل تورم با اقتصاد مقاومتي بود. آن طور كه در وعده‌هاي جليلي در ادوار گذشته آمده است وي قصد حل مشكل گراني با استفاده از ظرفيت استان‌ها را داشت و اعلام كرده بود كه روزانه ۲۰۰۰ ميليارد تومان خلق پول در كشور صورت مي‌گيرد و با اين ميزان خلق پول نمي‌توان به‌طور شايسته جلوي تورم را گرفت. وعده افزايش مشاركت عمومي در اقتصاد كشور، بسيج همه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها براي ايجاد اشتغال، تامين مالي توسط مردم براي ساخت پالايشگاه، جلوگيري از صدور بخشنامه‌هاي غيرهماهنگ از سوي دستگاه‌هاي دولتي، روشن كردن موتور توليد و اشتغال از طريق اجراي طرح‌هاي پيشران، شكل‌گيري طرح‌هاي پيشران براي اشتغالزايي و توسعه اقتصادي، عدم ضربه‌زني دولت به ثبات اقتصادي در كشور نيز از ديگر برنامه‌هاي انتخابات رياست‌جمهوري سال ۱۴۰۰ جليلي بود. وعده‌هاي جليلي به حوزه مسكن نيز رسيده بود. كه از جمله آنها مي‌توان به اعطاي تسهيلات و اختصاص زمين براي توسعه ساخت‌وساز مسكن، برطرف كردن نقايص طرح مسكن مهر و اجراي آن، تهيه برنامه جامع براي توليد مسكن، خانه‌دار كردن مردم با واگذاري زمين‌هاي دولتي به تعاوني‌هاي مسكن و ساخت حداقل يك ميليون مسكن در سال اشاره كرد.
در كنار نامزدها اما هشدارها درباره برنامه‌هايي كه پشتوانه ندارند نيز ادامه دارد. يكي از اصلي‌ترين شاخص‌ها در اين زمينه را رييس صندوق توسعه ملي مطرح كرده است. رييس هيات عامل صندوق توسعه ملي سياستگذاري، تنظيم‌گري، تسهيلگري، ارايه خدمت و بازتوزيع منابع به دست آمده را پنج وظيفه اصلي در حكمراني عنوان كرد و گفت: طبيعتا اگر در مسير حكمراني كسي كه مي‌خواهد رييس‌جمهور شود با اين پنج وظيفه و عملكرد آشنا نباشد به مشكل بر مي‌خورد و اسير روزمرگي خواهد شد. چون به محض اينكه اين افراد به پاستور مي‌روند ممكن است اولين تماس از سازمان برنامه گرفته شود كه مثلا با كمبود بودجه براي پرداخت حقوق كاركنان دولت مواجه هستيم و حالا شما بايد دست به كار شويد تا منابع را فراهم كنيد! آن وقت است كه تمام برنامه‌هاي انتخاباتي فراموش مي‌شود.
مهدي غضنفري اظهار داشت: نكته دوم اين است كه يك حكمران بايد منش متعالي داشته باشد، ضمن اينكه دانش، بينش و كنش سه ويژگي ديگر است كه در وجود حكمران بايد وجود داشته باشد. سياستگذاري، تنظيم‌گري، تسهيلگري، ارايه خدمت و بازتوزيع منابع به دست آمده، «پنج كاركرد حكمراني» است و منش، دانش، بينش و كنش هم «چهار ويژگي حمكران» است. منش مقام والاي انساني است كه از ارزش‌هاي الهي و انساني گرفته مي‌شود و آن فرد را از تكبر و غرور حفظ و متواضع مي‌كند اما اگر همه ما اين ويژگي منش را كامل داشته باشيم باعث نمي‌شود كه دانش هم داشته باشيم. دانش حكمراني عمدتا يك دانش زميني است يعني بايد بتوانيم آن را كسب و تلاش و تحقيق كنيم كه چگونه مي‌توان تورم را كنترل كرد يا نرخ توليد را بالا برد؛ توليد ناخالص داخلي چگونه افزايش پيدا مي‌كند و كشورهاي همسايه ما دارند با چه نرخي رشد مي‌كنند. حالا اگر كسي منش بالايي داشته باشد ولي دانش كافي نداشته باشد كفايت نخواهد كرد؛ فرض را بر اين بگيريم كه يك شخص، هم منش دارد و هم دانش خوب، اما اگر قدرت اجرايي و تصميم‌گيري نداشته باشد باز بي‌فايده است و مي‌بينيم كه شخص فقط مي‌تواند خوب سخنراني كند يا در اتاقش بنيشيند و به ما پند و اندرزهاي خوب بدهد اما تغيير و تحول خاصي در زندگي مردم رخ نمي‌دهد.
رييس صندوق توسعه ملي اظهار داشت: اگر فردي كه پس از انتخاب توسط مردم بر روي صندلي رياست‌جمهوري مي‌نشيند و به اصطلاح «مستاجر پاستور» مي‌شود نتواند تجزيه و تحليل كاملي از موقعيت جمهوري اسلامي ايران و موقعيت استراتژيك و نقش منطقه‌اي و بين‌المللي آن داشته باشد ممكن است نتواند مهره‌هاي شطرنج را به درستي حركت دهد و به چيزي كه ملت انتظار آن را دارد برسد. گاهي صحنه انتخابات به خاطر هيجاني كه در خودش دارد و به خاطر شور و نشاطي كه ايجاد مي‌كند بيشتر وارد حاشيه‌ها مي‌شود. ممكن است برخي جوانان و افرادي كه علاقه‌مند هستند در انتخابات شركت كنند بعضا از روي ظاهر و تيپ شخصيتي نامزدها و حتي نحوه لباس پوشيدن و حتي نوع گوشي و رايانه نامزدها فرد مورد نظر خود را انتخاب كنند اما فراموش نكنيد اين نكات ظاهري تا وقتي كه نامزدها وارد پاستور مي‌شوند مهم هستند و از آن روز به بعد برنامه‌ها و اجراي آن برنامه‌ها حائز اهميت است .
رييس صندوق توسعه ملي نبود احزاب واقعي و توسعه يافته را يكي از مشكلات پيش روي روساي جمهور دانست و تاكيد كرد: متاسفانه به دليل اينكه در كشور ما احزاب كاركرد و شكل واقعي و توسعه يافته خودشان را ندارند و كادرسازي صورت نگرفته معمولا نامزدهاي رياست‌جمهوري با يك تيم كوچك و افرادي محدود در ستادهايشان به عرصه مي‌آيند و بعد از اينكه پيروز انتخابات و وارد پاستور مي‌شوند تازه به اين فكر مي‌كنند كه چه كساني را به عنوان بيست وزيري كه نياز دارند به كار گيرند و آنجاست كه تازه چالش‌ها آغاز مي‌شود، چون از قبل آگاهي كافي و كار حزبي صورت نگرفته است و نمي‌دانيم كه شخص در كدام پست مي‌تواند نقش بهتري ايفا كند. معمولا يكي از ضرباتي كه روساي جمهور ما خوردند از انتخاب‌هاي ناهماهنگي بوده كه در كابينه داشته‌اند؛ حل اين مسائل نيازمند اين است كه رييس‌جمهور پيش‌تر در بدنه احزاب و با كادرسازي احزاب نيروهاي موثر و كارآمد را شناسايي كرده باشد و نقاط ضعف و قوت آنها را بداند و يك چيدمان و تيم موفق، كارا و هماهنگ داشته باشد. من از اين بابت خيلي نمي‌توانم اطمينان داشته باشم هركدام از اين شش نامزد ما يك تيم كاملا منسجم داشته باشند و علت هم اين است كه يك كار اصولي حزبي تا به حال صورت نگرفته است. مهدي غضنفري در عين حال دانش رييس‌جمهور و قدرت تحليل و درك حوزه‌هايي همچون اقتصاد را از ضرورت‌هاي مديريت درست دولت دانست و تاكيد كرد: فرض كنيم رييس‌جمهور آينده ما وزير اقتصاد بسيار لايقي را انتخاب كرده و در هيات دولت بين وزير اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه يا يكي از وزراي صنعت، كشاورزي، نفت يا نيرو اختلافي پيش بيايد، رييس‌جمهور بايد قدرت تشخيص نظر درست و راه‌حل اين مشكل را داشته باشد چون در غير اين صورت ممكن است به خطا بيافتد. رييس صندوق توسعه ملي با تاكيد بر اين نكته كه فرآيندهاي اقتصادي مثل سنت‌هاي الهي بايد كشف و شناخته و به كار گرفته شوند افزود: قيمت‌هاي دستوري نابود‌كننده توليد هستند و اگر رييس‌جمهور براي اينكه دل مردم را به دست بياورد، با فشار قيمت‌ها را كنترل كند و با اين اقتصاد دستوري سرمايه‌گذارها را فراري بدهد پنج سال بعد نتيجه‌اش را در كم شدن توليد داخلي‌مان مي‌بينيم؛ يعني تصميم امروز رييس‌جمهور منجر به يك ضرر بزرگ‌تر در چندسال آينده مي‌شود. اگر تيم اقتصادي دولت و شخص خود آقاي رييس‌جمهور درك كاملي از فرآيندهاي اقتصادي نداشته باشد مي‌توانند تصميمات بسيار زيانباري بگيرند. مهدي غضنفري افزود: وقتي مسوولي بدون راه‌حل اصولي و كارشناسي شده، به‌طور مثال حقوق‌ها را افزايش بدهد اما ثروتي ايجاد نشود دولت مجبور به چاپ پول مي‌شود و چاپ پول هم نقدينگي و تورم ايجاد مي‌كند. پس اگر مي‌خواهيم حقوق‌ها را بالا ببريم بايد خلق ثروت كنيم نه از طريق چاپ پول مردم را پولدار ولي در حقيقت فقيرتر كنيم. اين يك دور باطل است كه وضعيت را بدتر و بدتر مي‌كند. چه كسي مي‌تواند اين را تميز دهد كسي كه سنت‌هاي الهي را در حوزه اقتصاد فهم نكرده باشد. اگر خود شخص رييس‌جمهور چنين توانايي‌هايي نداشته باشد با داشتن بهترين وزير هم موفق نمي‌شود چون آنقدر شبكه‌هاي غير رسمي و نيروهاي فشار و گروه‌هاي مافيا و عوامل پنهان و آشكار وجود دارند كه بتوانند آن وزير را محدود و افكار خودشان را به رييس‌جمهور تحميل كنند.
رييس هيات عامل صندوق توسعه ملي با تاكيد بر ضرورت توجه به آمارهاي واقعي و شاخص‌هاي مستند در شعارهاي انتخاباتي نامزدهاي رياست‌جمهوري تصريح كرد: انتظاري كه از نامزدهاي رياست‌جمهوري مي‌رود اين است كه امروز بيايند و بگويند چهار سال بعد كه به عنوان رييس‌جمهور مي‌خواهند پاستور را ترك كنند و تحويل دهند وضعيت كشور و مردم چگونه است؟ اگر ديديد كه نامزدها در مناظره‌ها آمدند و به هم پيچيدند و راجع به پرونده‌هاي گذشته با هم بحث و جدل كردند و پرونده و فيلم و عكس و مدرك تخريب يكديگر را رو كردند و مردم را به حاشيه بردند معلوم است كه برنامه مشخصي براي ما و آينده كشور ندارند و دارند سر مردم را كلاه مي‌گذارند. مهدي غضنفري ادامه داد: نامزدها بايد يك برنامه مشخصي داشته باشند كه قابل سنجش باشد. نه فقط در اقتصاد بلكه در همه حوزه‌ها از سياست گرفته تا فرهنگ و سياست خارجي و آمارهاي اجتماعي و نرخ مرگ و مير و ازدواج و ... چراكه در همه حوزه‌ها امكان سنجش وجود دارد. براي ارزيابي، بهتر است، نه همه شاخص‌ها بلكه 20 تا 30 شاخص خيلي مهم را در نظر بگيريم. بنده در يكي از توييت‌ها عرض كردم كه مركز آمار مشخص كند و بگويد وضعيت اين 20 تا 30 شاخص امروز چيست؟ فرض كنيد همين نقدينگي، قيمت ارز، وضعيت اشتغال، و از همه مهم‌تر GDP و درآمد سرانه و شاخص‌هاي اقتصادي، حجم تجارت و مقدار نفتي كه مي‌خواهيم توليد كنيم، حجم صادرات نفتي، حجم تجارت با همسايگان و ..... را مشخص كنيم كه بعد از آمدن رييس‌جمهور جديد چقدر افزايش پيدا مي‌كند؟ پس از يك سال چقدر، پس از دوسال چقدر؟ و نهايتا پس از چهارسال چه مقدار افزايش پيدا خواهد كرد؟ اينها را در قالب اعداد بيان كنند. اگر اين كار را نكردند احتمالا “ قصد ندارند چنين كاري را انجام دهند . مهدي غضنفري گفت: ما متاسفانه چند تجربه شكست خورده داريم كه درس‌هاي حكمراني زيادي مي‌توانيم از آنها بگيريم. ما يك روز چشم‌انداز 1404طراحي كرديم و همه آرزوهايمان را نوشتيم كه مي‌خواهيم به اينجا برسيم اما چون يك سيستم پلكاني براي رسيدن به آنها طراحي نكرديم ويك نظام پايش برايش طراحي نكرديم تبديل شد به يك ليست آرزوهاي ما كه ممكن هست هيچ‌وقت به آنها نرسيم . دوباره آمديم يك تجربه مثل همين را در برنامه پنج ساله داشتيم كه در اين برنامه‌ها فقط نوشتيم نرخ رشد 8 درصدي . رييس صندوق توسعه ملي با تاكيد بر ضرورت توجه به شاخص‌ها و منابع در شعارهاي نامزدهاي انتخابات رياست‌جمهوري گفت: نامزدي كه شعار مي‌دهد مي‌خواهد به پزشكان، پرستاران، معلمان و ديگران فلان مزايا و حقوق را داده يا جاده‌ها را بازسازي و ناوگان‌ها را نوسازي كند لطفا اول منابع ريالي و ارزي اينها را برآورد كرده و ببيند چقدر منبع ريالي و ارزي لازم دارد كه اين را البته بسياري از متخصصين مي‌توانند انجام دهند و تخمين بزنند. اينجاست كه سوال سخت بعدي مطرح مي‌شود اين است كه اين منابع را از كجا مي‌خواهند تهيه كنند؟ اينجاست كه نامزدها اگر پاسخي نداشته باشند بايد برگردند برنامه‌هايشان را بازبيني و قول‌هايشان را اصلاح كنند. چيزي كه اتفاق نمي‌افتد اين موضوع سومي است. نامزدها اول همه‌چيز را رنگي و زيبا برايتان توصيف و تصوير‌سازي مي‌كنند. وقتي كه ازشان مي‌خواهيد منابع هر كدام را بنويسند كمي تصوير موردنظر رنگ پريده مي‌شود و وقتي مي‌گوييد از كجا مي‌خواهيد اينها را تامين كنيد كاغذش را برمي‌گرداند مي‌گويد اينها را ولش كن و سوال بعدي را بپرس ! با آغاز رسمي تبليغات فهرست وعده‌ها نيز بيرون خواهد آمد و بايد ديد كه در نهايت كدام يك از نامزدها پيروز شده و البته چه قدر توان به نتيجه رساندن وعده‌هاي خود را دارد.
