بسط اختلافات ژئوپلیتیکی به اختلافات عقیدتی توسط عربستان و متحدانش

محمد ایرانی، مدیرکل خاورمیانه وزارت امور خارجه طی گفت‌وگویی در خصوص اختلافات ایران و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس، اظهار داشت: اتفاقی که اکنون شاهد آن هستیم این است که برخی از طرف‌های عربی در حاشیه جنوبی خلیج‌فارس تلاش دارند اختلافات ژئوپلیتیکی را که همیشه وجود داشته است با اختلافات ایدئولوژیک همراه کنند و بحران را از مسائل جغرافیایی به مسائل عقیدتی بکشانند. آنها به دنبال یکسری بهره‌برداری‌های مقطعی هستند که تطابقی با واقعیت‌های یک زندگی مسالمت‌آمیز بین دو طرف خلیج فارس ندارد، اما آنچه به نظر می‌رسد این است که عربستان سعودی کشوری است که فکر می‌کند رهبری جهان عرب را با توجه به مولفه‌های پولی و اندوخته‌های نفت و انرژی، همچنین به دلیل وجود مراکز زیارتی مسلمانان مانند کعبه و مدینه منوره در اختیار دارد و می‌تواند هم بر جهان عرب و هم بر جهان اسلام اشراف داشته باشد. البته اینکه عربستان تا چه اندازه موفق بوده است، بحث دیگری است؛ چراکه همواره اختلاف بین عربستان و کشورهای دیگر عربی که قابلیت‌های بیشتری از عربستان دارند، مانند مصر وجود دارد، بنابراین به نظر می‌رسد این قابلیت‌ها چندان واقعی نیست و تنها تلاشی از سوی دولتمردان عربستان است. وی با بیان اینکه سعودی‌ها تلاش می‌کنند تا با طرح بحث ایدئولوژیک به نوعی مشکلات داخلی خود را پوشش دهند، توضیح داد: ذهنیت آنها این بود که امریکایی‌ها نباید اجازه دهند برجام شکل بگیرد و تمایل داشتند که این موضوع منجر به رویارویی شود و حمله به ایران و ضربه به مراکز هسته‌یی کشور هدف آنها بود. به گزارش آنا، ایرانی درخصوص اقدامات ایران برای کاهش تنش‌ها نیز گفت: هیچ راه‌حلی وجود ندارد جز اینکه طرف مقابل قانع شود و گفت‌وگو را بپذیرد. ما دایما به مناسبت‌های مختلف چه مستقیم و چه غیرمستقیم و حتی از سوی طرف‌هایی که خواستند به عنوان میانجی وارد شوند، گفته‌ایم که حاضریم با سعودی‌ها مذاکره و مشکلات را حل کنیم، اما آنها هیچ‌گونه ابراز آمادگی نکردند و بهانه‌هایی را مطرح کردند. آنها احساس می‌کنند که منافع‌شان در استمرار به‌هم‌ریختگی روابط است و چنانچه به سمت گفت‌وگو و رفع تنش پیش بروند، دستاورد لازم را نخواهند داشت.

وی همچنین با تاکید بر اینکه، اقدام اولیه که ما درصدد انجام آن هستیم اعتمادسازی است، افزود: باید در درجه اول هر دو طرف سطحی از انتظارات معقول و منطقی را مطرح کنند. بحث‌های مربوط به فرقه‌گرایی حتما برای همه طرف‌ها باعث ضرر است و بیشترین فضا را برای رشد تروریسم، جمعیت تکفیری و افراط‌گرا مهیا می‌کند. این نکات باید به‌طور مرتب به کشورهای عربی القا شود که در سایه تنش شرایط امنیت آنها حتما وخیم‌تر خواهد شد. مدیرکل خاورمیانه وزارت خارجه در بخش دیگری از سخنان خود، درباره خریدهای وسیع تسلیحاتی کشورهای منطقه به‌خصوص عربستان و امارات و اینکه منظور کلی از چنین انباشت سلاحی چیست؟ نیز توضیح داد: عربستان 80 میلیارد و امارات نیز 30میلیارد دلار در طول سال گذشته خرید تسلیحاتی داشته‌اند. آنها حتما اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند؛ اینکه بتوانند نظرات سیاسی این کشورها را در اهدافی که عمدتا مقابله با ایران است، جلب کنند و اینکه بتوانند آنها را در روز مبادا در کنار خود داشته باشند، می‌تواند همگی از اهداف این اقدامات باشد، اما به نظر می‌آید که بحث نظامی خیلی تحلیل دقیقی نداشته باشد. اینکه لزوما افزایش خرید نظامی به معنای آماده شدن برای یک درگیری است، درست نیست. در شرایطی که ما بتوانیم گفت‌وگو کنیم و در کنار یکدیگر قرار بگیریم، نیازی نیست که این همه هزینه شود. بسیاری از مشکلاتی که به صورت مجازی وجود دارد با گفت‌وگو می‌تواند حل شود. لذا حین اینکه ما خرید سلاح‌ها را زیرنظر داریم، اما فکر به‌کارگیری آنها علیه ایران در مقطع فعلی مطرح باشد.

مشاهده صفحات روزنامه