بورس زمینه‌ساز رونق استارت‌آپ‌ها
گروه بورس|
در نخستین روز کاری هفته جاری تفاهمنامه تامین مالی جمعی پروژه‌های دانش بنیان بین وزارتخانه‌های اقتصاد، ارتباطات، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و معاونت علمی ریاست‌جمهوری در وزارت اقتصاد امضا شد. این مراسم با حضور مسعود کرباسیان وزیر امور اقتصادی و دارایی، محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات و شاپور محمدی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شد. بر این اساس طبق چنین تفاهمنامه‌یی از این پس استارت‌آپ‌های مورد قبول تا سقف
۵ میلیارد تومان از طریق بازار بورس و به صورت جمعی تامین مالی شوند. در این زمینه وزیر اقتصاد معتقد است، کاهش نرخ سود بانکی در ایجاد رونق برای استارت‌آپ‌ها نیز موثر بوده است. گفتنی است، شرکت نوپا یا استارت‌آپ به یک شرکت یا کسب وکاری گفته می‌شود که معمولا به تازگی و در نتیجه کارآفرینی ایجاد شده است، رشد سریعی دارد و در جهت تولید راه‌حلی نوآورانه و دوام‌پذیر برای رفع یک نیاز در بازار شکل گرفته است. این شرکت‌ها معمولا مبتنی بر ایده‌هایی ریسک‌پذیر هستند که مدل کسب وکارشان مشخص نیست و بازار هدفشان نیز در حد فرض است. شرکت‌های نوپا می‌توانند در هر حوزه‌یی ایجاد شوند ولی اغلب به شرکت‌هایی گفته می‌شود که رشد سریعی دارند و در زمینه تکنولوژی فعالیت می‌کنند.
پوشش فعالیت‌های نوپا
در این نشست مسعود کرباسیان، وزیر اقتصاد عنوان کرد: تفاهمنامه تامین مالی جمعی با همکاری این وزارتخانه، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان بورس و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فرصتی برای تحقق ایده‌های نوین است که تاکنون به دلیل کمبود سرمایه محقق نشده بود. وی در مراسم امضای تفاهمنامه تامین مالی جمعی برای کسب وکارهای نوپا و استارت‌آپ‌ها گفت: این تفاهمنامه پوشش‌دهنده دامنه وسیعی از ایده‌ها و فعالیت‌های نوپا و جدید در قالب شراکتی، فامیلی، جمعی، اهدایی و... است تا آنها بتوانند به تامین مالی بپردازند. وزیر امور اقتصادی و دارایی با یادآوری اینکه تاکنون به بازار سرمایه اولیه توجه چندانی در کشور نشده بود، خاطرنشان کرد: عمده منابع مالی لازم برای اجرای طرح‌ها و پروژه‌ها تاکنون از طریق سیستم بانکی تامین می‌شد و این روند تغییر کرد.
وی ادامه داد: تفاهمنامه روز شنبه برای شکل‌گیری سرمایه‌گذاری و شراکت شکل گرفته که در آن قابلیت اجرای ایده‌های افراد با نظارت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مورد بررسی قرار می‌گیرد. کرباسیان ادامه داد: پس از تصویب ایده در شورای عالی بورس، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز می‌تواند به تجمیع منابع خرد در قالب تعاونی‌ها و... بپردازد و در نهایت زمینه اشتغال‌زایی فراهم خواهد شد. کرباسیان گفت: حال که سود سپرده‌های بانکی کاهش یافته، شرایط برای مشارکت مردم در فناوری‌های نوین، استارت‌آپ‌ها و کسب وکارهای نوپا فراهم شده و در سال‌های اخیر شاهد ارائه نوآوری‌های فراوان در عرصه‌های حمل و نقل، استارت‌آپ‌ها و... بوده‌ایم.
تامین مالی از طریق بانک جواب نمی‌دهد
کرباسیان ادامه داد: اکنون سود بانکی پایین آمده و می‌تواند کسب‌وکارهای نوپا و استارت‌آپی را برای مردم جذاب کند و سرمایه‌ها به این سمت هدایت شود. با جهشی که در این کار صورت گرفته، اثرات مثبت آن را مشاهده خواهیم کرد. وی با اشاره به اینکه تاکنون بازار سرمایه تنها در بخش نقل و انتقال سهام فعالیت داشت و بازار اول تحرک چندانی نداشته است نیز تصریح کرد: نیاز به سرمایه اولیه در فعالیت‌های کسب وکارهای جدید وجود دارد و تامین مالی از طریق بانک‌ها جواب نمی‌دهد؛ پس با روش جدید تامین مالی می‌توان ایده‌ها را از طریق مکانیسم پیش‌بینی شده در تفاهمنامه تامین مالی و مردم را در چارچوب مشخصی به سرمایه‌گذاری تشویق کرد. وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه یک ایده می‌تواند با نظارت وزارت ارتباطات قابلیت اجرایی پیدا کند، گفت: یک کسب وکار دیجیتال می‌تواند در شورای عالی بورس مطرح و تامین مالی آن به تصویب برسد و در شرایط فعلی که سود سپرده‌های بانکی کاهش یافته، مشارکت مردم می‌تواند در سرمایه‌گذاری بازار سرمایه تاثیرگذار باشد.
پیگیری عدم واریز سود
در همین حال وزیر اقتصاد عدم واریز سود سهام عدالت مشمولان از زمان اعلام پرداخت‌ها را منوط به بررسی سازمان خصوصی‌سازی دانست و گفت: البته ۱۴میلیون نفر هنوز شبای خود را اعلام نکرده‌اند. مسعود کرباسیان در گفت‌وگو با مهر در پاسخ به این سوال که چرا با گذشت 5 روز هنوز برخی مشمولان سود سهام عدالت خود را دریافت نکرده‌اند، گفت: علت این امر را از سازمان خصوصی‌سازی جویا خواهم شد.
تامین مالی جمعی برای کسب و کارهای دیجیتال
در سویی دیگر شاپور محمدی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز عنوان کرد: با امضای تفاهمنامه تامین مالی پروژه‌های مخابرات در زمینه استارت‌آپ‌ها، تامین مالی جمعی برای کسب وکارهای دیجیتال در بورس به صورت مجوزدار دنبال می‌شود. وی با اشاره به اینکه این موضوع در قالب شراکت در پروژه‌ها دنبال می‌شود، افزود: لیست تمام عوامل در فرابورس درج می‌شود و مردم باید با توجه به لیست، منابع را در اختیار صندوق‌ها قرار دهند. محمدی ادامه داد: با تفاهمنامه و دستورالعملی که باید به تصویب شورای عالی بورس برسد، وظایف هر کدام از دستگاه‌ها مشخص شده است. در وزارت اقتصاد با محوریت سازمان بورس مجوزهای این نوع تامین مالی صادر می‌شود و لیست عوامل را نیز مشخص خواهیم کرد. دبیر شورای عالی بورس افزود: شرکت‌های تعاونی هم می‌توانند از این ظرفیت استفاده کنند. محور تفاهمنامه تعیین تکلیف تامین مالی جمعی همچنین تعیین وظیفه هر یک از دستگاه‌ها خواهد بود.
سقف 5 میلیارد تومانی
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه تفاهمنامه موضوع تامین وام را در بر نمی‌گیرد و این موضوع در حیطه اختیارات بانک مرکزی است، گفت: سازمان بورس موضوع تامین مالی جمعی در بازار سرمایه را دنبال می‌کند و ما آیین‌نامه مربوط به آن را تصویب خواهیم کرد و از این پس به صورت مجوزدار، کار تامین مالی جمعی برای کسب وکارهای دیجیتال در بورس دنبال می‌شود. محمدی افزود: سقف تامین مالی جمعی فعلا ۵ میلیارد تومان است که از طریق عامل انجام می‌شود. فعالان تامین مالی جمعی که تاکنون حضور داشتند نیز می‌توانند از طریق دریافت مجوز فعالیت خود را دنبال کنند و از این بابت برای فعالان قبلی جای نگرانی وجود ندارد. وی تاکید کرد: مردم فقط به عامل‌های مجاز مراجعه داشته باشند.
فرصت 6 ماهه
رییس سازمان بورس در زمینه امکان ورود سرمایه‌گذاران خارجی در بورس بیان کرد: اینکه از سرمایه‌گذاران خارجی بخواهیم در این طرح‌ها تامین مالی کنند در تفاهمنامه پیش‌بینی نشده ولی خارجی‌ها می‌توانند گواهی شراکت سرمایه‌گذاری جمعی را در ایران خریداری کنند که فعالیت آن طبق ماده 49 آیین‌نامه پیش‌بینی شده در این زمینه باشد. محمدی تصریح کرد: کسانی که درحال حاضر در زمینه تامین مالی جمعی فعالیت دارند ۶ ماه مهلت دارند تا خود را با آیین‌نامه جدید وفق دهند. فرابورس می‌تواند آیین مطابقت را انجام دهد تا در صورت فعالیت‌های غیرقانونی جلوگیری لازم به عمل آید. سخنگوی سازمان بورس افزود: تا جایی که قوانین اجازه بدهد، تلاش می‌کنیم شرایط آسان‌سازی شود. در تفاهمنامه مواد متعددی وجود دارد و امکان توصیه پروژه‌ها به سرمایه‌گذاران و مردم وجود ندارد و این اقدام نباید صورت گیرد. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: امکان تامین مالی جمعی در بازار سرمایه در این قالب پیش‌بینی شده و اطلاعات مربوط به کسب وکار در پروژه‌ها دیده می‌شود. حساب بانکی رسمی نیز تعریف می‌شود که منابع در آن حساب وارد می‌شود تا از منابع مردم صیانت شود.
