کاهش 23 درصدی تلفات مرگ خاموش
گروه انرژی|علیرضاکیانی|
محمدرضا یوسفی‌پور، رییس HSE شرکت ملی گاز ایران، روز گذشته در نشست خبری که در سالن اجتماعات این شرکت برگزار شد به تشریح آمارهایی درباره تغییرات در تلفات سوانح مربوط به گاز طبیعی و دستاوردهای شرکت گاز پرداخت. صحبت‌های یوسفی‌پور با این خبر آغاز شد که در سال 96 نسبت سال پیش از آن، سرانه حوادث مرگ خاموش (مرگ با استنشاق گاز مونواکسیدکربن) «به ازای هر خانوار و هر مشترک، 23 درصد کاهش یافته است». وی 100 درصدی شدن این کاهش را منوط به تشریک مساعی سایر ارگان‌های ذی‌ربط و مردم دانست.
آلت قتاله‌ای به نام دودکش
رییس HSE شرکت گاز، سوانح منجر به فوت مرتبط با گاز طبیعی را به 2 دسته انفجارها و مرگ خاموش تقسیم کرد و با استناد به داده‌های منتشر شده از سوی شرکت متبوعش مرگ در اثر استنشاق گاز مونواکسید کربن را به چند دلیل نسبت داد. یوسفی‌پور مهم‌ترین این دلایل را نامناسب بودن وضعیت دودکش‌ها دانست و گفت: «60 درصد مرگ خاموش به دلیل دودکش اتفاق می‌افتد». وی با «آلت‌قتاله توصیف کردن دودکش‌های» ناایمن اضافه کرد: «در مرگ خاموش عامل اصلی دودکش است و ما عاجزانه از طرف شرکت ملی گاز از وزارت راه و شهرسازی خواهش می‌کنیم به این قضیه رسیدگی کند چون مسوولیت رسیدگی و نظارت بر دودکش بر عهده این وزارت است».
یوسفی‌پور عامل دوم در مرگ خاموش را نقص در وسایل گازسوز معرفی کرد و گفت: «از سال 92 به این سو، مرگ به دلیل نواقص مربوط به وسایل گاز سوز در کشور در حال افزایش بوده و از 16 درصد به 25 درصد رسیده است». این مقام شرکت‌گاز، مشاهده گاز خام و مونواکسیدکربن در خروجی این وسایل گازسوز را عواملی دانست که می‌تواند برای افراد خطرآفرین باشد. او بروز این مشکلات در وسایل گازسوز را متوجه تولیدکنندگان و سرویس‌دهندگان دانست و از وزارت صمت خواست تا نظارت بهتری را بر تولید و سرویس این وسایل اعمال کند.
رییس HSE شرکت گاز، عدم تهویه مناسب را عامل سوم در ایجاد مرگ خاموش دانست و با بیان اینکه 10 درصد از مرگ‌های خاموش به این دلیل اتفاق می‌افتد توصیه کرد: «مردم باید مواظب باشند که دریچه تهویه خانه‌هایشان مسدود نشود». یوسفی‌پور همچنین عنوان کرد که
« از سال 92 تا 95 سهم مرگ خاموش به دلیل عدم تهویه مناسب روندی کاهشی داشته و از 13 درصد به 8.5 درصد رسیده اما در سال بعد دوباره به حدود 10 درصد افزایش پیدا کرده است».
وی آخرین عامل موثر در مرگ خاموش را استفاده از وسایل پخت و پز جهت گرمایش محیط معرفی کرد و گفت: «استفاده از وسایل به عنوان وسایل گرمایشی می‌تواند به مرگ خاموش منجر شود چرا که برای این وسایل هیچ لوله‌کشی و مجالی برای خروج گازهای سمی در نظر گرفته نمی‌شود». این مقام شرکت گاز در ادامه اظهار داشت که آتش سوزی و انفجار حاصل از لوله کشی گاز در سال 96 نسبت به سال 95 چیزی معادل 0.86 درصد کاهش یافته است در حالی که افزایش سالانه مشترکین این شرکت 4 درصد است. وی گفت: «آتش سوزی و انفجار مربوط به گاز طبیعی رو به کاهش بوده که نواقص وسایل گازسوز بزرگ‌ترین عامل اصلی در این مساله بوده‌اند».یوسفی پور در جای دیگری از صحبت‌های خود اشاره کرد که در سال 96 تعداد افرادی که به واسطه حوادث اشتعال و انفجار گاز طبیعی فوت کردند به 110 نفر می‌رسد. همچنین 201 نفر نیز به دلیل گاز استنشاق گاز مونواکسید کربن فوت کرده‌اند.
عامل حادثه: مصرف یا فرهنگ مصرف؟
رییس HSE شرکت گاز آمارهایی از میزان حوادث خانگی مرتبط با گاز طبیعی در کشور نیز ارایه کرد. وی گفت: «حدود 6 درصد استان‌های کشور در دسته بسیار پرحادثه، 39 درصد در گروه پرحادثه، 26 درصد در گروه متوسط در حادثه جای گرفته‌اند. یوسفی‌پور ادامه داد: «26 درصد از استان‌های کشور نیز کم حادثه بوده و 3 درصد بدون حادثه بوده‌اند». این مقام شرکت گاز به تغییرات سالانه در این رده‌بندی نیز اشاره کرد و گفت: «استان اردبیل در سال 95 در دسته بسیار پرحادثه جای گرفته بود اما سال گذشته وضعیت این استان بهبود یافت اما استان‌های خراسان شمالی و سمنان 2 سال است که در گروه قرمز یعنی بسیار پرحادثه قرار دارند».
وی همچنین استان‌های تهران و خوزستان را در راس استان‌های کشور از نظر میزان فوتی‌ها ناشی از آتش سوزی و انفجار معرفی کرد.
یوسفی‌پور در ادامه وجود ارتباط تنگانگ میان آمار فوتی‌ها ناشی از حوادث مرتبط با گاز طبیعی و سردسیر بودن هوای یک استان را نیز تکذیب کرد و گفت: «چهارمحال و بختیاری با وجود داشتن هوایی سرد حادثه‌خیزی کمی دارد اما بوشهر با داشتن هوایی گرم حادثه‌خیز است». وی ادامه د: «از همین رو حادثه‌خیز بودن یک استان به فرهنگ ایمنی مصرف گاز باز می‌گردد».
