کشاورزان، «تل یونجه» را با زمین‌های‌شان اشتباه گرفته‌اند!
گویی کشاورزان نذر دارند تا سالانه بخشی از محوطه باستانی «تُل یونجه» را به زمین‌های در مرحله شخم‌زدن‌شان اضافه کنند، پس هر سال در زمان شخم زدن زمین چیزی حدود نیم متر تا یک متر به این محوطه تاریخی که قبل‌تر هم از جاده‌کشی‌ها آسیب جدی دیده بود، وارد می‌شوند. محوطه‌ای باستانی و بیضی‌شکل در جاده قدیم داراب- فسا و در نزدیکی داراب که حالا شاید به خاطر بدشانسی‌اش بین زمین‌های کشاورزی محصور شده‌اند. به نظر می‌رسد داستان «تُل یونجه» داستان یک روز و یک سال نیست، از تقسیم تپه باستانی به دو قسمت که به هخامنشیان نسبتش می‌دهند که بگذریم، سال‌هاست به یمن حضور دو کشاورز که یکی جو و گندم می‌کارد و دیگری امسال گُل برداشت می‌کند، تپه «تُل یونجه» هر سال کوچک‌تر از قبل می‌شود و کسی نیست جواب آن را بدهد، به جز کشاورزانی که خاکش را بسیار مناسبِ کاشت و برداشت می‌دانند و میراثِ فرهنگی که هنوز حتی برای بررسی‌های اولیه وارد محوطه نشده‌اند. حالا عیسی فولادفر، فعال میراث‌فرهنگی داراب، وضعیت این محوطه تاریخی را بدتر از سال‌های قبل توصیف می‌کند. او اظهار می‌کند: کشاورزان منطقه در حال شخم زدن زمین‌های خود در اطراف تپه‌باستانی هستند و در این میان هر سال به اندازه نیم متر تا یک متر به تپه باستانی «تل یونجه» وارد می‌شوند و از سوی دیگر زمانِ برداشت محصولات، ماشین‌آلات سنگین کشاورزی در این تپه رفت‌وآمد می‌کنند و در این میان قطعاً آسیب زیادی به لایه‌های باستانی باقی مانده در این محوطه تاریخی وارد می‌شود. وی با بیان اینکه این تپه باستانی، ۲۸ دی ۱۳۷۹ به شماره ۲۹۵۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، به ایسنا می‌گوید: به دلیل انجام نشدن بررسی‌های مطالعاتی باستان‌شناسان در این محوطه تاریخی، هنوز اطلاعات دقیقی از این محوطه در اختیار نیست، اما برخی کارشناسان قدمت این تپه را به دوره هخامنشی نسبت می‌دهند. او با بیان اینکه در طول سال‌های گذشته این تپه باستانی را فدای عبور جاده کردند و آن به دو بخش تقسیم شد، اظهار می‌کند: برای عریض‌تر کردن جاده‌ای در این محدوده، از وسط تپه عبور کردند و آن به دو بخش تقسیم شد، بدون اینکه در آن محوطه کاوشی انجام شود، اکنون نیز کشاورزی که زمینش در سمتِ چپ تپه قرار گرفته، با شخم زدن محوطه در حال کاشت گُل است و از سوی دیگر به حریم تپه تجاوز می‌کند، از سوی دیگر در تپه پایین دست نیز که با عبور جاده از بخش بالایی جدا شد، حفاری‌های غیرمجاز زیادی انجام می‌شود. فولادفر با اشاره به اینکه در چند ماه گذشته، با اطلاع‌رسانی فعالان میراث‌فرهنگی مسوول میراث‌فرهنگی داراب، با اجرای نمایشی دو گل از گل‌های کاشته شده روی تپه را در آورد و به همه اطمینان داد که محوطه پاکسازی شده، می‌افزاید: چند ساعت بعد در همان روز به محوطه رفتیم و دیدیم که فقط جای دو گُل خالی است که مسوولان میراثی آنها را از خاک درآورده بودند. او حتی به اعتقاد کشاورزان منطقه درباره مناسب بودن خاک این محوطه برای کشاورزی اشاره می‌کند و می‌گوید: به همین دلیل هر سال آنها خاک بخش‌هایی از محوطه که با بیل مکانیکی کنده شده را به کشاورزان دیگر می‌فروشند.
