شکست هاله شکست‌ناپذیری اردوغان
گروه جهان| سمانه قربانی|
نامزد حزب مخالف ترکیه با پیروزی دوباره در انتخابات شهرداری استانبول ضربه‌ای جدی به رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه، وارد کرد. «اکرم امام‌اوغلو» نامزد حزب مخالف، هاله شکست‌ناپذیری اردوغان را شکست و آرای بسیاری از رای‌دهندگان ناراضی از سیاست‌های اردوغان را به سوی خود جذب کرد.
رویترز نوشته، اکرم امام‌اوغلو عضو حزب جمهوری‌خواه خلق (سی‌اچ‌پی) در انتخابات یک‌شنبه موفق به کسب 54.21 درصد آرا شد. خبرگزاری دولتی آنادولو گزارش داده، پیروزی این‌بار امام‌اوغلو به مراتب بهتر از پیروزی سه ماه پیش او بوده است. گفته شده، امام‌اوغلو با کسب بیش از ۵۴ درصد آرا پیروز این انتخابات شده است.
نتایج پیشین پس از اعتراض‌های حزب حاکم عدالت‌وتوسعه (آک‌پ) اردوغان لغو شد؛ بر طبق این ادعا که رای‌گیری قانونی نبوده است. ابطال نتیجه انتخابات و تصمیم برای برگزاری دوباره رای‌گیری با انتقاد متحدان غربی روبرو شد و خشم مخالفان داخلی را نیز برانگیخت، کسانی که گفته بودند دموکراسی ترکیه در خطر است.
پس از پیروزی تاجر سابق بر بینالی ییلدریم نامزد منتخب اردوغان، ده‌ها هزار نفر از طرفداران امام‌اوغلو در روز یک شنبه در خیابان‌های استانبول جشن گرفتند. امام‌اوغلو پس از پیروزی در انتخابات در جمع هوادارانش گفت: «شما امروز در این شهر دموکراسی را ثابت کردید. متشکرم استانبول. ما آمده‌ایم تا همه را در آغوش بگیریم. ما در این شهر دموکراسی بنا خواهیم کرد. عدالت بنا خواهیم کرد. قول می‌دهیم در استانبول، این شهر زیبا آینده را با هم بسازیم.»
خبرگزاری فرانسه در گزارشی درباره پیروزی امام‌اوغلو نوشته: امام‌اوغلو توانست در سن ۴۹ سالگی بسیاری از ناظران را با پیروزی پرشور خود در انتخابات شهرداری استانبول در ماه مارس شگفت‌زده کند. مهم‌ترین امتیاز او توانایی‌اش در جلب‌نظر اقشار دیگر فراتر از پایگاه اجتماعی حزب سکولار جمهوری‌خواه خلق است. او توانست با مردم کوچه و بازار به راحتی ارتباط برقرار کند. اکنون پس از ۱۷سال حضور حزب عدالت و توسعه در راس قدرت، اپوزسیون با امید تازه‌ای به میدان آمده است؛ حتی اگر تا انتخابات بعدی ریاست‌جمهوری در دست حزب حاکم باشد.
گرچه هیات عالی انتخابات ترکیه هنوز نتایج رسمی را اعلام نکرده است اما اردوغان پیروزی اکرم امام‌اوغلو رقیب انتخاباتی بینالی ییلدریم را تبریک گفته است. اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه (آک‌پ) دو ساعت پس از بسته شدن صندوق‌های انتخاباتی برای اکرم امام‌اوغلو شهردار جدید، آرزوی موفقیت کرد.
رجب طیب اردوغان از سال 2003 میلادی ابتدا به عنوان نخست‌وزیر و سپس به عنوان رییس‌جمهور در ترکیه حکومت کرده است. او تقریبا در یک قرن گذشته پس از مصطفی کمال آتاتورک پایه‌گذار ترکیه نوین، بیشترین زمامداری را در این کشور داشته است.
حزب عدالت و توسعه (آک‌پ) به رهبری اردوغان حمایت بسیاری از شهروندان مذهبی و محافظه‌کار را داشته و در دهه معاصر نبض اقتصاد ترکیه را در دست داشته است. پیشرفت اقتصادی ترکیه به رهبری اردوغان کمک کرد تا او در بیش از 12 انتخابات ملی و محلی پیروز شود. اما رکود اقتصادی و بحران مالی سال‌های اخیر، این حمایت را کاهش داده است. همچنین کنترل سفت و سخت اردوغان بر دولت، زنگ خطر را برای برخی از رای‌دهندگان به صدا درآورده است. همین دست نگرانی‌ها بود که باعث شد تا پس از تصمیم به لغو نتایج انتخابات شهرداری استانبول در ماه مارس ارزش لیر ترکیه افت کند.
گفته شده، بینالی ییلدریم نامزد حزب حاکم عدالت‌وتوسعه حدود ۴۵ درصد آرای رای‌دهندگان استانبول را به دست آورده است. ییلدریم با حضور در برابر خبرنگاران و دوربین‌های شبکه‌های خبری، به شکست خود اعتراف کرده و به رقیبش امام‌اوغلو تبریک گفته است. این سیاستمدار نزدیک به اردوغان ابراز امیدواری کرده که نتایج انتخابات شهرداری استانبول آثار مثبتی برای این شهر در پی داشته باشد. او گفته که برای رفاه و آسایش مردم استانبول از اقدامات امام‌اوغلو حمایت خواهد کرد.
نشریه گاردین نوشته: پیروزی شگفت‌انگیز حزب جمهوری‌خواه خلق، برای اولین‌بار در طول ۲۵ سال گذشته یکپارچگی احزاب اسلام‌گرا را در بزرگ‌ترین شهر ترکیه و قلب اقتصاد این کشور در هم شکست. در انتخابات مجدد در روز یک‌شنبه حزب عدالت و توسعه تلاش کرد این آرای امام‌اوغلو را بازپس بگیرد و در همین راستا برای کسب آرای کردها وارد عمل شد و حتی حزب حاکم تلاش کرد که برخی از سیاست‌های امام‌اوغلو را به خود نسبت دهد، مانند سوبسیدی کردن حمل و نقل عمومی برای جوانان. اما تلاش‌های حزب عدالت و توسعه به جایی نرسید و امام‌اوغلو توانست بار دیگر در انتخابات به پیروزی برسد. او یک شنبه در میان هوادارانش گفت: به نام استانبول و به نام مشروعیت تمام انتخابات آینده در کشورمان، من معتقدم که مردم من تصمیم درستی خواهند گرفت. یک فعال جامعه مدنی که خواست نامش فاش نشود، می‌گوید: «امام‌اوغلو همه آنچه ما در مدت مدیدی از دست داده بودیم، دارد. او باهوش است و امیدوارانه در مسیر تبدیل شدن به کاندیدایی علیه اردوغان در سال ۲۰۲۳ میلادی حرکت می‌کند.»
مراد یتکین روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی اهل استانبول، می‌گوید: «این پیروزی، به آغازِ افول حزب عدالت و توسعه و نیز خود اردوغان، تعبیر خواهد شد؛ چرا که رییس‌جمهوری ترکیه، خود، این رأی‌گیری را مساله بقا نامیده بود. “ به باور یتکین یکی دیگر از پیامدهای پیروزی امام‌اغلو می‌تواند برگزاری انتخابات سراسری زودهنگام باشد، یعنی پیش از انتخابات پیش‌بینی شده برای سال ۲۰۲۳ و همچنین ممکن است به تغییر نیروها در کابینه کنونی و نیز چرخشی احتمالی در حوزه سیاست خارجی ترکیه همراه باشد.
امام‌اوغلو در پنج سال گذشته (۲۰۱9 – ۲۰۱4) شهردار منطقه بیلیک‌دوزو استانبول بود. امام‌اوغلو علاوه بر حزب متبوع خود، حزب جمهوری‌خواه خلق، از حمایت «حزب خوب» (ایی پارتی) نیز برخوردار بود که در ائتلافی با عنوان «ائتلاف ملت» در انتخابات شهرداری‌های ترکیه با یکدیگر همکاری می‌کردند. در انتخابات شهرداری استانبول کردها و حزب اصلی آنها «حزب دموکراتیک خلق‌ها» خلاف دوره‌های پیشین نامزد معرفی نکرده بودند و از امام‌اوغلو حمایت می‌کردند. با پیروزی او حاکمیت ۱۸ ساله حزب عدالت و توسعه بر کلان‌شهر استانبول پایان یافت.
