بازگشت بحران انتخاباتی به کابل
گروه جهان|
کاندیداهای اصلی در انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان، عبدالله عبدالله و اشرف غنی، هر دو مدعی پیروزی در انتخابات شده‌اند. این در حالی است که کمیسیون انتخابات گفته بود تا اعلام نتایج نهایی توسط این کمیسیون کاندیداها حق اعلام پیروزی ندارند. با اعلام پیروزی این دو انتظار می‌رود بحران انتخاباتی ۵ سال پیش که هر دوی این نامزدها مدعی پیروزی در انتخابات شدند، بار دیگر تکرار شود.
بر اساس قانون انتخابات در افغانستان اگر هیچ نامزدی قادر به کسب بیش از نیمی از آرای ماخوذه نشود انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد. در این انتخابات ۱۳ نامزد که مهم‌ترین آنها اشرف غنی، رییس‌جمهوری کنونی و عبدالله عبدالله رییس اجرایی دولت بودند، شرکت داشتند که به‌دلیل تهدیدهای امنیتی با مشارکت اندک مردم برگزار شد.
رویترز نوشته، عبدالله عبدالله در کنفرانس خبری گفته بیشترین آرا در انتخابات را به دست آورده است و نتیجه انتخابات از سوی کمیسیون مستقل انتخابات اعلام خواهد شد اما خودش بیشترین رای را دارد و انتخابات به دور دوم کشیده نمی‌شود. عبدالله صالح معاون اشرف غنی، نیز با اعلام پیروزی او در انتخابات بدون ارایه سند و مدرکی گفته: «اطلاعات رسیده به ما حاکی از آن است که ۶۰ تا ۷۰درصد مردم به غنی رای داده‌اند.»
این در حالی است که کمیسیون انتخابات گفته نتایج تا سه هفته دیگر مشخص نخواهد شد. ناظران براین باورند که عمده‌ترین عامل اعلام زودهنگام نتیجه انتخابات ضعف کاری نهادهای مسوول از جمله کمیسیون‌های انتخاباتی و بی‌اعتمادی به آنان است. روزنامه هشت صبح افغانستان در واکنش به اعلام پیروزی کاندیداهای کلیدی نوشته: نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری، ستادهای انتخاباتی آنان و هواداران‌شان باید اصول اخلاقی و قوانین را ارج بگذارند. بر مبنای قانون، صرف کمیسیون مستقل انتخابات صلاحیت اعلام نتایج ابتدایی و نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری را دارد. بنابراین هیچ مرجع دیگری نباید خودش را در جای کمیسیون مستقل انتخابات قرار دهد و نتایج را به صورت تخمینی و خیالی اعلام کند. این مسوولیت را باید همه برعهده کمیسیون مستقل انتخابات بگذارند. ستادهای نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری نباید با اعلام پیروزی از حالا ابهام و اضطراب در جامعه تزریق کنند. در این تردیدی نیست که انتخابات‌ها در کشور همیشه جنجالی می‌شود، ولی ستادهای نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری باید حرفه‌ای برخورد کنند و تا زمان اعلام نتایج توسط کمیسیون مستقل انتخابات، منتظر بمانند. ستادها باید برای هواداران نامزدان نیز حالی کنند که کار کمیسیون مستقل انتخابات را انجام ندهند و بگذارند این کمیسیون نتایج را آن‌طوری که هست، اعلام کند. به‌لحاظ اخلاقی هم درست نیست که هواداران نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری و ستادهای‌شان اضطراب و ابهام در اذهان تزریق کنند. این امر پیامدهای زیان‌بار سیاسی، اقتصادی و امنیتی دارد.
نامزدان و هواداران‌شان باید ادعاهای بی‌مورد در مورد تقلب هم نکنند. این دور انتخابات به‌گونه‌ای برگزار شد که تقلب بسیار به دشواری صورت می‌گرفت. بر مبنای کارشیوه کنونی کمیسیون مستقل انتخابات، تقلب قابل پیگیری، کشف و خنثی کردن است. پس از دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۴ یوسف نورستانی، رییس وقت کمیسیون مستقل انتخابات، گفته سطح تقلب و میزانش آنقدر گسترده است که این کمیسیون قادر به شناسایی، کشف و برطرف کردن تمام موارد تقلب نیست؛ اما این‌بار کمیسیون مستقل انتخابات کارشیوه‌ای دارد که براساس آن می‌تواند رای‌های تقلبی را شناسایی، کشف و خنثی کند. این کمیسیون براساس کارشیوه‌اش می‌تواند حتی یک رای تقلبی را هم شناسایی کند و آن را از اعتبار ساقط کند. بنابراین هر نامزدی که در مورد تقلب ادعایی دارد یا اسنادی در دست دارد که نشان‌دهنده تقلب است، باید آن را به صورت فوری به کمیسیون مستقل شکایات انتخاباتی تحویل دهد. اسناد تقلب را هر ستادی که در اختیار دارد، باید بی‌درنگ به کمیسیون شکایات انتخاباتی تحویل دهد و منتظر باشد تا آن کمیسیون که حیثیت محکمه انتخاباتی را دارد، حکم کند... دموکراسی جوان افغانستان وقتی به بالند‌گی می‌رسد که نیروهای سیاسی، نامزدان و همه شهروندان اجازه دهند که نهادهای متولی انتخابات کار خودشان را انجام دهند.
نشریه فارن پالیسی هم با اشاره به احتمال تکرار بحران 5 سال پیش و همچنین مشارکت پایین رای‌دهندگان در انتخابات شنبه نوشته: «هرچند محبوبیت غنی نسبت به انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۴ اُفت چشم‌گیری داشته است، اما مزیت رییس‌جمهور برحال‌بودن و مشارکت پایین رای‌دهندگان، او را نسبت به رقبایش در صندوق رای‌دهی، برتری بخشیده است. این بدان معناست که غنی پیروزی‌اش را قطعی می‌داند؛ این مدان معناست که غنی در صورت شروع گفت‌وگوهای بین‌الافغانی که برای صلح ضروری است، نماینده رسمی حکومت در میز مذاکرات دیپلماتیک با طالبان خواهد بود. با توجه به این واقعیت سیاسی، شکاف‌های سیاسی که در جریان کارزارهای انتخاباتی آشکار شده، مشکل‌ساز هستند زیرا می‌توانند مانع اتحاد حامیان حکومت مشروع افغانستان حول محور غنی در مذاکرات آینده شوند.»
