بازگشت داسیلوا به صحنه سیاست برزیل

گروه جهان|

لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا رییس‌جمهور سابق چپ‌گرای برزیل، پس از گذشت ۵۸۰ روز از زندان آزاد شد. به اعتقاد ناظران، ژاییر بولسونارو رییس‎جمهور راست‌گرای کنونی برزیل، از آزادی لولا داسیلوا خرسند نخواهد بود. او گفته بود که می‌خواهد داسیلوا در زندان بپوسد.

به‌گزارش یورونیوز، بر اساس حکمی که دیوان عالی برزیل اواخر هفته گذشته منتشر کرد، حبس متهمان پس از رای اولین دادگاه تجدیدنظر و پیش از پایان تمام مراحل قانونی ملغی اعلام شد. بر این اساس، لولا داسیلوا ۷۴ساله که محکوم به فساد شده بود به همراه هزاران زندانی دیگر آزاد شد. او در نخستین اظهارنظرش پس از آزادی گفته که می‌خواهد به مبارزه خود برای برزیلی‌ها ادامه دهد.

در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری پیشین برزیل و در حالی که در عموم نظرسنجی‌ها لولا داسیلوا با فاصله برنده انتخابات به نظر می‌رسید، او در پرونده فساد به تحمل نزدیک به ۹ سال زندان محکوم شد. با حذف لولا از صحنه، ژاییر بولسونارو که گرایش‌های دست راستی شدیدی دارد به قدرت رسید.

لولا داسیلوا اکنون بازگشته است. او شنبه هنگام ترک دفتر مرکزی پلیس فدرال در کوریتیبا شهر بندری واقع در جنوب برزیل در جمع هواداران و روزنامه‌نگارانی که او را دوره کرده بودند مشت خود را به هوا بلند کرده و گفته: «فکر نمی‌کردم امروز بتوانم اینجا باشم و با زنان و مردانی که ۵۸۰ روز در زیر باران شدید یا گرمای سوزان ۴۰ درجه صبح بخیر، روز بخیر، شب بخیر گفتند، صحبت کنم.»

لولا داسیلوا گفته بود که بی‌گناهی خود را ثابت کرده و بزرگ‌تر و نیرومندتر از زندان بیرون خواهد آمد. گفته شده، قاضی دادگاه اعلام کرده است که هیچ مبنایی برای اجرای حکم رییس‌جمهوری سابق برزیل وجود ندارد. مطابق تصمیم جدید دیوان عالی برزیل، محکومان تا موقعی که تمام مراحل تجدیدنظر و فرجام‌خواهی را طی نکرده باشند نباید به زندان بیفتند.

لولا دا سیلوا در سال ۲۰۱۷ در دادگاه به اتهام فساد مالی به ۱۲ سال زندان محکوم شده و از ابتدای آوریل ۲۰۱۸ میلادی در زندان به سر می‌برد. بعدا این حکم به هشت سال و ۱۰ ماه تقلیل یافت. طبق کیفرخواست، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های ساختمانی برزیل به لولا رشوه داده و برایش آپارتمان مجللی در شهر ساحلی گوارویا در ایالت سائوپائولو ساخته است. لولا نیز در عوض ترتیبی داده تا قراردادهای شرکت نفتی دولتی «پتروبراس» به این شرکت ساختمانی داده شود. ماجرای پتروبراس برزیل را تکان داد و بزرگ‌ترین رسوایی سیاسی این کشور در سال‌ها گذشته نام گرفت. در این رسوایی بازرگانان و سیاستمدارانی از احزاب مختلف برزیل دخیل بودند.

لولا داسیلوا در جریان رسیدگی به اتهامات، بارها خود را قربانی توطئه سیاستمداران دست راستی، دستگاه قضایی و رسانه‌ها خواند. او در آن زمان همچنین مدعی شد که مخالفانش می‌خواهند مانع از نامزدی مجدد او در انتخابات ریاست‌جمهوری برزیل شوند. ادعاهایی که چندان هم بیراه به نظر نمی‌رسند. بی‌بی‎سی نوشته، حکم اخیر دیوان عالی رویه سه سال اخیر در عملیات قضایی مشهور به «کارواش» را متوقف می‌کند که به حبس فوری محکومان پس از مرحله اول تجدیدنظر می‌انجامید.

عملیات کارواش، که قاضی سرجیو مورو آن را هدایت می‌کرد، به پرونده فساد مالی پتروبراس برمی‌گشت که شامل اتهام رشوه بسیاری از مقام‌های سیاسی می‌شد.

چندی پیش وبسایت اینترسپت، به سردبیری روزنامه‌نگاری که افشاگری‌های ادوارد اسنودن را پوشش داد، مکاتبات خصوصی دادستان‌ها و مقام‌های قضایی درگیر در پرونده کارواش را منتشر کرد. مطابق این مکاتبات قاضی سرجیو مورو، که اکنون در کابینه بولسونارو وزیر دادگستری برزیل است، به دادستان‌ها خط می‌داد و مسائلی را با آنها هماهنگ می‌کرد، که از نظر بسیاری نقض بی‌طرفی قاضی محسوب شده است. قاضی مورو پس از انتشار مکاتباتش تخلف و اعمال نفوذ سیاسی در این پرونده را رد کرده است.

ژاییر بولسونارو پس از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه گفته بود که می‌خواهد «لولا داسیلوا در زندان بپوسد.» حال ناظران سیاسی بر این باور هستند که پس از پیروزی رییس‌جمهور راستگرا جامعه برزیل شکاف عمقی برداشت و حال با آزادی رییس‌جمهوری چپ‌گرای برزیل این شکاف از قبل هم عمیق‌تر خواهد شد. آزادی لولا داسیلوا چپ‌های برزیل را تقویت خواهد کرد اما رییس‌جمهور راستگرا نیز که با ضدیت با چپ‌ها به قدرت رسیده قوی‌ خواهد شد.