اعتماد به نظام مالیاتی کشور در معرض تهدید
گروه اقتصاد کلان|
همانگونه که مسوولان اعلام کرده‌اند قریب به 50هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی در کشور وجود دارد و دولت برای جبران بخش اعظمی از کسری بودجه خود با اعمال اصلاحات ساختاری در بودجه تصمیم به جلوگیری از فرارهای مالیاتی در کشور و در نهایت روی آوردن به درآمدهای سالمی مانند درآمدهای مالیاتی گرفته است.
در شرایطی که تحریم‌ها موجب شد تا درآمدهای پیش بینی شده از محل فروش نفت در بودجه 98 تحقق نیابد بنابراین دولت باید در جهت کاهش و قطع وابستگی بودجه به نفت اقداماتی را انجام میداد که به گفته کارشناسان یک انتخاب که نه، یک الزام بود، از این رو دولت ملزم به اصلاحات ساختاری در بودجه شد. یکی از راهکارهایی که میتوانست از میزان آلودگی بودجه به نفت بکاهد، ساماندهی نظام مالیاتی در کشور بود که چند ماهی است دولت و مجلس به این مسئله ورود
کرده است.
به گزارش «تعادل» معافیت‌های مالیاتی کلی برای یک صنف یا گروه خاص در همه جای دنیا منسوخ شده است اما در ایران مطابق با بند «ل» ماده 139 قانون مالیاتهای مستقیم هرگونه فعالیت انتشاراتی، مطبوعاتی، قرآنی، فرهنگی و هنری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معاف از پرداخت مالیات هستند. در این راستا نیز وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی روزهای گذشته خواستار تداوم معافیت مالیاتی اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه شد و در نهایت نیز محمد باقر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه و اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور از تداوم معافیت صد در صدی مالیاتی فعالیتهای انتشاراتی، مطبوعاتی، فرهنگی و هنری در لایحه بودجه۹۹ خبر دادند به این صورت که با دستور رییس سازمان برنامه و بودجه بند معافیت 50 درصدی مالیاتی فعالیتهای انتشاراتی و مطبوعاتی، فرهنگی و هنری دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بودجه 99 حذف شد و قرار بر این شد که فعالیتهای مزبور کماکان از معافیت صد درصدی مالیاتی برخوردار شوند.
همانگونه که سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده است این تصمیم به منظور حمایت از هنرمندان، کمک به بهبود صنایع فرهنگی و تقویت مشاغل فرهنگی و هنری اتخاذ شده که تاثیر مضاعف و مهمی بر سرانه مصرف کالاها و محصولات فرهنگی خواهد داشت اما درحقیقت به گفته برخی مسئولان و کارشناسان این اقدام را به نوعی تبعیض مالیاتی قلمداد کرده‌اند که مغایر با قانون اساسی است و در نهایت به اعتماد اقشار محروم خدشه وارد میکند.
لغو معافیت مالیاتی در انتظار مصوبه مجلس
فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز در این راستا بیان کرده است که بحث معافیت مالیاتی کلاً منوط به تصویب مجلس است مالیات یکی از اموراتی است که وضع یا معاف کردن آن فقط با نظر مجلس شورای اسلامی صورت می‌گیرد. بنابراین اساساً نمی‌شود با تصمیم دولت یا شورای اقتصاد معافیت مالیاتی وضع کرد آنچه نوبخت اشاره کرده این بود که معافیت مالیاتی قرار است در لایحه بودجه 99، لغو بشود که به همکاران خود دستور دادم که این موضوع گنجانده نشود. در خصوص معافیت‌ها وزارت اقتصاد و دارایی به صورت جامع و مستقل این موضوع را بررسی میکند و نهایی خواهد شد.
دژپسند افزود: شورایی ایجاد شده تا موضوع معافیت فعالیتهای فرهنگی و هنری بررسی شود و پس از تأیید لایحه ساماندهی معافیت‌ها به دولت می‌رود که با همکاری دستگاه‌های دیگر خواهد بود. از 25کارشناس خواهش کردم که نظر کارشناسی ارائه دهند تا وضعیت‌مان مشخص شود.
البته امیدعلی پارسا رییس سازمان امور مالیاتی نیز به ارسال لایحه حذف معافیت فعالیتهای فرهنگی و هنری به وزارت اقتصاد و امور دارایی اشاره کرده بود و به گفته وی حذف معافیت هنرمندان در لایحه ساماندهی معافیت‌های مالیاتی هنوز پابرجا است و این موضوع در قالب یک لایحه مجزا دنبال می‌شود که این لایحه در مورد ساماندهی معافیت‌ها و افزایش پایه‌های مالیاتی است که به وزارت اقتصاد رفته اما اینکه چه سرنوشتی پیدا میکند باید منتظر ماند، مگر اینکه قانون‌‌گذار بخواهد به هر دلیلی بخشی را معاف کند.
معاون سازمان امور مالیاتی نیز از معترضین معافیت مالیاتی هنرمندان است و میگوید معافیت مالیاتی قشر خاصی بر عدالت مالیاتی تاثیر منفی میگذارد و حذف مالیات برای قشری خاص، تبعیض آشکار است. به گفته احمد زمانی هر قشری در کشور که درآمد دارد باید مالیات بدهد و بر اساس تحقیقات بین المللی انجام شده، کشور ما بیشترین معافیت‌های مالیاتی را دارد. زمانی حذف مالیات برای قشری خاص را تبعیض آشکار دانسته و گفته با وجودی که قرار شد پرداخت معافیت مالیات ها ساماندهی شوند متاسفانه معافیت‌های مالیاتی افزایش هم یافته است. معاون سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه معافیت مالیاتی قشر خاصی بر عدالت مالیاتی تاثیر منفی میگذارد، تصریح کرده است: نباید بخشی را از بخش دیگر تقدیس کرد. حمایت دولت بر بخشی که درآمد دارد صرفاً حذف مالیات نیست.
«تعادل» در گفت‌وگو با محمدهادی سبحانیان کارشناس اقتصادی و مدیر دفتر بودجه‌ریزی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی به این موضوع پرداخته است که آیا معاف کردن هنرمندان از پرداخت مالیات در بودجه 99 ضرورت دارد؟
وی چنین اظهار کرد: امیدوارم در بودجه 99 شاهد تغییرات اصولی و اساسی باشیم ولی شواهد و قراینی که وجود دارد حاکی از آن است که احتمالا بخش قابل توجهی از این معافیت‌ها قرار نیست در بودجه 99 لحاظ شود. اخیرا نیز رییس سازمان برنامه و بودجه با معاف کردن هنرمندان از پرداخت مالیات این احتمال را به یقین مبدل کرد و این موضوع گواه بر این است که به نظر می‌رسد خیلی عزم و اراده‌ای برای ساماندهی معافیت‌های مالیاتی در کشور وجود ندارد.
او نظرش درباره معافیت مالیاتی هنرمندان را چنین توضیح داد: از دیدگاه من معاف کردن هنرمندان از پرداخت مالیات یک تبعیض آشکار است. سوال من این است که چگونه یک معلم، پزشک، پرستار یا یک کارمند که به جامعه خدمات قابل توجهی را ارایه می‌دهند، باید مالیات
پرداخت کنند؟
سبحانیان بیان کرد: اما چرا باید هنرمندی که در یک شب کنسرت برگزار میکند یا در یک فیلمی بازی میکند که ممکن است این فیلم اثر هنری چندان ارزشمندی هم نداشته باشد و بابت این موارد میلیاردها تومان درآمد کسب کنند. مالیات ندهد؟ چه دلیلی وجود دارد که از پرداخت مالیات معاف شوند؟ این تبعیض برای بسیاری قابل فهم و درک نیست و می‌تواند به اعتماد مردم نسبت به نظام مالیاتی کشور لطمه جدی وارد کند، بنابراین به شخصه با معافیت مالیاتی هنرمندان مخالف هستم آن را به نوعی تبعیض قلمداد می‌کنم.
