تهدید خصمانه ترامپ برای اماکن فرهنگی ایران مضحک است
روزنامه گاردین روز گذشته در یادداشتی به قلم سیمون جنکینز و با انتشار عکسی از مسجد آقابزرگ کاشان نوشته است: تهدید دونالد ترامپ مبنی بر تخریب اماکن ایران باستان لرزهای به ستون فقرات هر فرد متمدن میاندازد. امریکاییها چطور میتوانند بمباران پرسپولیس یا مساجد اصفهان را توجیه کنند؟ فقط دیوانگان میتوانند این اماکن را «تهدیدی برای امریکا» بدانند. این کار هم تراز اعمال خرابکارانه داعش در پالمیرا و موصل است. تخریب آثار باستانی فرهنگی در جنگ طبق کنوانسیون لاهه سال ۱۹۵۴ و پروتکلهای بعدی غیرقانونی است. این عمل همتراز با نسل کشی، سلاحهای شیمیایی و بمباران «استراتژیک» غیرنظامیان و بسیار ناقض حقوق بشر است. ایالات متحده بیشتر این پیمانها را به رسمیت نمیشناسد، اما معمولاً از آنها پیروی میکند. روشن است که فناوری پیشرفته تسلیحات مدرن باعث میشود قانونی بودن یا نبودن جنگ مضحک به نظر برسد چه برسد از نظر اخلاقی. هواپیمای بدون سرنشین در واقع یک بازی جنگی روی صفحه نمایش را به واقعیت تبدیل کرده است. آسیب ناپذیربودنش، آن را فراتر از قلمرو حقوق بینالملل مطرح کرده است. در واقع پهپادها تا حد زیادی خودکار عمل میکنند. حتی باراک اوباما در سال ۲۰۱۱ با این مشکل روبرو شد و با وجود قوانین و کنوانسیونهای ملی و بینالمللی، ترور با هواپیمای بدون سرنشین در یمن را توجیه کرد. دولت انگلیس نیزهمین کار را کرده است. ابرقدرتها قوانین را رعایت نمیکنند بلکه آنها را وضع میکنند. ترور سران ملتها با انگیزه انتقامجویی مدتهاست بیمعنی و بیفایده شده است. وجود پهپادها در واقع انگیزه چنین انتقام جوییها را افزایش داده است. ترامپ اظهار کرده که ترور سردار قاسم سلیمانی به تلافی اقداماتی که در سفارت امریکا در عراق انجام شده و او ایران را مسوول آن میدانسته انجام شده است. این امر نشاندهنده این است که تمام کنوانسیونها و حتی قوانین وضع شده در قانون اساسی امریکا برای مهار ترامپ بیفایده هستند. تهدید ترامپ به تخریب مکانهایی که «برای ایران و فرهنگ ایرانی» مهم تلقی میشود، نوعی تندروی نوین است. بمباران تروریستی انگلیس در جنگ جهانی دوم در شهرهای تاریخی آلمان نمونهای از این دست حملات نظامی است. آرتور هریس، رییس فرماندهی بمبافکن RAF انگلیس، باورداشت که از بین بردن میراث آلمان روح دشمن را میشکند و آن را وادار به تسلیم میکند. اینکه او و وینستون چرچیل فکر میکردند بمباران لوبک، نورنبرگ و درسدن؛ آدولف هیتلر را از راه خطایی که در پیش گرفته بود برمیگرداند، فقط نشان میدهد که جنگ مردان را مجنون میکند. هیتلر هم این حمله را با بمباران شهرهای مذهبی و کلیساهای انگلیس تلافی کرد. حالا هریس اینبار به شکل ترامپ متولد شده است. هیچ چیز نمیتواند بیشتر از تخریب آثار تاریخی، ایرانیان را به رهبرانشان پیوند دهد و مردم را به درخواست انتقام جویی سوق دهد. بمباران تخت جمشید (پرسپولیس) دقیقاً راهی برخلاف هدف ترامپ خواهد بود. این کار در واقع یک واکنش خصمانه از سوی فردی جنگطلب است.