تلاش آنکارا برای جلوگیری از سقوط «لیر»
گروه جهان|
بازارهای مالی در ترکیه در معاملات چهارشنبه به مانند سایر بازارهای منطقه تحت تاثیر اخبار مربوط به تنش‌های خاورمیانه قرار گرفتند. این در حالی است که دولت ترکیه در روزهای گذشته با مداخلات سنگین در بازارها تلاش کرده بود تا مانع از سقوط ارزش پول این کشور شود.
به‌گزارش رویترز، لیر ترکیه چهارشنبه نیز به مانند سه‌شنبه ریزشی بود و هر دلار با رسیدن به ۵.۹۷۵۵ لیر به پایین‌ترین سطح هفت ماه اخیر خود رسید. یک کارشناس بازار ارز در استانبول به خبرگزاری رویترز گفته: «انتظار فشار عرضه بسیار سنگینی را داریم. لیر نیز به این مساله واکنش نشان داد. اکنون معامله‌گران با نگرانی تحولات آینده هستند.»
پس از آنکه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در واکنش به اقدام تروریستی امریکا در به شهادت رساندن سردار سپهبد قاسم سلیمانی پایگاه عین‌الاسد را با ده‌ها موشک بالستیک هدف قرار داد، بازارهای مالی ترکیه دچار نوسانات زیادی شدند. سال گذشته لیر ترکیه ۱۱درصد از ارزش خود در برابر دلار را از دست داده بود که بخش بزرگی از این ریزش مربوط به ریسک‌های غیراقتصادی به‌ویژه عملیات ارتش ترکیه بر ضد مواضع نیروهای کرد در شمال سوریه قرار 'گرفت. بورس استانبول در معاملات چهارشنبه ریزشی بود تا جایی که شاخص «بیست۱۰۰» بورس استانبول با ۱.۴۶درصد کاهش به ۱۱۰هزار و ۹۶۰.۸۱ واحد رسید. در دیگر معاملات چهارشنبه بازارهای ارز، هر یورو به ازای ۶.۶۴۷۳ لیر معامله شد. همچنین نرخ برابری هر پوند معادل 8281.7 لیر و هر فرانک سویس به ازای ۶.۱۴۳۸ لیر ترکیه اعلام شد. ارزش لیر ترکیه در برابر دیگر ارز ایمن جهان یعنی ین ژاپن نیز با کاهش مواجه شد تا جایی که نرخ برابری هر لیر معادل ۱۸.۱۷۱۹ ین اعلام شد.
در روزهای اخیر و با تشدید تنش‌ها در منطقه خاورمیانه، بانک مرکزی و بانک‌های دولتی ترکیه مداخله خود در بازار ارز این کشور را به منظور جلوگیری از ریزش بازارها تشدید کرده‌اند. بلومبرگ پیشتر چند روز پیش گزارش داده بود که بانک مرکزی ترکیه برای جلوگیری از ریزش بیشتر لیر بین یک تا ۱.۵ میلیارد دلار به بازار ارز این کشور تزریق کرد.
نرخ برابری شش لیر در حال حاضر مرز روانی مهمی محسوب می‌شود و بانک مرکزی تلاش دارد تا از شکسته شدن آن جلوگیری کند. با این حال مداخله بانک مرکزی باعث شده است تا تمایل سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری‌های جدید در لیر کاهش پیدا کند. رکورد مداخله دولت در بازار ارز به ماه مارس سال گذشته برمی‌گردد که طی آن بانک‌های دولتی ترکیه ۱۵میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را برای حمایت از لیر به بازار تزریق کردند.
بورس‌های منطقه هم کماکان تحت تاثیر وقایع اخیر ریزشی هستند. بلومبرگ گزارش داده، در امارات شاخص بورس دوبی با ۱.۴۹ درصد کاهش به ۲۷۰۵.۷۹ واحد رسید و در عربستان شاخص بورس ریاض با ۰.۱ درصد کاهش به ۸۱۹۸.۹۷ واحد رسید. دیوید کوتوک استراتژیست سرمایه‌گذاری در موسسه چمبرلن ادوایزرز، در این باره گفته: «بازار به حوادث اخیر با نگرانی نگاه می‌کند اما امیدوار است این اقدامات متقابل در نهایت به یک رویارویی تمام‌عیار منتهی نشود.»
ناآرامی‌های بازار ترکیه در شرایطی است که رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری این کشور، رشد اقتصادی 2020 کشورش را 5 درصد پیش‌بینی کرده است. اردوغان ضمن یادآوری اینکه میزان صادرات ترکیه از 36میلیارد دلار به 170 میلیارد دلار افزایش یافته، گفته: «در راه تبدیل کشورمان به یکی از ده اقتصاد بزرگ و قوی جهان در سال 2023 با گام‌های راسخ به پیش می‌رویم. “
او ضمن اشاره به اینکه در صنعت جهانگردی نیز به معنی واقعی کلمه افزایش جدی مشاهده می‌شود، گفته: «در سال جاری 52 میلیون توریست از ترکیه دیدن خواهد کرد و این رقم بزرگ‌ترین رقم در تاریخ جمهوریت است. در سایه ساختار اقتصادی پرتحرک ترکیه و قدرت یکپارچگی با سیستم جهانی، کشورمان به‌صورت یک اقتصاد پر رونق در دوره‌های آتی در آمده است. “
صندوق بین‌المللی پول اما خوش‌بینی اردوغان را نداشته و پیش‌بینی کرده که اقتصاد ترکیه در سال ۲۰۲۰ میلادی ۳ درصد رشد داشته باشد. در گزارش این نهاد مالی آمده: «برای رشد قوی‌تر و انعطاف‌پذیرتر در دوره میان مدت، نیاز به یک بسته جامع اصلاحات است. سیاست پولی باید بر کاهش دایمی تورم متمرکز شود.»
میزان تورم ترکیه در پایان سال ۲۰۱۹ میلادی حدود ۱۳.۵درصد بوده است؛ این نرخ در سال ۲۰۲۰ میلادی و ۲۰۲۱ نیز حدود ۱۲درصد خواهد شد. نرخ بیکاری در سال ۲۰۱۹ میلادی ۱۳.۸درصد بوده و این نرخ در ۲۰۲۰ میلادی حدود ۱۳.۷ درصد و ۲۰۲۱ نیز در سطح ۱۲.۹ درصد پیش‌بینی می‌شود.
