وقتی که درها قفل شدند

از زمانی که انسان در پی امنیت و حفاظت خود و اموالش برآمد به ساخت انواع قفل و کلید اقدام کرد. 

در لغتنامه دهخدا در رابطه با معنای قفل چنین آمده است: «قفل، درختی است حجازی، نشان، کلیدانه، آهنی است که بدان در را بندند، با لفظ سست کردن و پیچیدن و شکستن و برشکافتن و گشادن و واشدن به معنی گشادن و با لفظ برخاستن و انداختن و ریختن و افکندن و زدن و نهادن به معنی بستن.» 

با توجه به معنای قفل، احتمالا نخستین قفل، باید همان گره‌هایی باشد که بشر آن را از پیچش دو گیاه در جهات مختلف الهام گرفته است.

اولین قفل دست‌ساز بشر، از چوب ساخته شده است. از دو هزار سال ق.م قفل کردن خزانه، انبارهای گندم و پرستشگاه‌ها در مصر و

 بین النهرین رایج بوده است. در تورات نیز در چند مورد به قفل و کلید اشاره شده است. « هومر » نیز شرح می‌دهد که در سده نهم قبل از میلاد، چگونه لوپ کلید مفرغی دسته عاج را برای باز کردن گنجینه پول و خفتان‌ها و جنگ افزار شوهرش به کار برد.

ایرانیان نیز از دیرباز با قفل سازی آشنایی داشته و از مللی هستند که در تکوین و تکمیل آن نقش بسزایی داشتند اما در منابع غربی کمتر به این مقوله اشاره شده است.

 باستان شناسان قدمت قفل سازی در ایران را به 1800 ق.م نسبت داده‌اند. در تپه سیلک کاشان، دستبندی سنگی یافت شده که از چهار قطعه مجزا ساخته شده و توسط نوعی بست به هم متصل شده‌اند.

در پیکره شیر نشسته که از شوش به دست آمده و هم‌اکنون در موزه ایران باستان از آن نگهداری می‌شود، سوراخی وجود دارد که از یک سوی پای شیر آغاز شده و تا سوی دیگر پیکره ادامه دارد. بنا به نظر کارشناسان این سوراخ محل عبور چوب یا فلزی بوده که با شیر دیگری که آن سوی دروازه قرار داشت به‌طور مشترک کلونی را ایجاد می‌کردند. 

بسیاری از قفل‌هایی که قفل‌سازان ایرانی می‌ساختند به قفل‌های کشور‌های دیگر شباهت داشتند. به عنوان مثال بعضی از آنها شبیه به قفل‌های مصری و یونانی، برخی شبیه به قفل‌های رومی، برخی شبیه به قفل‌های چینی و هندی و برخی نیز مانند قفل‌هایی از قرون وسطی تا انقلاب صنعتی در اروپا به کار گرفته می‌شد.

یکی از مراکز قفل سازی در ایران «چالشتر» بوده که از دیرباز در این زمینه شهرت داشته است. چالشتر تا سال 1386 روستایی در فاصله 7 کیلومتری باختری شهرکرد، مرکز استان چهارمحال و بختیاری بوده و امروزه با گسترش شهرکرد، در این شهر ادغام شده است. قدمت قفل‌سازی سنتی در این منطقه به دوران صفوی باز می‌گردد.