سرمایه‌گذاران جدید صنعت ایران

تعادل | گروه صنعت|

محورهای مهم کاری وزارت صمت در سال ۹۹ تشریح شد. معاون طرح وبرنامه وزارت صمت روز گذشته در نشستی خبری با اصحاب رسانه، از لیست جدید سرمایه‌گذاران خارجی در کشور و مقاصد سرمایه پذیر رونمایی کرد. براساس آمار ارایه شده، چهار کشور نخست سرمایه‌گذار در ایران به ترتیب « آلمان، امارات، اتریش و چین» به شمار می‌روند.

 البته در لیست معرفی سرمایه‌گذاران خارجی، نام کشورهایی چون «هند، آذربایجان، ایتالیا، ترکیه و نیوزیلند» نیز به چشم می‌خورد. همچنین مطابق اطلاعات دریافتی «تعادل» مقاصد فرود پول خارجی استان‌های «سیستان وبلوچستان، تهران، البرز و اصفهان» است. همچنین براساس اظهارات سعید زرندی، حجم سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در 3 ماهه اول ۹۹، معادل ۴۴۰ میلیون یورو است. این مقام مسوول در بخش دیگری از این نشست، از اقدامات این وزارتخانه برای تعمیق ساخت داخل سخن گفت. به گفته او، از سال ۱۳۹۸ «مدیریت واردات و توسعه صادرات» دو محور بستر ساز برای توسعه ساخت داخل است. از همین رو، ممنوعیت وارداتی نزدیک به ۲۵۰۰ قلم کالا در سال جاری برای حمایت از تولید داخل در دستور کار قرار گرفته است. «رشد۲.۱ درصدی بخش صنعت و ۲.۱ درصدی بخش معدن، تکمیل ۱۰۳ طرح نیمه تمام در 12 استان کمتربرخوردار، تکمیل و بهره‌برداری از 200 طرح پیشران بزرگ، فعال‌سازی ۲۰۰ معدن راکد، درخواست ۱۱ هزار میلیارد تومان درخواست تسهیلات کرونا و بازگشت حدود یک هزار واحدی تولیدی به چرخه تولید، پرداخت ۳۱۷ میلیارد تومان تسهیلات به بخش صنعت، ۷۳۳ ثبت نام برای جواز تاسیس رمزارز، تامین منابع مالی بنگاه‌ها از مسیر بورس و نیاز ۳۰ میلیارد دلاری صنایع به منابع ارزی»، جزو مهم‌ترین موضوعاتی بود که مورد اشاره زرندی قرار گرفت. 

  وضعیت صنعت در دوران کرونا 

معاون طرح و برنامه وزارت صنعت معدن و تجارت روز گذشته در نشستی خبری با اصحاب رسانه، محورهای مهم رونق تولید در سال ۹۹ را تشریح کرد. بنابه اظهارات سعید زرندی، در سال جاری جهت‌گیری وزارت صمت حول 4 برنامه محوری شامل «ساخت داخل، مدیریت واردات، توسعه صادرات و مدیریت» است که در حوزه تعمیق و ‌توسعه ساخت داخل ۱۱ پروژه مهم در دست اقدام است. 

زرندی در ادامه به وضعیت تولید درماه‌های کرونایی سال ۹۹ پرداخت و عنوان کرد که در دو ماهه نخست امسال با وجود بحران کرونا، از بین ۴۴ قلم کالای صنعتی ۱۶ قلم از جمله «ماشین لباسشویی، محصولات پتروشیمی، یخچال و فریزر، سیمان، کامیون و کامیونت» با رشد تولید مواجه بوده است. براساس آمار اعلامی او، از اسفند ماه ۹۸ تا ۲۷ خرداد ماه گذشته نیز تعداد ۷۹ میلیون عدد ماسک، ۲۷۱ میلیون جفت دستکش و ۲۲۸ میلیون لیتر الکل در کشور تولید شده است. 

این مقام مسوول در وزارت صمت در عین حال، عنوان کرد که با وجود فضاسازی انجام شده برای تولید داخل در سال گذشته و مطابق آمارهای بانک مرکزی، بخش صنعت کشور ۲.۱ درصد و بخش معدن ۱.۲ درصد رشد داشته است. « تکمیل نهضت ساخت داخل» که به عنوان نخستین اولویت وزارت صمت در سال جاری از آن یاد می‌شود، موضوع دیگری بود که زرندی مورد اشاره قرار داد. به گفته او، «کاهش ۳.۲ میلیارد دلاری ارزبری، فعال‌سازی ۲ هزار و ۲۰۰ واحد خالی، تکمیل طرح‌های نیمه تمام، مدیریت واردات و توسعه صادرات غیرنفتی با ایجاد محدودیت وارداتی برای بیش از ۲هزار و ۵۰۰ ردیف کالا و تمرکز صادرات به ۱۵ کشور همسایه، چین و هند، » از جمله برنامه‌های وزارت صمت حول این محور است.

زرندی در بخش بعدی صحبت‌هایش به آمار «تسهیلات‌دهی به واحدهای تولیدی» گریزی زد وگفت: کل تسهیلات پرداختی بانک‌ها در سال گذشته ۹۷۵ میلیارد تومان بوده که ۳۱۷ میلیارد تومان آن مربوط به بخش صنعت بوده است. در سال گذشته ۳۲ درصد تسهیلات پرداختی بانک‌ها مربوط به حوزه صنعت بوده است. بنابر آمار اعلامی، همچنین تا امروز ۱۱ هزار میلیارد تومان درخواست تسهیلات کرونا ثبت شده است‌.  البته براساس اطلاعات دریافتی خبرنگار «تعادل»، برای تسهیلات دهی به واحدهای کسب وکار آسیب دیده از کرونا، بانک مرکزی نسبت به تامین حداقل مبلغ 490 هزار میلیارد ریال منابع مالی مورد نیاز اقدام می‌کند، که منابع ترکیبی و بخشی از محل کاهش نرخ ذخیره قانونی موسسات اعتباری و بخشی از محل منابع داخلی موسسات اعتباری خواهد بود. همچنین برآوردها حاکی از این است که حداقل 440 هزار میلیارد ریال برای واحدهای کسب و کار در قالب کارفرمایی یا خویش فرمایی (کسب و کارهای موضوع ماده 3 دستورالعمل (همچنین تا 50 هزار میلیارد ریال صرف واحدهای کسب و کار پیش‌بینی نشده از جمله کسب و کارهای بزرگ کشوری (موضوع ماده 5 دستورالعمل) خواهد شد.. البته زرندی بر این باور است که تسهیلات ارایه شده به بخش صنعت از ۳۲ درصد باید به ۴۰ درصد برسد که عمده این تسهیلات تمدیدی است. همچنین ازمحل تبصره ۱۸ تاکنون ۸۰۲ طرح با بیش از ۴۴۵۰ میلیارد تومان تامین مالی شد که در قالب سرمایه ثابت و سرمایه در گردش تامین مالی شده است.

  تکمیل طرح‌ها و نیاز ارزی 

«بهره‌برداری از ۲۰۰ پروژه بزرگ صنعتی، معدنی و بازرگانی» تا سال ۱۴۰۰ در قالب پویش هفتگی «تولید مستمر، اشتغال موثر وصادرات پایدار» هدف‌گذاری زرندی است که برای آن حدود ۱۶۹ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده و با افتتاح این طرح‌ها برای نزدیک به ۴۱ هزارنفر اشتغال مستقیم ایجاد می‌شود.

معاون طرح و برنامه وزارت صمت، همچنین با بیان اینکه این ۲۰۰ طرح که دارای شاخص‌هایی چون تکمیل زنجیره ارزش، کاهش واردات، صادراتی بودن، استفاده از فناوری و کمک به رفع محرومیت شناسایی شده، به عنوان پروژه‌های ملی انتخاب شده‌اند، گفت: از نظر تعداد کرمان با ۲۶ پروژه و از نظر حجم سرمایه‌گذاری‌ها استان خوزستان با نزدیک به ۳۶ هزار میلیارد تومان، بیشترین سهم را در کشور در این طرح دارند. زرندی با بیان اینکه در حوزه معدن پنج برنامه برای راه‌اندازی معادن غیرفعال به عنوان مکمل طرح معادن کوچک اضافه شده، گفت: امسال برای فعالسازی ۱۰۲۰ معدن غیرفعال و احیای ۲۲۰۰ واحد صنعتی غیرفعال برنامه‌ریزی شده و در حوزه صنعت به جای ایجاد کارخانه جدید، اگر کارخانه‌ای زیر ظرفیت کار می‌کند روی ارتقای ظرفیتش کار می‌کنیم. بنابر آمار اعلامی او، در حال حاضر ۹۸۰۰ واحد صنعتی راکد در کشور وجود دارد که در سال گذشته حدود ۱۰۰۰ واحد به چرخه تولید برگشتند. 

او از برنامه‌ریزی در ۱۲ استان که به عنوان استان‌های کم برخوردار بخش صنعت، معدن و تجارت انتخاب شدند در ۶ محور خبر داد و گفت: در این ۱۲ استان، تکمیل ۱۰۳ طرح نیمه تمام، ۱۴۷ فعالیت زیرساختی، ۲۲ طرح ایجادی و ۱۸ فعالیت بازرگانی را هدف‌گذاری کردیم. «تکمیل و راه‌اندازی ۲۹ طرح معدنی، ۱۷۷ واحد راکد در ۱۲ استان کمتر برخوردار»

 از دیگر هدفگذاری وزارت صمت در بخش صنعتی است.  در ادامه این نشست و براساس آمار اعلامی، در حال حاضر طرح‌هایی با پیشرفت کاری بالای ۸۰ درصد ۳۹۰۰ طرح، بالای ۶۰ درصد ۱۲ هزار و ۸۰۰ طرح  بالای ۲۰ درصد ۱۹ هزار و ۹۶۰ طرح است و توزیع بخش‌های مهم سرمایه‌گذاری طرح‌های با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰ درصد شامل ۳۰ درصد صنایع معدنی، ۳۰ درصد محصولات شیمیایی و فراورده‌های حاصل از نفت، ۹ درصد غذایی و آشامیدنی‌ها، ۷ درصد منسوجات، ۴.۵ درصد ماشین‌سازی وتجهیزات، ۴.۵ درصد لاستیک و پلاستیک و ۱۵ درصد سایر بوده است.

اما بخش صنعت وبازرگانی داخلی برای سال ۹۹ به چه میزان منابع ارزی نیاز دارند. پرسشی که از سوی خبرنگار «تعادل» مطرح و زرندی در پاسخ به آن اینگونه توضیح داد: برای بخش صنعت ۳۰ میلیارد دلار در سال جاری پیش‌بینی شده است که در سناریوهای مختلف صرف تامین مواد اولیه، مواد واسطه‌ای، کالاهای نیم‌ساخته، ماشین‌آلات و تجهیزات و غیره خواهد شد. همچنین در بخش بازرگانی میزان ارز مورد نیاز ۱۳.۳ میلیارد دلار تخمین زده شده که برای کالاهای اساسی هزینه خواهد شد. زرندی در ادامه با بیان اینکه تاکنون برای صدور جواز تاسیس در حوزه استخراج رمز ارزها ۷۳۳ مورد ثبت نام کردند که ۵۳۶ شرکت جواز تاسیس گرفتند، گفت ۱۰ شرکت در حال حاضر در فرایند صدور پروانه بهره‌برداری رمز ارزها هستند و مبنای دادن مجوز به رمز ارزها استفاده از برق حداقل ۲۵۰ کیلووات حد صنعتی است و این شرکت‌ها باید در محدوده شهرک‌های صنعتی قرار بگیرند.

   تامین مالی صنعت از مسیر بورس

زرندی دربخش بعدی سخنان خود با اینکه در حال حاضر ساعتی ۶۹ میلیارد تومان به نقدینگی کشور اضافه می‌شود، گفت: این در حالی است که و احدهای تولیدی با کمبود نقدینگی مواجه هستند و راه پر کردن این فاصله بهره‌گیری از بازار سرمایه است. به گفته او، مطابق برنامه‌ریزی انجام شده هر هفته یک شرکت تولیدی در بورس عرضه اولیه یا انتشار اوراق خواهد داشت و هدف‌گذاری برای ورود ۱۰۰ شرکت به بورس تا پایان امسال انجام شده است. 

معاون طرح و برنامه وزارت صمت گفت: بدین منظور ۳۸۰۰ شرکت را هدفگذاری کرده‌ایم که ۱۴۸ شرکت در فراخوان و گام نخست اعلام آمادگی کرده‌اند و در نهایت برای ورود ۱۰۰ شرکت به بورس برنامه‌ریزی کردیم. اگر بتوانیم ۱۰۰ شرکت را تا پایان سال به صورت عرضه اولیه یا اوراق مشارکت وارد بورس کنیم تحول عظیمی به وجود آورده‌ایم. در سال جاری تاکنون ۱۷ درصد انتشار اوراق در بورس مربوط به بخش صنعت و معدن بوده، این در حالی است که این سهم در سال گذشته ۲.۵ درصد بوده است.

این مقام مسوول با اشاره به اینکه کشور ۵۲۵ هزار میلیارد تومان نقدینگی نیاز دارد که در بهترین شرایط ۳۰۰ هزار میلیارد تومان توسط سیستم بانکی تامین خواهد شد، تصریح کرد: بر این اساس ناگزیر از حرکت به سمت بازار سرمایه هستیم کرد از ابتدای امسال تاکنون سه شرکت بزرگ کشور توانستند یک هزار و ۴۵۰ میلیارد تومان تامین سرمایه داشته باشند.

   روند جذب سرمایه‌گذاری خارجی 

«میزان سرمایه‌گذاری مصوب در سه ماهه ۹۹» از دیگر موضوعاتی بود که در این نشست تشریح شد. بنابر آمار ارایه شده از سوی زرندی، در سه ماهه امسال ۲۴ مجوز سرمایه‌گذاری خارجی مصوب شد که رشد ۱۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ داشته است. اما جزییاتی که نعمت‌الله شهبازی مدیرکل دفتر سرمایه‌گذاری و تامین منابع مالی وزارت صمت در اختیار خبرنگار «تعادل» گذاشت، نشان می‌دهد، سرمایه‌گذاری در سه بخش صنعت، معدن وتجارت با مشارکت ۱۰۰ درصدی خارجی‌ها در ۹ طرح به ارزش ۲۰۸۸۳ هزار دلار، مشارکت با شرکای داخلی در ۱۳ طرح به ارزش ۵۵۴۷ هزار دلار، و همچنین مشارکت مدنی، بیع متقابل و «بی او تی» در ۳ طرح به ارزش ۳۴۰۸۷۷ هزار دلار مصوب شده است. بنابر آمار شهبازی، در این سه ماهه، استان‌های «اصفهان، البرز، تهران و سیستان و بلوچستان» مجوز سرمایه‌گذاری خارجی داشته‌اند و حجم سرمایه‌گذاری خارجی سه ماهه امسال ۴۴۰ میلیون یورو بوده است. مطابق آمارها، ۵ گروه سرمایه پذیرشامل «ساخت ماشین‌آلات وتجهیزات طبقه‌بندی نشده در جای دیگر، «ساخت پوشاک، عمل آوردن و رنگ کردن پوست، ساخت کک، فرآورده‌های حاصل از تصفیه نفت و سوخت‌های هسته‌ای، ساخت مواد و محصولات شیمیایی» به شمار می‌روند. همچنین براساس اظهارات مدیرکل دفتر سرمایه‌گذاری و تامین منابع مالی وزارت صمت، چهار کشور نخست سرمایه‌گذار «آلمان با حجم سرمایه‌گذاری ۳۳۹ میلیون دلاری، امارات با حجم سرمایه‌گذاری ۳۲ میلیون دلاری، اتریش با ۳۸ میلیون دلار و چین با سرمایه‌گذاری ۲۷میلیون دلاری» است. همچنین بنابر آمارها، کشورهایی که بیشترین تعداد سرمایه‌گذاری را از آن خود کرده‌اند، «افغانستان (۷) آلمان (۲)، امارات (۳)، چین (۴)، هند (۲)، اتریش (۱)، آذربایجان (۱)، ایتالیا (۲)، ترکیه (۲) و نیوزیلند (۱) هستند.